Шырав
Шырав ĕçĕ:
Вӑл картӑ ҫине пӑхса илнӗ: ҫулсем Калуга ҫинелле тата Можайск еннелле кайнӑ.Он посмотрел на карту: дороги тянулись на Калугу и на Можайск.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Унта вырӑс ҫарӗн пысӑк запасӗсем пур, ҫавӑнтанах ӗнтӗ Российӑн «кӑнтӑрти» «вӑрҫа тустарман» кӗпӗрнисене каймалли ҫулсем пуҫланаҫҫӗ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӑрҫӑ хыҫҫӑн нумай ҫулсем иртсен, Наполеонпа пӗрле пулнисенчен пӗри вырӑс ҫыннисем ҫинчен ҫапла ҫырнӑ:А много лет спустя после войны, один из сподвижников Наполеона написал о русских людях вещие слова:
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
«Партизан нихӑҫан та хӑйне хупӑрласа илме памалла мар, мӗншӗн тесен вӑл ҫынсемпе лашасене тӑрантарма кӗске вӑхӑт анчах пӗр вырӑнта пулмалла, партизансен куҫса ҫӳрекен отрячӗсен маршӗсем вӑрттӑн, паллӑ мар ҫулсем тӑрӑх кӑна пулмалла.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Мускав ҫывӑхӗнчи вӑрмансене, Российӑн авалхи столици патне пыракан ҫулсем ҫине партизансен отрячӗсем тухнӑ, вӗсене Кутузов ертсе пынӑ.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Наполеонӑн, Мускавра ларнӑ ҫӗртех, Европӑпа ҫыхӑнма ҫулсем уҫӑ пулнӑ пулӗччӗҫ.У Наполеона были бы открыты сообщения с Европой, и, сидя в Москве.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Шултӑра чаҫсем аркатнӑ кӗперсем патне, пӳлсе хунӑ ҫулсем патне пырса капланнӑ, обозсене тытса илесрен пӗр конвой та хӑтарма пултарайман.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Маршалсем сӑмах та чӗнмен, Давупа Дарю ӑна хӗл ҫинчен, сивӗсем ҫинчен, арканнӑ ҫулсем ҫинчен аса илтернӗ.Маршалы угрюмо молчали, а Даву и Дарю напомнили ему о зиме, голоде и опустошенной дороге.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ытти ҫулсем ҫине тухни стратегиллӗ ӑнӑҫлӑхсем пама пултарайман пулсан, вырӑнти условисем тӑрӑх флангсенчен хӳтӗленсе тӑракан Рязань ҫулӗ ҫине тухма тунӑ маневр вырӑс ҫарне, пушшех те Мускав шывӗ урлӑ каҫиччен, хӑрушлӑхран хӑтарнӑ.
IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ӗҫ ӑнӑҫсӑр пулас пулсан… темиҫе уҫӑ ҫул пур, вӗсем ҫинчен главнокомандующисене пӗлтерӗп, ҫав ҫулсем тӑрӑх пирӗн ҫарсем каялла чакӗҫ.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Анчах ман позицие ҫирӗп тесе шутласа, вӑл Мускавалла илсе каякан ҫулсем ҫинче маневрсем тума пуҫласан, вара манӑн Можайск хыҫнелле кайса тӑмалла пулать, унта пур ҫулсем те пӗрлешеҫҫӗ».
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Очаков стенисем патӗнче (1728 ҫул), Варшава ҫывӑхӗнче (1794 ҫул), Итали хирӗсенче те Альп тӑвӗсем ҫинче (1799 ҫул), Австрире (1805 ҫул), ҫӗнӗрен Польшӑра (1806 — 1807 ҫулсем), Финляндире (1808 — 1809 ҫулсем) тата Дунай хӗрринче (1809 ҫул) Багратион Суворовпа Кутузов ертсе пынипе поляксене, туроксене, шведсене, французсене хирӗҫ ҫапӑҫнӑ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫулсем тӑрӑх придворнӑйсен коляскисем вӗҫтернӗ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вырӑс салтакӗсем кӗркуннехи йӗпе-сапа ҫанталӑкра шыв ҫурса пӗтернӗ пылчӑклӑ ҫулсем тӑрӑх ҫарамас тенӗ пекех пынӑ, ҫитменнине вӗсем выҫӑ пулнӑ.Русские солдаты шли в осеннюю непогоду по размытым дорогам раздетые и голодные.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӑл крепость патӗнче Хотинпа Килирен килекен пысӑк ҫулсем пӗрлешнӗ, ҫавӑнпа та Измаил крепоҫне тытса тӑракан — пӗтӗм Дунай шывне хӑй аллинче тытса тӑнӑ.К ней сходились важнейшие пути из Хотина, Килии, и тот, кто владел Измаилом, владел Дунаем.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫав ҫулсем мирлӗ пулнӑ темелле.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Кутузов унти вырӑнсене лайӑх сӑнаса пӗлнӗ, разведка туса противникӑн вӗсене пӗлсе наступлени тума юрӑхлӑ ҫулсем суйласа илнӗ, вӑл кӑтартса панисем тӑрӑх Попешт патӗнчи ҫапӑҫу планне тунӑ, ҫав ҫапӑҫура вара туроксен ҫарӗ ҫӗнӗрен йывӑр поражени тӳснӗ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Полка час-часах тревога тӑрӑх ура ҫине тӑратнӑ, командир малтан полка ҫулсем тӑрӑх илсе пынӑ, унтан вӑл «ҫапӑҫса ҫӗнтернӗ ҫула» пӑрахса хӑварса, полка ҫулсӑр-мӗнсӗр, сухаламан анасемпе вӑрмансем тӑрӑх, шурлӑхсемпе юханшывсем урлӑ илсе ҫӳренӗ.
I сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫав «салтак» хӑйӗн сӑпкинче канлӗн ҫывӑрнӑ вӑхӑтра ҫулсем иртсе пынӑ, ҫав хушӑра вара полк списокӗнче: салтак тивӗҫлӗ срока служить туса ирттернӗ, унӑн малтанхи чина илме право пур, тесе паллӑ туса хунӑ.
I сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Оборонӑра тӑракан тӑшмана аркатса тӑкас тесен, унӑн пулемет йӑвисене, унӑн артиллерине пӗтермелле, йӗплӗ пралук картисене ҫӗмӗрсе пехота валли ҫулсем уҫмалла.
Танк-истребительсем // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.