Шырав
Шырав ĕçĕ:
Государь-император ҫар канашӗ ирттерет, вӑл ирӗклӗхшӗн кӗрешекенсен Тӗп ҫарӗ малалла ӑҫта каймаллине, мӗн тумаллине татса памалла.
Патька-патша // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.
Ытарайми чӑваш пики, таса чун-чӗреллӗ, ирӗклӗхшӗн, никамапӑхӑнманлӑхшӑн, пуласлӑхшӑн аллине кӑвак ҫӗмрен тытса пӗр ывӑнми кӗрешекен Укаслу кашни чӑваш килне кӗрсе, кашни чӑвашпа калаҫмаллах.
Юратнӑ Чӑвашстан сӑнарӗ // Роза Петрова-Ахтимирова. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с. — 3–6 с.
Вӑл XVIII ӗмӗр варринче пурӑннӑ ытарайми маттур чӑваш хӗрӗ, ирӗклӗхшӗн, никамапӑхӑнманлӑхшӑн, тӑван халӑх пуласлӑхӗшӗн пӗтӗм вӑйне, пӗтӗм чунне-чӗрине парса кӗрешекенскер.
Юратнӑ Чӑвашстан сӑнарӗ // Роза Петрова-Ахтимирова. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с. — 3–6 с.
Эсӗ этем, санӑн юратма тивӗҫӳ пур, ирӗклӗхшӗн вӑрттӑн кӗрешни санӑн ҫак тивӗҫне туртса илмест.Ты человек, ты имеешь на это право, подполье не отнимает у тебя этого права.
Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Аркадий Малов. Шляху С. Ваня юлташ: повесть. — Шупашкар, Чӑваш АССР Государство кӗнеке издательстви, 1958. — 210 с.
Вӗсем ҫакӑнта ӗҫлеҫҫӗ, — кӑвак ӗнтӗрӗкре хуран курӑнакан станоксен мӗлкисем ҫине хавасланса пӑхнӑ май шухӑшларӗ вӑл хӑйӗн ӑшӗнче: «Ҫакӑнта пролетари класӗн ӑс-тӑнӗ туптанса ҫирӗпленет, ирӗклӗхшӗн нимӗнле хӑрушлӑх умӗнче те пуҫӗсене усмасӑр кӗрешекен паттӑрсем ҫуралаҫҫӗ!
Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Аркадий Малов. Шляху С. Ваня юлташ: повесть. — Шупашкар, Чӑваш АССР Государство кӗнеке издательстви, 1958. — 210 с.
Унта автор темиҫе ӗмӗр каялла ирӗклӗхшӗн ҫуннӑ, пусмӑра хирӗҫ кӗрешнӗ халӑхӑн шухӑш-ӗмӗтне кӑтартса парать.
Халӑхра янӑракан сӑвӑсем // Василий Давыдов-Анатри. Ковалюк Л.А. Юрату ҫӑлкуҫӗ. Сӑвӑсем. Шупашкар: «Калем» кӗнеке издательстви, 2002. — 72 с. — 3–5 с.
Васька ирӗклӗхшӗн тӗрмере ларнӑ, а эсӑ мӗн?
2 // Леонид Агаков. Жарков Л.М. Хастар тусӑм ҫинчен ҫырнӑ повесть. Вырӑсларан Л. Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 300 с.
Тепӗр хӑрушӑ революционер — Борис Савников, террорист-беллетрист, Корнилов хутне кӗрет: «Тӑван ҫӗршывшӑн, ҫӗрпе ирӗклӗхшӗн кӗрешес ӗҫре хӑйсен пурнӑҫӗсене шеллекенсене вӗлермелле».
6 // Аркадий Малов. Казакевич Э.Г. Кӑвак тетрадь: повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 158 с.
Ун вилтӑпри ҫине хӑй ҫырса хӑварнӑ: «Кунта ҫак кафедрӑллӑ соборта декан пулнӑ Джонатан Свифт ӳчӗ выртать, хаяр тарӑху унӑн чӗрине текех кунта ҫурма пултарас ҫук. Ҫул ҫӳрекен, эсӗ пӑхса иртсе кай та, пултаратӑн пулсан, хӑватлӑ ирӗклӗхшӗн тимлӗн кӗрешекен пек пулма тӑрӑш» текен сӑмахсене ҫырса хунӑ, саспаллисене касса кӑларса ылтӑнпа сӑрланӑ.
5 // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с. — 335–353 с.
Малалла эппин, рабочи юлташсем, ирӗклӗхшӗн организациленсе, пӗтӗҫсе, ҫирӗп кӗрешесси патне!Вперед же, товарищи рабочие, на организованную, дружную и стойкую борьбу за свободу!
XXVIII сыпӑк // Петр Золотов. Мстиставлский С.Д. Курак — ҫурхи кайӑк: повесть. Вырӑсларан П. Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 366 с.
«Анчах социал-демократиллӗ рабочи партин ҫак пӗтӗмӗшле те тӗп задачисемсӗр, хальхи революциллӗ вӑхӑт ӑна ирӗклӗхшӗн малта кӗрешекенӗ пулса тухма, самодержавине хирӗҫ хӗҫ-пӑшаллӑ восстани ҫӗклекен авангард пулса тӑма хушать.
XXVIII сыпӑк // Петр Золотов. Мстиставлский С.Д. Курак — ҫурхи кайӑк: повесть. Вырӑсларан П. Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 366 с.
— «Эсир туса пыракан вӑрҫӑ — ирӗклӗхшӗн пыракан вӑрҫӑ, тӗрӗслӗхлӗ вӑрҫӑ. Ҫак вӑрҫӑра сире пирӗн ӗлӗкхи аслӑ тӑвансем — Александр Невскин, Димитрий Донскойӑн, Кузьма Мининӑн, Димитрий Пожарскин, Александр Суворовӑн, Михаил Кутузовӑн паттӑр сӑнарӗсем хавхалантарса пыччӑр!
XIV сыпӑк // Михаил Юрьев. Корольков Ю.М. Леня Голиков партизан: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 340 с.
Лига кӑларакан журналсем нацилле ирӗклӗхшӗн пыракан кӗрешӗве хӳтӗлекен реализмла литература туса хурассишӗн кӗрешнӗ.
Умсӑмах // Геннадий Пласкин. Чжоу Ли-бо. Ҫил-тӑвӑл: роман; Г. Пласкин куҫарнӑ; В. Рудманӑн умсӑмахӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 429 с. — 3–12 с.
Ҫӗнӗ героя Китайри чӑн пурнӑҫ ҫуратрӗ, ӑна ирӗклӗхшӗн пыракан кӗрешӳ пиҫӗхтернӗ, коммунистсен партийӗ воспитани парса ҫитӗнтернӗ, совет литератури вара Китай писателӗсене, ҫав шутрах Чжоу Ли-бона та, ҫав геройӑн уйрӑмлӑхӗсене тупма тата унран тӗрӗс сӑнар тума пулӑшрӗ.
Умсӑмах // Геннадий Пласкин. Чжоу Ли-бо. Ҫил-тӑвӑл: роман; Г. Пласкин куҫарнӑ; В. Рудманӑн умсӑмахӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 429 с. — 3–12 с.
Ӗлӗк, ирӗклӗхшӗн кӗрешесси пуҫланса ҫеҫ кайнӑ вӑхӑтра, пирӗн халӑх пӗр-пӗр уйрӑм геройсем ҫеҫ кӑларса тӑратнӑ.Когда-то, на заре своей борьбы за свободу, наш народ выдвигал только одиночек-героев.
Присяга // Василий Юдин. Кошевая Е. Ывӑлӑм ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 208 с.
Вӗсен ҫав хуласенчи гладиаторсене Спартак пилӗкҫӗр ҫынпа Везувий ҫинче лагерь туни ҫинчен пӗлтермеллеччӗ, гладиаторсене унта кам мӗнле май тупать, ҫав майпа — е пӗччен, е манипулӑпа, е легионпа — ирӗклӗхшӗн ҫапӑҫмашкӑн васкаса пыма чӗнме хушрӗ.
XI сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
Халӑх ӗҫӗшӗн тӑма пӗччен ҫӑмӑл мар ӑна, Ут утланӑр, алла тытӑр хӗҫпӑшал, Пурте пырӑр Ленина пулӑшма, Ирӗклӗхшӗн кӗрешме пулӑшӑр ӑна!
3 // Леонид Агаков. Жарков Л.М. Хастар тусӑм ҫинчен ҫырнӑ повесть. Вырӑсларан Л. Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 300 с.
Ирӗклӗхе шыратӑп эпӗ, ирӗклӗхшӗн ҫунатӑп, ирӗклӗхе кӗтетӗп, ирӗклӗхе чӗнетӗп.
IX сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
— Ирӗклӗхшӗн тост сӗнетӗп!
III сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
Совет ҫыннисем, иртнӗ вӑхӑтсенчи аслӑ революционерсене хисеплекенсем, чурасене ирӗклӗхшӗн ҫапӑҫма ертсе кайнӑ паттӑр Спартака хӗпӗртесе аса илеҫҫӗ.
Умсӑмах // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 5–9 с.