Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

ҫулхи сăмах пирĕн базăра пур.
ҫулхи (тĕпĕ: ҫулхи) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
1796-мӗш ҫулхи ноябрь уйӑхӗнче II Екатерина вилнӗ.

В ноябре 1796 года умерла Екатерина II.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Турцире вӑл нумай мар, 1794-мӗш ҫулхи кӗркуннеччен анчах пурӑннӑ.

Он пробыл в Турции недолго — до осени 1794 года.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

1790-мӗш ҫулхи декабрӗн 11-мӗшӗнче ҫурҫӗр иртсен виҫӗ сехетре сигнал паракан пӗрремӗш ракета ҫутӑлнӑ.

В 3 часа ночи 11 декабря 1790 года взвилась первая сигнальная ракета.

II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Анчах хӑйне вӗрентнӗ учителӗн кӑтартӑвӗсене Кутузов хӑйӗн ертсе пынӑ вуншар ҫулхи ҫапӑҫусемпе походсенче, хӑйӗн мӗнпур пурӑнӑҫӗ тӑршшӗнче лайӑх упраса, пурӑнӑҫласа пынӑ.

Но через десятилетия боев и походов, через всю свою жизнь Кутузов бережно пронес и осуществлял указания своего учителя.

I сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

1941 ҫулхи ноябрӗн 6-мӗшӗнче каланӑ сӑмахӗнче Сталин юлташ «пирӗн танксем пахалӑх тӗлӗшӗнчен нимӗҫ танкӗсенчен малта тӑраҫҫӗ…» терӗ.

В речи 6 ноября 1941 года товарищ Сталин сказал: «Наши танки по качеству лучше немецких танков…»

Пирӗн танксем // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Вӑл пилӗк метр ҫурӑ сарлакӑш канав, ҫын ҫӳллӗш тӳрӗ япала урлӑ, икӗ метр тарӑнӑш юхан шыв урлӑ каҫма тата сакӑрвунӑ сантиметр хулӑнӑш ҫӗр ҫулхи йывӑҫа йӑвантарма пултарать.

Переползает рвы шириною в пять с половиной метров, взбирается на ступени высотою в рост человека, переходит вброд реки глубиною в два метра, наконец, валит столетние деревья, с толщиной ствола в восемьдесят сантиметров.

Тӑшман оборонине татса кӗмелли танксем // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

1918-мӗш ҫулхи августӑн 11-мӗшӗнче вӑрҫӑ Франципе Англи ҫарӗсем Германипе Австро-Венгри ҫарӗсене ҫӗнтернипе вӗҫленнӗ.

11 августа 1918 года война была закончена победой Франции и Англии над Германией и Австро-Венгрией.

«Германи ҫарӗн хура кунӗ» // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Нимӗҫсен Людендорф генералӗ 1918-мӗш ҫулхи августӑн 8-мӗшне «Нимӗҫ ҫарӗн хура кунӗ» тесе ят панӑ.

Немецкий генерал Людендорф назвал 8 августа 1918 года «черным днем германской армии».

«Германи ҫарӗн хура кунӗ» // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

1918-мӗш ҫулхи августӑн 8-мӗшӗнче ирхине, 4 сехет те 45 минутра икӗ пин тупӑ нимӗҫ позицийӗсем ҫине ҫав тери вӑйлӑн пеме тытӑннӑ.

8 августа 1918 года, в 4 часа 45 минут утра, две тысячи орудий открыли ураганный огонь по немецким позициям.

«Германи ҫарӗн хура кунӗ» // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

1918-мӗш ҫулхи январьтен вара англичансем «М-V» танк тума пикеннӗ.

С января 1918 года англичане начали строить танки «М-V».

Танксем лайӑхланаҫҫӗ // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Наступление 1917-мӗш ҫулхи ноябрӗн 20-мӗшӗнче пуҫлама палӑртнӑ.

Наступление было назначено на 20 ноября 1917 года.

Камбре патӗнче танксемпе ҫапӑҫни // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Чи малтан танксемпе 1916-мӗш ҫулхи сентябрӗн 15-мӗшӗнче Сомма шывӗ хӗрринче ҫапӑҫса курнӑ.

Первое боевое крещение танки получили в битве на Сомме 15 сентября 1916 года.

Пӗрремӗш ҫапӑҫу // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Ҫакӑн хыҫҫӑн тепӗр ҫулталӑкран — 1915-мӗш ҫулхи декабрӗн 1-мӗшӗнче Этьен полковник та французсен главнокомандующине Жоффра ҫавӑн пекех сӗнсе ҫыру янӑ.

Через год с небольшим после этого — 1 декабря 1915 года — такое же письмо с таким же предложением было послано полковником Этьеном французскому главнокомандующему Жоффру.

«Чан. Сыхланарах тыткалӑр. Петроград» // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

1914-мӗш ҫулхи октябрӗн 20-мӗшӗнче Свинтон хӑйӗн «пулеметсене пӗтермелли гусеницӑллӑ мӑшина» проекчӗ пирки Англин ҫар министерствине ҫыру янӑ.

20 октября 1914 года Свинтон отправил в английское военное министерство письмо, в котором описывал свой проект «гусеничного истребителя пулеметов».

«Чан. Сыхланарах тыткалӑр. Петроград» // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

1916-мӗш ҫулхи июнӗн 24-мӗшӗнче ирхине англичансен тупписем нимӗҫсем ҫине пеме пуҫланӑ.

Артиллерийская подготовка наступления началась рано утром 24 июня 1916 года.

Сомма шывӗ хӗрринчи ҫапӑҫу // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Пӗтӗм тӗнче вӑрҫи тӑватӑ ҫула пынӑ, вӑл 1918-мӗш ҫулхи ноябрӗн 11-мӗшӗнче тин пӗтнӗ.

Мировая война продолжалась четыре года и окончилась 11 ноября 1918 года.

Чи пысӑк вӑрҫӑ // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

1914-мӗш ҫулхи июль вӗҫӗнче ҫӗр ҫинче унччен пулнӑ мӗнпур вӑрҫӑччен чи пысӑк вӑрҫӑ пуҫланса кайнӑ.

В конце июля 1914 года вспыхнула самая большая из всех войн, что велись до сих пор на земле.

Чи пысӑк вӑрҫӑ // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Противниксем пӗр-пӗринпе 1415-мӗш ҫулхи октябрӗн 24-мӗшӗнче Кале хулинчен утмӑл ҫухрӑмра, кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енче Азенкур ялӗ патӗнче тӗл пулнӑ.

Противники встретились 24 октября 1415 года в шестидесяти километрах к юго-востоку от Кале, недалеко от деревни Азенкур.

Азенкур патӗнчи ҫапӑҫу // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Телльпе пӗрле унӑн сакӑр ҫулхи ывӑл ачи Вальтер пулнӑ.

Телль был со своим восьмилетним сыном Вальтером.

Вӑтам ӗмӗрсенчи ухӑ тӑвакансем // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

1947 ҫулхи сентябрь уйӑхӗнче эпӗ унран ҫыру илтӗм: «Арманта ӗҫ ҫав тери нумай, сывлӑш ҫавӑрма та вӑхӑт ҫук. Кӑҫал тырӑ калама ҫук вӑйлӑ пулчӗ», тесе ҫырнӑччӗ вӑл.

В сентябре 1947 года я получил от него письмо: «На мельнице столько работы, что и передохнуть некогда. Урожай этого года огромный».

Эпилог // Уйӑп Мишши. Медведев Д.Н. Ровно патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 246 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех