Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ӑшӑ сӑмах калакан Сетнер амӑш пулнӑ-мӗн.
Юмӑҫ патӗнче // Константин Иванов. Константин Иванов. Нарспи: поэма. — Чебоксары: Чувашское книжное издательство, 2000. — 165 с.
Ятман Липӑна кун пек куҫ-кӗретӗн калакан хӑюллӑ хӗрача тесе шутламанччӗ, вӑл ӑна хӑш-пӗр ҫамрӑксем пек никама та кӳрентерес мар тесе яланах ҫемҫен те асӑрханса калаҫакан хӗр пулӗ тенӗччӗ.
XIII // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.
«Эсир калакан ҫурт, чӑнласах та аварийлӗ ҫуртсен йышӗнче. Ӑна регион программине кӗртнӗ. Сире шантарсах калатпӑр, ҫӗнӗ хваттерпе тивӗҫтерме плана кӗртнӗ», – тесе ырӑ хыпара каланӑ регион Пуҫлӑхӗ.
Регион Пуҫлӑхӗ Олег Николаев ҫынсене харпӑр хӑй ыйтӑвӗсемпе йышӑннӑ // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2022/11/03/regi ... j-ijtvsemp
«Чӑваш наци культурин пӗрлешӗвӗсем: ӗнер, паян, ыран» ятпа иртнӗ «ҫавра сӗтел» калаҫура пӗр-пӗринпе тухӑҫлӑ килӗшсе ӗҫлесси пирки калакан ӗҫ хутне те алӑ пусса ҫирӗплетнӗ.
Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ Олег Николаев ентешсен форумӗнче чӑвашсен хӑйне евӗрлӗхне упрас тата аталантарас тӗллевсене палӑртнӑ // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2022/10/28/chva ... forumenche
Нумаях пулмасть, Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Думи Раҫҫейри тӗрлӗ халӑхӑн хӑй евӗрлӗхне тытса пырасси пирки калакан ятарлӑ саккун пӑхса хӑварнине те асӑннӑ вӑл.
Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ Олег Николаев ентешсен форумӗнче чӑвашсен хӑйне евӗрлӗхне упрас тата аталантарас тӗллевсене палӑртнӑ // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2022/10/28/chva ... forumenche
Раҫҫей Президенчӗн газ ҫитмен ялсене «сенкер ҫулӑм» илсе ҫитерессине вӗҫлесси пирки калакан указа пурнӑҫлас енӗпе вӑй хураҫҫӗ.
Пултаруллӑ ӗҫчен те, юратнӑ атте те // Ю.Гаврилов. http://kasalen.ru/2022/10/14/%d0%bf%d1%8 ... %82%d0%b5/
«Ҫак пайӑн пӗрремӗш абзацӗнче кӑтартнӑ вӑхӑт иртнӗ хыҫҫӑн тупӑшсем, тӑкаксем, пурлӑх тата пурлӑх евӗр обязательствӑсем ҫинчен калакан сведенисене, тӗрӗслев материалӗсене тата пӗлтернисене полномочиллӗ орган архивне параҫҫӗ.».
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
3. Депутат, вырӑнти хӑй тытӑмлӑхӑн суйланӑ органӗн членӗ, вырӑнти хӑй тытӑмлӑхӑн должноҫа суйланӑ ҫынни тӗлӗшпе явап тыттармалли мерӑпа усӑ курасси ҫинчен калакан йышӑнӑва тумалли йӗркене ҫак Саккунпа килӗшӳллӗн муниципалитет право акчӗпе палӑртаҫҫӗ.»;
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
Ҫак статьян 21-мӗш пайӗн виҫҫӗмӗш абзацӗпе пӑхса хӑварнӑ тӗслӗхсенче ял поселенийӗн представительлӗ органӗн депутачӗн муниципалитет должноҫне йышӑнакан тата хӑйӗн полномочийӗсене яланхи мар йӗркепе пурнӑҫлакан ҫын хӑйӗн тупӑшӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене (ҫак статьян 4-мӗш пайӗнче кӑтартнӑ) тӑратать.»;
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
хӑйне депутата суйланӑ, ӑна депутатӑн йышӑнман мандатне панӑ е вӑл хӑйӗн полномочийӗсене яланхи йӗркепе пурнӑҫлама пӑрахнӑ ҫул умӗнхи ҫулталӑк хушшинче хӑйӗн арӑмӗ (упӑшки) тата ҫула ҫитмен ачисем мӗнпур ҫӑл куҫсенчен (ӗҫ укҫине, пенсие, пособисене, ытти тӳлеве кӗртсе) илнӗ тупӑшсем ҫинчен калакан сведенисене, ҫавӑн пекех хӑйне депутата суйланӑ, ӑна депутатӑн йышӑнман мандатне панӑ е вӑл хӑйӗн полномочийӗсене яланхи йӗркепе пурнӑҫлама пӑрахнӑ уйӑх умӗнхи уйӑхӑн 1-мӗшӗ тӗлне вӗсен харпӑрлӑх правипе тытса тӑракан пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене.
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
хӑйне депутата суйланӑ, ӑна депутатӑн йышӑнман мандатне панӑ е вӑл хӑйӗн полномочийӗсене яланхи йӗркепе пурнӑҫлама пӑрахнӑ ҫул умӗнхи ҫулталӑк хушшинче мӗнпур ҫӑл куҫсенчен (ӗҫ укҫине, укҫан тӳленине, унчченхи ӗҫ вырӑнӗнчи е суйлавлӑ должноҫа йышӑннӑ вырӑнти тупӑшсене, пенсие, пособисене, ытти тӳлеве кӗртсе) илнӗ хӑйӗн тупӑшӗсем ҫинчен калакан сведенисене, хӑйне депутата суйланӑ, ӑна депутатӑн йышӑнман мандатне панӑ е вӑл хӑйӗн полномочийӗсене яланхи йӗркепе пурнӑҫлама пӑрахнӑ уйӑх умӗнхи уйӑхӑн 1-мӗшӗ тӗлне харпӑрлӑх правипе тытса тӑракан хӑйӗн пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене;
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
б) 3-мӗш пайӑн иккӗмӗш абзацӗнче «тупӑшсем, тӑкаксем, пурлӑх тата пурлӑх евӗр обязательствӑсем ҫинчен калакан сведенисене тӑратнӑ ҫул умӗнхи календарлӑ ҫулталӑк (кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗччен) (малалла – отчетлӑ тапхӑр)» сӑмахсене «отчетлӑ тапхӑр» сӑмахсемпе улӑштарас;
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
отчетлӑ ҫул хыҫҫӑнхи ҫулталӑкӑн ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнчен кая юлмасӑр, ҫак статьян 5-мӗш пайӗпе пӑхса хӑварнӑ килӗшӳсене тупӑшсем, тӑкаксем, пурлӑх тата пурлӑх евӗр обязательствӑсем ҫинчен калакан сведенисене тӑратмалли ҫул умӗнхи календарлӑ ҫулта (кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен пуҫласа раштавӑн 31-мӗшӗччен) (малалла – отчетлӑ тапхӑр) тунӑ чухне.
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
«21. Ял поселенийӗн представительлӗ органӗн депутачӗн муниципалитет должноҫне йышӑнакан тата хӑйӗн полномочийӗсене яланхи мар йӗркепе пурнӑҫлакан ҫын хӑйӗн тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене, ҫавӑн пекех хӑйӗн арӑмӗн (упӑшкин) тата ҫула ҫитмен ачисен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратать:
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
Ҫак Саккун муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене, ҫавӑн пекех хӑйсен мӑшӑрӗсен тата ҫула ҫитмен ачисен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене (малалла ҫавӑн пекех – тупӑшсем, тӑкаксем, пурлӑх тата пурлӑх евӗр обязательствӑсем ҫинчен калакан сведенисем) тӑратмалли йӗркене, тупӑшсем, тӑкаксем, пурлӑх тата пурлӑх евӗр обязательствӑсем ҫинчен калакан сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслемелли йӗркене, ҫавӑн пекех тӗрӗс мар тата тулли мар сведенисем тӑратнӑшӑн депутат, вырӑнти хӑй тытӑмлӑхӑн суйланӑ органӗн членӗ, вырӑнти хӑй тытӑмлӑхӑн должноҫа суйланӑ ҫынни тӗлӗшпе Чӑваш Республикин «Чӑваш Республикинче вырӑнти хӑй тытӑмлӑха йӗркелесси ҫинчен» 2004 ҫулхи юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнчи 19 №-лӗ саккунӗн 35 статйин 5.41-мӗш пайӗнче асӑннӑ явап тыттармалли мерӑсемпе (малалла – явап тыттармалли мерӑсем) усӑ курасси ҫинчен калакан йышӑну тумалли йӗркене палӑртать.»;
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
«Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси, ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси тата ҫавнашкал тӗрӗс мар тата тулли мар сведенисем тӑратнӑшӑн явап тыттармалли мерӑсемпе усӑ курасси ҫинчен КАЛАКАН йышӑну тӑвасси ҫинчен»;
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» (Чӑваш Республикин Саккунӗсен пуххи, 2017, 9 №; «Республика» хаҫат, 2019, ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗ) 2017 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 29-мӗшӗнчи 46 №-лӗ саккунне ҫакӑн пек улшӑнусем кӗртес:
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен
Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019
Вӑтӑр пиллӗкмӗш ҫулхи кӗркунне Сафа-Гирей кашни кун чапарсене ҫеҫ кӗтсе ларчӗ: Хусантан Джаналие вӗлерни ҫинчен калакан хыпар килсе ҫитрӗ.
10. Крымри шӑрӑх ҫанталӑк // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.
Княҫсенчен хирӗҫ калакан пулмарӗ.
5. Кавар // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.