Шырав

Шырав ĕçĕ:

ҫурҫӗрпе (тĕпĕ: ҫурҫӗр) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Ку таврара Вӑрманлӑхпа Ҫеҫенхир, Ҫурҫӗрпе Кӑнтӑр, Анӑҫпа Тухӑҫ культурисем сыпӑннӑ, суту-илӳ ҫулӗсем иртнӗ, хуласем ӳссе ларнӑ.
Куҫарса пулӑш

Несӗлӗпе ӳсӗмӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Ку линисем ҫурҫӗрпе кӑнтӑр енӗсене кӑтартакан линисем урлӑ каҫса каяҫҫӗ.
Эти линии идут поперек тех линий, которые показывают север — юг.

Глобус ҫинче енсене епле пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Эпир глобус ҫине тинкерсе пӑхсан, ҫакна куратпӑр: ҫурҫӗрпе кӑнтӑр енне глобус ҫинче линипе кӑтартнӑ, вӑл линисем полюсран полюса ҫитеҫҫӗ.
Если мы присмотримся к глобусу, то мы увидим, что направления север — юг на глобусе обозначены линиями, которые идут от полюса к полюсу.

Ҫурҫӗрпе кӑнтӑр енӗ вӑл пӗр полюсран тепӗр полюс патне каять.
Направление север — юг идет от одного полюса к другому.

Компас тӑрӑх тӗп енсене ҫеҫ мар, вӗсен хушшисенчи енсене те тупма ҫӑмӑл, сӑмахран: ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ хушшине С-В (северо-восток) саспаллисем кӑтартаҫҫӗ, кӑнтӑрпа хӗвелтухӑҫ хушшине Ю-В (юго-восток) саспаллисем, кӑнтӑрпа хӗвел-анӑҫ хушшине Ю-3 саспаллисем, ҫурҫӗрпе хӗвеланӑҫ хушшине С-3 (северо-запад) саспаллисем кӑтартаҫҫӗ.
По компасу легко найти не только главные, но и промежуточные направления: С-В (северо-восток) показывает направление между севером и востоком, Ю-В (юго-восток) — направление между югом и востоком, Ю-3 — направление на юго-запад, С-3 — направление на северо-запад.

Компас // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫурҫӗр енӗ ӑҫтине пурте лайӑх пӗлсе тӑма эпир уроксем пӗтнӗ хыҫҫӑн площадка ҫине ҫурҫӗрпе кӑнтӑр енсене кӑтартакан паллӑ турамӑр.
Чтобы все хорошо знали, где север, мы сделали после уроков на площадке указатель: «север — юг».

Хӗвел тӑрӑх тӗп енсене эпир епле тупни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Мускавпа Ленинградран, Украинӑпа Инҫет-Хӗвелтухӑҫӗнчен, Ҫурҫӗрпе Кавказран ҫырусем килсе тӑраҫҫӗ ун патне.
Куҫарса пулӑш

Татьян аппа ватӑлмасть // Георгий Янгай. «Капкӑн», 1970. — 6–7№ — 19 с.

Унтан йывӑҫ вуллисем тӑрӑх ҫурҫӗрпе кӑнтӑр ӑҫтине пӗлме тӑрӑшрӗ.
Куҫарса пулӑш

Вӑрманти тӗлпулу // Василий Игнатьев. Игнатьев В.Г. Шӑпчӑк катинче: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 188 с. — 123–131 с.

Гаваньре вӑл чул юпасемпе стенасен тӗлӗнчи ҫӗр кӑмрӑк тусанӗ ҫинче минтер пекех пуҫтарӑннӑ, — фантастикӑлла тата шӑрӑх хӗлле ҫурҫӗрпе кӑнтӑр хутӑшса кайнӑ тейӗн.
В гавани его намело по угольной пыли у каменных столбов и стен так много, что казалось, что север смешался с югом в фантастической и знойной зиме.

IV сыпӑк // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пиллӗкмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 432 с. — 7–227 с.

Пирӗн патран самолётсем ҫӗршывӑн тӗрлӗ хулине, Ҫурҫӗрпе Кӑнтӑр таранах, вӗҫеҫҫӗ.
Самолеты летают в разные части страны, от Севера до Юга.

Аэропорта кӑҫал юсаса пӗтересшӗн // Таисия Ташней. https://chuvash.org/news/31104.html

Ватӑ Хӗрлӗ Тӑрна вигвамран тухнӑ та ҫӳлелле тӗл персе ҫил ҫурҫӗрпе хӗвеланӑҫ енчен вӗрнине пӗлнӗ.
Старый Красный Журавль вышел из вигвама и, бросив вверх перышко, убедился, что ветер дует с северо-запада.

Бизонсене тӑмалли вырӑн // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Джеймс Ш. Пӗчӗк индеец Синопа: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 109 с.

Хӗрарӑмсемпе ачасем тата япаласем тиенӗ чӗрчунсем иртсе каймалли хушӑран ҫурҫӗрпе кӑнтӑр енче вырӑн йышӑннӑ.
Женщины, дети и вьючные животные заняли места с севера и юга от прохода.

Синопа бизонсенчен хӑтӑлать // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Джеймс Ш. Пӗчӗк индеец Синопа: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 109 с.

Вӑл Синопа — «хыт чупакан» (ҫурҫӗрпе хӗвеланӑҫӗнчи тӳрем вырӑнти тилӗ) пулчӗ.
Это был синопа.

Ачана ят параҫҫӗ // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Джеймс Ш. Пӗчӗк индеец Синопа: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 109 с.

— Ҫӗрле эпир, пиллӗкӗн, казаксен пикечӗ патӗнчен вӑрттӑн иртсе тухрӑмӑр та, тул ҫутӑлас умӗн, станци ҫывӑхӗнчех, нимӗҫсен разъездне куртӑмӑр, — тет вӑл, — нимӗҫсем Старобельскине каякан шоссе енчен (ҫурҫӗрпе хӗвеланӑҫ хушшинчен) Гундоровски станици еннелле юрттараҫҫӗ, — чӑтса тӑраймасӑр пере пуҫларӑмӑр та, пӗтӗм станицӑна пӑлхатса пӑрахрӑмӑр.
что они — пять человек — ночью прошли казачьи пикеты, когда стало светать, — у самой станции увидели германский разъезд, — немцы шли на рысях со стороны Старобельского шоссе (с северо-запада) в Гундоровскую, — шахтеры не удержались, обстреляли немцев и взбудоражили всю станицу.

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Унччен те пулмасть, сӑртсем хыҫӗнче, командир пӗрмаях пӑхса тӑнӑ енче мар, ҫурҫӗрпе хӗвеланӑҫ хушши енчен, чиперех васкатса пулемет шатӑртаттарма тытӑнать.
За холмами, не с той стороны, куда все время глядел командир, а с северо-запада, солидно застучал пулемет.

3 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Тӗрлӗрен йышлӑ отрядсене пӗр ҫар руководительне — военрука — пӑхӑнтараҫҫӗ те, Петроградпа Мускав ҫулӗсене сыхлас тесе вӗсенчен икӗ фронт, ҫурҫӗрпе хӗвеланӑҫ енчи фронтсем, туса тӑратаҫҫӗ.
Многочисленные отряды подчинены военному руководителю — военруку — и расположены в две линии завес, северную и западную, обороняющих подступы к Петрограду и Москве.

2 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Тухса лармалли юрӑхлӑ вырӑн ҫук-ши тесе йӗри-тавралла тинкерсе пынӑ май эпӗ ҫурҫӗрпе ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енче пӗр парӑс асӑрхарӑм, ҫав парӑс кашни самантранах уҫҫӑнрах палӑрма пуҫларӗ.
Осматриваясь кругом в поисках удобного места для высадки, я заметил на северо-северо-востоке парус, который с каждой минутой обрисовывался все яснее и яснее.

Вунпӗрмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.

Мана ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ енче пӗр утрав курӑннӑ пек туйӑнчӗ.
Мне показалось, что на северо-востоке виднеется небольшой остров.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.

Хулан ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ империн столици Иеддо ларать.
На северо-западной стороне его находится столица империи Иеддо.

Ҫак порт ҫурҫӗр широтинчен 29 градусра, хӗвелтухӑҫ долготинчен 140 градусра ҫурҫӗрпе хӗвеланӑҫ енче ларакан Лаггнегг ятлӑ утравпа вӑйлӑ суту-илӳ туса тӑрать.
ведущий оживленную торговлю с большим островом Лаггнегг, расположенным на северо-запад под 29° северной широты и 140° западной долготы.

Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.

Страницăсем:

Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Меню

Статистика