Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Ӗлӗк кунта тахҫан культура чечекленнине аса илтерсе Альтонӑри XVII—XIX ӗмӗрти еврейсен масарӗсем тӑрса юлнӑ.

В качестве напоминания о цветущей некогда культуре в Альтоне остались еврейские кладбища XVII—XIX вв.

Альтона // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%BD%D0%B0

1941 ҫул хыҫҫӑн хулан темиҫе кварталӗ пушанса юлнӑ — унта пурӑнакансене пурне те вилӗм лагерӗсене ӑсатнӑ пулнӑ.

После 1941 года целые кварталы города обезлюдели, так как их обитатели были направлены в лагеря смерти.

Альтона // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%BD%D0%B0

Иккӗмӗш Тӗнче вӑрҫи ҫулӗсенче Альтона ӗлӗкхи ҫурт-йӗре кӑна мар, унта пурӑннӑ еврей халӑхӗсӗр те тӑрса юлнӑ.

За годы Второй мировой войны Альтона потеряла не только историческую застройку, но и своё еврейское народонаселение.

Альтона // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%BD%D0%B0

Хула Данири Ҫут ӗҫӗн вучахӗ пулса тӑнӑ; шӑпах кунта Струэнзе тухтӑр, Тройца чиркӗвӗн (паянхи кунччен упранса юлнӑ) пасторӗ, Данире чи малтан хӑйӗн пациенчӗсене чечче чирӗнчен прививка тунӑ.

Город стал очагом датского Просвещения; именно здесь первым в Дании прививал пациентов (от оспы) доктор Струэнзе — сын пастора церкви Троицы, сохранившейся до настоящего времени.

Альтона // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%BD%D0%B0

Шведсем тухса кайсан ҫуртсен ытларах пайӗнчен ишӗлчӗксем кӑна юлнӑ.

После отхода шведов бо́льшая часть зданий осталась в руинах.

Альтона // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%BD%D0%B0

Сон юханшывӗн айлӑмӗнчи Дхаб (Dhaba locality) вырӑнӗнче 79,6 ± 3,2 пин ҫул каярахран пуҫласа 65,2 ± 3,1 пин ҫул каярах таран, ~74 пин ҫул каярахпа пулса иртнӗ Тоба вулкан вут-хӗм сирпӗтнӗ хыҫҫӑн та, Леваллуа чул индустрийӗ ним улшӑнмасӑр юлнӑ.

В долине реки Сон каменная индустрия Леваллуа в местонахождении Дхаба (Dhaba locality) оставалась неизменной в период с 79,6 ± 3,2 тыс. л. н. до 65,2 ± 3,1 тыс. л. н., даже после извержения вулкана Тоба ~74 тыс. л. н.

Мадхья-Прадеш // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0% ... 0%B5%D1%88

Ҫурҫӗр ҫурчӑмӑрӗнчи яка китсен тӗсӗсем пурте хӑрушлӑхра; 300 ытла кит Атлантика океанӗн ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ пайӗнче ҫеҫ юлнӑ, темиҫе теҫетки — ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ пайӗнче.

Все популяции гладких китов северного полушария находятся под серьёзной угрозой; чуть больше 300 этих китов осталось в северо-западной части Атлантического океана, и всего несколько десятков — в северо-восточной части.

Кит тытас ӗҫ // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 4%95%C3%A7

1980-мӗш тата 1990-мӗш ҫулсенче Тӗнчери кит тытас ӗҫ Комисси членӗсенчен - ҫӗршывсенчен чылайӑшӗ юлнӑ китсене упрама хӑварма ҫине тӑрсан, Ҫурҫӗр Атлантикӑри кит тытас ӗҫе малалла тӑсас шухӑшлӑ ҫӗршывсем, Норвеги, Фарер утравӗсем, Исланди, Гренланди тата Канада йышшисем, тӗрӗслесе тӑракан уйрӑм организаци туса хураҫҫӗ, ӑна Ҫурҫӗр Атлантикӑри сӗтпе ӳсекенсен тинӗс чӗрчунӗсене комитечӗ ят параҫҫӗ.

В результате того, что большинство стран — членов Международной Китобойной Комиссии в 1980-х и 1990-х годах встали на защиту оставшихся китов, страны, желавшие продолжить китобойный промысел в Северной Атлантике, то есть Норвегия, Фарерские острова, Исландия, Гренландия и часть Канады, создали отдельную контролирующую организацию, получившую название Комиссии по Морским Млекопитающим Северной Атлантики.

Кит тытас ӗҫ // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 4%95%C3%A7

Роликлӑ тӑркӑча кӑтартнине хут ҫинче пӗрремӗш хут 1760 ҫулта ҫырӑнса юлнӑ, ун чухне металран ӑсталанӑ кустӑрмасемпе усӑ курнӑ.

Первая задокументированная демонстрация роликовых коньков с металлическими колёсами состоялась в 1760 году.

Роликлӑ тӑркӑч // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0% ... 3%91%D1%87

Карттӑ ҫинче юлнӑ укҫапа ҫитес ҫулхи мероприятисене каймашкӑн та халех билет туянма пулать — сая ямалла мар.

Куҫарса пулӑш

Уяв савӑнӑҫ кӑна кӳтӗр // Николай КОНОВАЛОВ. http://hypar.ru/cv/news/uyav-savanac-kana-kyter

Ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе ирттернӗ канашлура вӑл пӗтӗмӗшле илсен ку енӗпе ӗҫсем япӑх маррине ҫирӗплетрӗ, ҫапах ҫулталӑкӑн юлнӑ юлашки кунӗсемпе федераци тытӑмӗсемпе тумалли килӗшӳсене алӑ пусассине вӗҫлемешкӗн туллин усӑ урмалли ҫинчен асӑрхаттарчӗ.

Куҫарса пулӑш

Уяв савӑнӑҫ кӑна кӳтӗр // Николай КОНОВАЛОВ. http://hypar.ru/cv/news/uyav-savanac-kana-kyter

Сарӑтӑвра пурӑнма кил-ҫурт ҫуккипе МПУ-ра ӗҫлеме юлнӑ.

Из-за отсутствия жилья в Саратове остался работать в МГУ.

Ульянов Пётр Лаврентьевич // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0% ... 0%B8%D1%87

Амӑшӗ, шӑллӗ тата хӑй киле юлнӑ.

Куҫарса пулӑш

Пурнӑҫ ҫулӗ тикӗс мар // Надежда СЕМЕНОВА. http://kasalen.ru/2023/12/22/%d0%bf%d1%8 ... %b0%d1%80/

Пӗр ачине тытнӑ, тепри — поезд ҫинчен ӳксе юлнӑ.

Куҫарса пулӑш

8 // Валентина Элпи. Эльби В. А. Тӑрӑр вӑйӑ картине: калавпа повеҫ. — Шупашкар: Чӑвашиздат, 1964. — 60 с. — 16–60 с.

Кӗленче тӗпне юлнӑ шӗвеке виҫ-тӑват ҫӑвар сыпрӗ те юлашкине тӑпра ҫине сапрӗ:

Куҫарса пулӑш

Савӑнӑҫпа хурлӑх юнашарах // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Итлекенсен куҫӗ умне кӗрлесе ҫунакан ял тухса тӑчӗ, килсӗр тӑрса юлнӑ ватӑсем, хӗрарӑмсем, хӑраса йӗрекен ачасем…

Куҫарса пулӑш

Савӑнӑҫпа хурлӑх юнашарах // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Ялне ял теме те ҫук, мӗншӗн тесен унта ҫурт-йӗрсем пит сахал упранса юлнӑ, йывӑҫсем те ҫунса кӑмрӑкланса ларнӑ.

Куҫарса пулӑш

Савӑнӑҫпа хурлӑх юнашарах // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Чӑрмантарас теменччӗ те, пӗр килнӗ-килнӗ, ларасах эппин, — килӗнче темле пысӑк ӗҫ юлнӑ пек, ӑна хистесех тытса чарнӑ пек калаҫкаласа, хулӑн тутӑрне салтса сак ҫине пӑрахрӗ Укань, кӗрӗк тӳмисене вӗҫертрӗ, пушаннӑ чӗрҫитти кантрине туртарах ҫыхрӗ те, сивӗ ҫапса тӑракан пӑрланнӑ чӳречерен пӑрӑнса, сӗтел хушшинех кӗрсе ларчӗ.

Куҫарса пулӑш

Хуйхӑ хупӑрласан, хусӑк тыт // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

— Ара, кӗме те юрамасть иккен, — кӳреннӗ пек пулчӗ Укань, юлнӑ вутӑ пуленккисене пӗрерӗн-пӗрерӗн илсе кӑкӑрӗ умне тытрӗ.

Куҫарса пулӑш

Хуйхӑ хупӑрласан, хусӑк тыт // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Пӗччен юлнӑ Сантӑркка юлашки вӑхӑтра килӗнчен питӗ сайра тухса ҫӳрекен пулчӗ.

Куҫарса пулӑш

Хуйхӑ хупӑрласан, хусӑк тыт // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.