Шырав

Шырав ĕçĕ:

хӗрне (тĕпĕ: хӗр) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

— Патшанӑнне [вӑталӑх] хӗрне ултӑ пуҫлӑ ҫлен ҫималла, — тесе каларӗ тит Йӑвана.
— Среднюю царевну должен съесть змей.

2. [Йӑван ҫӗленсене ҫӗнтерни] // ЧПГӐИ. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 55-61 с.

— «Кӑҫӗр патша хӗрне аслине виҫӗ пуҫлӑ ҫлен ҫималла» тесе чӳрече витӗр хут кисе пӑрахнӑ, — тит.
— Подкинули в окно записку, где было написано: «Сегодня старшую царевну должен съесть трехглавый змей».

Йӑванпа хӗрне венчет турӗҫ тит.
Йывана с девушкой обвенчали.

1. [Икӗ Йӑван] // ЧПГӐИ. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 47-57 с.

— Паян кӗҫӗн хӗрне патшанне вун икӗ пуҫлӑ ҫӗлен ҫималла, ҫампа чан ҫапатӗ.
— Сегодня младшую царевну двенадцатиглавый змей должен съесть, поэтому в колокол бьют, — говорит старушка.

— Аслӑ хӗрне ҫӑлнӑ тесе калаҫаҫҫӗ, — тит.
— Поговаривают, что старшую дочь спасли.

— Аслӑ хӗрне ҫӑлнӑ-ши кам та пулсан? — тит.
— Старшую дочь спас кто-нибудь?

— Паян вӑталӑх хӗрне патшанне ҫӗлен ҫималла, — тесе калать тит.
— Сегодня среднюю царевну должен съесть змей.

Хӗре ларнине курчӗ те часрах хӑмӑт тӑхӑнтарчӗ, пӗкӗ илчӗ те карӗ шыв хӗрне, кӳлчӗ те лашине хӗре калать:
Как увидел девушку сидящую, быстро хомут [на лошадь] одел, дугу взял и пошел к берегу, запряг лошадь и говорит девушке:

Шыв хӗрне хӗре лартса хӑварчӗҫ тит, ӑсатса чуптуса уйӑрӑлса.
Около воды поцеловались и распрощались, девушку оставили там.

— Паян патшан аслӑ хӗрне ҫӗлен ҫималла, — тит.
— Сегодня старшую царевну змей должен съесть.

7. Ҫиччӗмӗш уйрӑм ушкӑна вун тӑватӑ текст кӗчӗ: «Тӑршшӗ пӗр чике,сухалӗ пӗр хур старик юмаххи», «Тӗнчери мӗнпур чечексенчен пуҫтарса тунӑ кӗпе», «Майра патша хӗрӗ», «Старикпа карчӑк ҫинчен», «Ухмах Иван патша хӗрне качча илни», «Лазар Лазарчпа Иван Иванч патша», «Ҫынна пулӑшакана Турӑ пулӑшать», «Улӑп», «Йӑван тата виҫӗ аслӑ хӗрӗ», «Паттӑрсем», «Кӑвак Сӑкман», «Чоста Йӑван», «Пӑрҫа паттӑр», «Тӗклемес Ҫӗрменти».
7. Следующую группу составили четырнадцать текстов: «Сказка о старике в локоть, бородой в два локтя», «Рубашка, сшитая из всех цветков мира», «Дочь царицы», «О старике и старухе», «Как Иван-дурак женился на царевне», «Лазар Лазарч и царь Иван Иванч», «Помогающему людям Бог помогает», «Улып», «Йыван и его три старшие сестры», «Батыры», «Синий Кафтан», «Чоста Йыван», «Пырзя-батыр», «Теклемес Серменди».

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Кунта пирӗн пухха кӗнӗ [«Ҫӗлене ҫӗнтерсе патша хӗрне илни»], «Чул юпа юмаххи», «Пуян ачисем», «Кьосре улӗ», «Виҫҫӗн пӗртӑван», «Пулӑран пулнӑ ачасем», [«Этем Иванӗ, Кушак Иванӗ, Кӗсре Иванӗ»], «Иван Ҫар», [«Тӑвӑл паттӑр»] текстсене асӑнма пулать.
[«О победе над змеем и женитьбе на царевне»], «Сказка о каменном столбе», «Дети богача», «Сын кобылы», «Три брата», «Дети, зачатые от съеденной рыбы», [«Эдем Иван, Кужак Иван, Кесре Иван»], «Иван Сяр», [«Тывыл-батыр»].

Вӗсене шыв хӗрне илсе тухса унтах хӑварма пултарнӑ е путарнӑ та: ҫӗлен хӗрсене ҫисе ярать е мӑшӑр тума илет тесе шутланӑ.
которых оставляли на берегу водоема или топили, думая, что змей воспользуется ими — съест либо сделает женой.

Район центрӗн хӗрне ҫитсен каялла ҫавӑрӑнчӗҫ те мана хирӗҫ килме тытӑнчӗҫ.
Куҫарса пулӑш

Велосипед // Сӳпенкке Илли. «Капкӑн», 1934. — 8№ — 3 с.

Тукай ялӗнче пурӑнакан Алина Афанасьевӑпа хӗрне Марийӑна, Юнтапа пикине, И.Н.Ульянов ячӗллӗ университетра пӗлӳ илекен Ольга Еремеевӑна, Шурут вӑтам шкулӗнчи Людмила Шорниковӑпа вӑл ертсе пыракан тӗрӗ кружокне ҫӳрекенсене, Тӑманлӑ Выҫлири Валентина Самаркинана уйрӑмах палӑртса хӑварас килет.
Куҫарса пулӑш

Вӑй хурсассӑн акара – савӑнан Акатуйра // Любовь ШУРЯШКИНА, Ангелина ИНОХОДЦЕВА. http://kasalen.ru/2023/06/16/%d0%b2%d3%9 ... %b9%d1%80/

Амӑшӗ хӗрне аран-аран пӳрте кӗртсе вырттарчӗ.
Куҫарса пулӑш

12 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 128–184 с.

Хӗрне качча та памалла пулӗ.
Куҫарса пулӑш

8 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 128–184 с.

Хӗрне пӗлетӗн.
Куҫарса пулӑш

5 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 83–127 с.

Хӗрне ху килӗштеретӗн-ҫке.
Куҫарса пулӑш

Чӑваш хӗрне чӑваш йӗркипе ҫураҫса туй тунӑшӑн кам мӗн калать сана?
Куҫарса пулӑш

Страницăсем:

Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Меню

Статистика