Шырав
Шырав ĕçĕ:
Ырӑпа усала ҫийӗнчех асӑрхаканскер, мӑнукне малтанхи хут курнӑ чухнехи евӗр сӑнать…»
Аслӑ амӑшӗ // Виталий Енӗш. Енӗш В.Г. Чи пӗчӗк патшалӑх: Повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2009. — 287 с. — 80–180 с.
Ҫыраканӑн чӗри хавшак, ӑсӗ катӑк пулсан, вӑл ырӑпа усала уйӑрса илеймест пулсан — ун пек юрӑсене вӑл тупаймасть, илемне туйса илеймест.
Поэзи пулсан… // Василий Долгов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 92–98 с.
Вӗсем халӑх тӗнчене, пурнӑҫа, ӗҫпе кӗрешӗве, малашлӑха, туслӑха, юлташлӑха, хитрепе усала мӗнле ӑнланнине кӑтартса параҫҫӗ.
Поэзи пулсан… // Василий Долгов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 92–98 с.
«Ан выльӑр унпа, усала вӗренетӗр», — тесе асӑрхаттараҫҫӗ хӑйсен ачисене ашшӗ-амӑшӗ.
1 // Валентина Элпи. Эльби В. А. Тӑрӑр вӑйӑ картине: калавпа повеҫ. — Шупашкар: Чӑвашиздат, 1964. — 60 с. — 16–60 с.
— Ҫитӗ ҫав усала тек ашкӑнма.
Ял тавра кашкӑрсем ҫӳреҫҫӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Качча ан тух ҫав усала, ан парӑн, Улька! —
Вӑрҫӑ килӗрен ҫӳрерӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Усала тавӑрас ҫиллисем вӗресе хӑпарчӗҫ.
II // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Микула пуҫне усала систерекен шухӑш пырса ҫапрӗ.
XXII // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Тӗн кӗнекисенче ҫырса хунисем тӑрӑх, хӗрарӑм усал сывлӑшпа тата ҫӗленпе танах пулса, упӑшкине улталаса, ырӑпа усала пӗлтерекен улмана ҫитернипе ҫылӑха кӗнӗрен этем ӑрӑвне ӗмӗр-ӗмӗрех асапланса пурӑнмалла тунӑ имӗш.
XIX // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Ҫтаппан чӗри ирексӗрех усала сиснӗн ҫуйланма тытӑнчӗ.
XVI // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Хӗрӗ патне Михха кӗнӗ тенине илтсен, чӗри усала сиснӗн ыратма тытӑннӑччӗ.
X // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Анне ҫуралсан усала улталас тесе, ача пурӑнтӑр тесе, ӑна ют ачана пӑхнӑ пек пӑхнӑ.
Кукамай шӑплӑхӗ // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 116–122 с.
Халӑхпа пӗрле ҫиеле кӑларӑр усала.
37 // Владимир Кузьмин. Владимир Кузьмин. Виҫӗ юман: повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1986. — 144 с.
Чакӑлти чакак ҫеҫ, тем усала сиснӗн, тахӑш йывӑҫ ҫинче ҫывӑхрах чакӑлтатса ларать.
30 // Владимир Кузьмин. Владимир Кузьмин. Виҫӗ юман: повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1986. — 144 с.
Ванюка вӑл ырра вӗрентрӗ пулӗ, Нинука усала…
Юрату асапӗ // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.
Вӑл пурнӑҫ йывӑҫҫи кӑна мар вӗт-ха, вӑл ырӑпа усала та вӗрентет.
Юрату асапӗ // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.
Усала, тен, ку.
Протоценоз // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.
Ҫӗр ҫинчи пӗрремӗш ҫынсем Адампа Ева ҫав йывӑҫ ҫимӗҫне ҫине пулать те… ырӑпа усала уйӑрма пуҫланӑ, ҫын пулса тӑнӑ.
Тӗпсӗр кӳлӗ // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.
Ку панулмине ҫисен вӑл ырӑпа усала уйӑрма тытӑнӗ.
Тӗлӗк // Михаил Сунтал. Сунтал Михаил. Ҫӑтмах. Фантастикӑллӑ повесть. Шупашкар, 2009. — 120 с.
Кунта анлӑ сарӑлнӑ мотив тӗл пулать: паттӑр хӑйне вӗлерме шутланӑ усала тӗп тусан килтен тухса кайнӑ чухне икӗ катка (лутка, витре) лартса хӑварать: пӗри — пушӑ, тепри — кӑмрӑк тултарнӑскер.
Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.