Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

тупма (тĕпĕ: туп) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ҫӗнӗ туссем тупма пултаратӑр, сирӗн ӗҫ интереслӗрех пулӗ.

На этой неделе вы можете обрести новых друзей, ваша работа станет интереснее.

38-мӗш эрнери гороскоп // Софья Савнеш. Чӑваш халӑх сайчӗ

Тахҫанах канӑҫсӑрлантаракан ыйтӑвӑн хуравне тупма пултаратӑр.

Вы можете обрести долгожданный ответ на давно волнующий вас вопрос.

38-мӗш эрнери гороскоп // Софья Савнеш. Чӑваш халӑх сайчӗ

Ӳсентӑранпа тӑранса пурӑнакан чӗрчунсемпе вӗҫен кайӑксем те нумай пулсан, тискер кайӑксем те унта хӑйсене валли апат-ҫимӗҫ ҫӑмӑллӑн шыраса тупма пултараҫҫӗ.

А раз много животных и птиц, питающихся растительностью, — значит, и хищные животные могут также легко найти себе пищу.

Тропик вӑрманӗсенчи чӗрчунсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫурҫӗр енне е кӑнтӑр енне глобус ҫинче епле тупма пӗлессине ӑнланса илес тесен, эпир глобус ҫинче «сӑнавҫӑ ҫын» пур тесе шухӑшлар.

Чтобы понять, как определять направления к северу или к югу на глобусе, представим себе, что на глобусе стоит «наблюдатель».

Глобус ҫинче енсене епле пӗлмелле // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Апат-ҫимӗҫ тупма май пулман.

Негде было взять пищи.

Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ытти ҫӗршывсен купцисем Испания купцисене кунта ҫав ҫулпа яман, ҫавӑнпа вара Магеллан Испания корольне урӑх ҫул тупма пулнӑ.

Испанских купцов этим путем не пускали купцы других стран, и Магеллан предложил испанскому королю найти другой путь.

Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пирӗн тӗттӗм пулса ҫитиччен ҫӗр каҫма хӳтӗрех вырӑн тупма васкамалла пулчӗ.

Нужно было торопиться до темноты найти место для ночлега.

Ту ҫине хӑпарни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Халӗ ӗнтӗ армана каймалли ҫула тупма та ҫӑмӑл.

Теперь нетрудно наметить на местности и путь к мельнице.

Пӗр-пӗр вырӑнӑн планӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

3. План ҫинче ҫула тупма вӗренӗр.

3. Научитесь по плану находить дорогу.

Пӗр-пӗр вырӑнӑн планӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вырӑнти япаласем ыттисем те план ҫинче ӑҫта ӳкнине ҫапла майпах тупма пулать.

Так на плане можно найти и все другие предметы, которые видны на местности.

Пӗр-пӗр вырӑнӑн планӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Халь ӗнтӗ хӑвӑр таврари япаласем те план ҫинче ӑҫта ӳкнине тупма йывӑр мар.

Теперь нетрудно найти на плане и те предметы, которые видны на местности.

Пӗр-пӗр вырӑнӑн планӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Компас тӑрӑх тӗп енсене ҫеҫ мар, вӗсен хушшисенчи енсене те тупма ҫӑмӑл, сӑмахран: ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ хушшине С-В (северо-восток) саспаллисем кӑтартаҫҫӗ, кӑнтӑрпа хӗвелтухӑҫ хушшине Ю-В (юго-восток) саспаллисем, кӑнтӑрпа хӗвел-анӑҫ хушшине Ю-3 саспаллисем, ҫурҫӗрпе хӗвеланӑҫ хушшине С-3 (северо-запад) саспаллисем кӑтартаҫҫӗ.

По компасу легко найти не только главные, но и промежуточные направления: С-В (северо-восток) показывает направление между севером и востоком, Ю-В (юго-восток) — направление между югом и востоком, Ю-3 — направление на юго-запад, С-3 — направление на северо-запад.

Компас // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пӗлӗтлӗ-тӗтреллӗ кунсенче е ҫӗрле енсене компас текен хатӗрпе тупма ҫӑмӑл.

В пасмурную погоду, а также ночью направления легко найти по прибору, который называется компасом.

Компас // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Енсене хӗвел тӑрӑх уяр кун ҫеҫ тупма пулать.

Найти направления по солнцу можно только в ясный день.

Компас // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Таврари ҫӗршыва кашни ҫыннӑнах аван пӗлсе тӑмалла, кашниннех хӑй хӑш вырӑнта пурӑннине, таврара мӗн-мӗн пуррине лайӑх пӗлмелле, кирек хӑш ҫула та тупма пӗлмелле.

Каждый человек должен хорошо представлять себе окружающую местность, знать, в каком месте он живет, что находится вокруг него, уметь находить любую дорогу.

Эпир мӗн пирки аташса кайрӑмӑр // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Эпир вӑрманта суккӑр ҫынсем пекех аташса ҫӳренине эпӗ астуса илтем те, пионерсем пек хам ҫул тупма вӗренес терӗм.

Я вспомнил, как мы блуждали, точно слепые, по лесу, и твердо решил научиться, как пионеры, находить дорогу.

Эпир мӗн пирки аташса кайрӑмӑр // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Хӑвӑн пӗтӗм пурнӑҫна ҫакӑнти, пуш-пушӑ ҫырансем хӗрринчи ӗҫе пама, ҫав ӗҫре телей тупма хӑвна уйрӑм характерлӑ е ман пек старик пулас пулать…

Куҫарса пулӑш

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Вӑл сана хӑйсен хушшине илсе кӗртет, паллаштарать, вара, пӗлетӗн-и, епле арҫын суйласа тупма пулать?..»

Куҫарса пулӑш

20. «Ан ӗненӗр ӑна, ан ӗненӗр!..» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Неушлӗ вара ӑна Иванов пулӑшмасӑр тупма пулмӗ-ши?

Куҫарса пулӑш

19. Каҫчен… // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Анчах ҫавӑнтах стенд ҫинче леш институт ятне тупма шанни кулӑшла пулнине тавҫӑрса илчӗ.

Куҫарса пулӑш

19. Каҫчен… // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех