Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Буржуаллӑ конституцисене ним шарламасӑр ҫаксене асра тытса ҫырнӑ: нацисемпе расӑсем пӗртан праваллӑ пулма пултараймаҫҫӗ, нацисем тулли праваллисем пур тата нацисем тулли мар праваллисем пур, кунсӑр пуҫне тата нацисен е расӑсен виҫҫӗмӗш категорийӗ пур, сӑмахран, калӑпӑр, колонисенче, вӗсен прависем тулли мар праваллӑ нацисеннисенчен те каярах.

Буржуазные конституции молчаливо исходят из предпосылки о том, что нации и расы не могут быть равноправными, что есть нации полноправные и есть нации неполноправные, что кроме того существует еще третья категория наций или рас, например, в колониях, у которых имеется еще меньше прав, чем у неполноправных наций.

III // И. Кузнецов, А. Золотов, П. Иванов. Сталин, Иосиф Виссарионович. ССР Союзӗн Конституци проекчӗ ҫинчен : (Пӗтӗм Союзри Советсен Чрезвычайлӑ VIII съездӗнче 1936 ҫ. ноябрӗн 25-мӗшӗнче тунӑ доклад) / И. В. Сталин ; Г. А. Молостовкин куҫарнӑ. - Шупашкар : Чӑваш АССР государство издательстви, 1936. — 58 с.

Халӑхӗсем хӑйсем пӗр тан праваллӑ пулсан вӗсен чӗлхисем те пӗр пек праваллӑ пулмалла.

Если все народы имеют равные права, то и языки, наверное, должны быть равноправны.

Чӑваш сӑмахлӑхӗн те черечӗ ҫиттӗрех // Денис ГОРДЕЕВ. «Хыпар», 2016.05.24, 78-79№

Союзлӑ республикӑсем хушшинчи чикӗсем ССР Союзӗнче хӑйсен малтанхи пӗлтерӗшне ытларах та ытларах ҫухатса пыраҫҫӗ, мӗншӗн тесен пур нацисем те пӗр тан праваллӑ, вӗсен пурнӑҫӗ пӗр-пӗтӗм социализмлӑ никӗс ҫинче йӗркеленсе пырать, кашни халӑхӑн пурлӑхпа ӑс-тӑн тӗлӗшӗнчи ыйтӑвӗсене пӗр пекех тивӗҫтереҫҫӗ, хӑйсен пурнӑҫ интересӗсем пӗр пек пулнӑ май вӗсем пурте пӗр ҫемьене пӗрлешсе тӑраҫҫӗ, пӗр тӗллев патне — коммунизм патне пӗрле пыраҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

Эпир патша саманинчи правасӑр халӑхран революцирен вара ытти халӑхсемпе пӗр тан праваллӑ халӑх пулса тӑтӑмӑр.

Куҫарса пулӑш

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революци Российӑри пур халӑха та ирӗке кӑларчӗ, вӗсене Советлӑ Социализмлӑ Республикӑсен Союзӗн пӗртан праваллӑ членӗсем туса хучӗ.

Великая Октябрьская социалистическая революция освободила все народы России и сделала их равноправными членами Союза Советских Социалистических Республик.

2. ССР Союзӗнче пурӑнакан халӑхсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

ССР Союзӗнче пур халӑх та пӗртан праваллӑ.

Все народы в СССР равноправны.

1. Советлӑ Социализмлӑ Республикӑсен Союзӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вара 1940 ҫулхи август уйӑхӗнче Литва, Латви тата Эстони ССР Союзӗнчи халӑхсен аслӑ ҫемьине пӗртан праваллӑ членсем пулса кӗчӗҫ те союзлӑ ҫӗнӗ виҫӗ республика туса хучӗҫ.

Тогда в августе 1940 года Литва, Латвия и Эстония вошли в высшую семью народов СССР в качестве равноправных членов и создали три новых союзных республики.

Хутӑш вӑрмансен зонинче пурӑнакан халӑх // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

ССР Союзӗнче пурӑнакан нумай тӗрлӗ халӑхсем пурте пӗртан праваллӑ, вӗсем коммунизмла стройкӑра пӗр-пӗрне тӑванлӑ пулӑшу параҫҫӗ.

Многочисленные народы, населяющие СССР, совершенно равноправны и оказывают друг другу в социалистической стройке братскую помощь.

Ҫурҫӗр енчи вӑтам тӑрӑхра ҫӗршыв пуянлӑхӗпе епле усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пирӗн ҫӗршывра пур нацисем те пӗр тан праваллӑ, вӗсен пурнӑҫӗ пӗр пӗтӗм социализмлӑ никӗс ҫинче йӗркеленсе пырать.

Куҫарса пулӑш

Чӑваш чӗлхи аталанӑвӗн хӑш-пӗр ыйтӑвӗсем // И. А. АНДРЕЕВ. «Тӑван Атӑл». — 1963, 6№ — 88–92 с.

Куйбышев гидроэлектростанцине тунӑ ҫӗрте «Хисеп палли» орден илнӗ Алексей Кириллов механик, Горький, Куйбышев, Асуан стройкисен ветеранӗ Василий Караев пек ӑста ҫынсем вӗсене, пысӑк стройкӑна килнисене, тинӗс уҫакансен ӗҫчен йышӗнче тулли праваллӑ ҫынсем пулма пулӑшаҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Тинӗс уҫакансем // Александр Аслут. «Тӑван Атӑл». — 1969, 2(136)№ — 70-76 с.

Унӑн ӗмӗтне РФ Президенчӗн Атӑлҫи федераци тӑрӑхӗнчи тулли праваллӑ элчи Игорь Комаров пурнӑҫланӑ.

Его мечту исполнил полномочный представитель Президента РФ в Приволжском федеральном округе Игорь Комаров.

12-ри Володьӑн ӗмӗтне пурнӑҫланӑ: вӑл юр тасатакан машинӑпа ярӑнса курнӑ // Софья Савнеш. https://chuvash.org/news/33837.html

Президент Учредительнӑй конгресра чуралӑха прахӑҫлассине, ҫынсем расӑна пӑхмасӑрах пӗр тан праваллӑ пулмаллине тата чиркӗве государствӑран уйӑрассине саккунпа ҫирӗплетнӗ.

Куҫарса пулӑш

Пуху // Геннадий Пласкин. Пласкин Г. А. Ҫавраҫил: Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1993. — 288 с.

Революци пире ҫӗнӗ вӑй пачӗ: аслӑ вырӑс халӑхӗпе пӗр ҫемьере, пур халӑхсемпе пӗр праваллӑ пулса, ҫӗнтеретпӗрех эпир социаллӑ чирсене.

Куҫарса пулӑш

7 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей Павӑлӗ: хроникӑллӑ роман. 3-мӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984. — 240 с. — 3–231 с.

Енчен те эпир демократиллӗ, праваллӑ граждан обществи туса хурас тетпӗр-тӗк, ку ӗҫре журналистика витӗмӗ питӗ пысӑк пулнине шута илмелле», — тесе пӗтӗмлетрӗ Фарид Мухаметшин.

Куҫарса пулӑш

Тӑваттӑмӗш власть — халӑх шухӑшӗ // Константин Малышев. «Сувар», 2010.01.15, 3№(837), 1 стр.

Французсен императорӗ хӑйӗн ҫарӗпе темӗн те тума пултаракан аслӑ праваллӑ ҫын пулса тӑнӑ вӑхӑтра Кутузовӑн хӑйӗн ҫарне Европӑна ертсе кайса, Австри императорӗ Франц командованине пӑхӑнса тӑмалла пулнӑ.

В то время как французский император был единственным полновластным руководителем своих войск, Кутузов вел свою армию в Европу, чтобы стать под командование австрийского императора Франца.

IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ҫапла вӑл ытти планетӑсен ҫемйине тан праваллӑ пулса хутшӑннӑ.

Так он присоединился к семье других планет на равных правах.

Пӗрремӗш искусственнӑй планета // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Ҫак кунтан пуҫласа Ленькӑпа Митяй Гвоздев отрядӗнче тулли праваллӑ чӑн-чӑн разведчиксем пулса тӑчӗҫ.

С этого дня Ленька и Митяй стали полноправными разведчиками в отряде Гвоздева.

XX сыпӑк // Михаил Юрьев. Корольков Ю.М. Леня Голиков партизан: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 340 с.

ССР Союзӗ вӑл — пӗртан праваллӑ Союзлӑ республикӑсен ирӗклӗ союзӗ.

СССР есть добровольный союз равноправных Союзных республик.

V // И. Кузнецов, А. Золотов, П. Иванов. Сталин, Иосиф Виссарионович. ССР Союзӗн Конституци проекчӗ ҫинчен : (Пӗтӗм Союзри Советсен Чрезвычайлӑ VIII съездӗнче 1936 ҫ. ноябрӗн 25-мӗшӗнче тунӑ доклад) / И. В. Сталин ; Г. А. Молостовкин куҫарнӑ. - Шупашкар : Чӑваш АССР государство издательстви, 1936. — 58 с.

Конституци проекчӗн иккӗмӗш сыпӑкӗнче ССР Союзӗ — пӗртан праваллӑ нацисен ирӗклӗ союзӗ пулать тесе ӗнтӗ каланӑ.

Во второй главе проекта Конституции уже сказано, что СССР есть свободный союз равноправных наций.

V // И. Кузнецов, А. Золотов, П. Иванов. Сталин, Иосиф Виссарионович. ССР Союзӗн Конституци проекчӗ ҫинчен : (Пӗтӗм Союзри Советсен Чрезвычайлӑ VIII съездӗнче 1936 ҫ. ноябрӗн 25-мӗшӗнче тунӑ доклад) / И. В. Сталин ; Г. А. Молостовкин куҫарнӑ. - Шупашкар : Чӑваш АССР государство издательстви, 1936. — 58 с.

Конституци ҫавнашкал органсен пулас саккун кӑларас ӗҫӗ валли праваллӑ никӗс парать.

Конституция дает юридическую базу для будущей законодательной деятельности таких органов.

V // И. Кузнецов, А. Золотов, П. Иванов. Сталин, Иосиф Виссарионович. ССР Союзӗн Конституци проекчӗ ҫинчен : (Пӗтӗм Союзри Советсен Чрезвычайлӑ VIII съездӗнче 1936 ҫ. ноябрӗн 25-мӗшӗнче тунӑ доклад) / И. В. Сталин ; Г. А. Молостовкин куҫарнӑ. - Шупашкар : Чӑваш АССР государство издательстви, 1936. — 58 с.