Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Альтонӑн чылай кварталӗсем 1970-мӗш ҫулӗсемччен ҫурма пушӑ тӑнӑ, ун чухне федераци правительстви ҫак района ревитализацилемелли программа йышӑннӑ.

Многие кварталы Альтоны оставались полузаброшенными до 1970-х гг., когда федеральное правительство приняло программу ревитализации этого района.

Альтона // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%BD%D0%B0

1938 ҫулта «Мӑн Гамбург саккунне» (ним. Groz-Hamburg-Gesett, 1937) йышӑннӑ хыҫҫӑн Альтонӑна Гамбург шутне кӗртнӗ.

В 1938 после принятия «Закона Большого Гамбурга» (нем. Groß-Hamburg-Gesetz, 1937) Альтона включена в состав Гамбурга.

Альтона // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%BD%D0%B0

1640 ҫулта Альтонӑна датчансем йышӑннӑ, вӗсен влаҫӗ икҫӗр ҫул ытла тӑсӑлнӑ.

В 1640 году Альтона была занята датчанами, их владычество продолжалось более двухсот лет.

Альтона // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%BD%D0%B0

2008 ҫулта телескоп ҫамрӑк ҫӑлтӑрсене тата та нумайрах тупнӑ, пурте йышӑннӑ ҫӑлтӑр ҫуралассин моделӗпе килӗшӳллӗ, вӗсем унта ун чухлӗ пулмалла пулман.

В 2008 году телескоп обнаружил ещё больше молодых звёзд, которые, согласно общепринятой модели звездообразования, не должны там быть в таком количестве.

Messier 83 // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/Messier_83

Дхабӑн 2-мӗшпе 3-мӗш лаптӑкӗсене ҫын тӗппипех йышӑннӑ тапхӑр 37 пин ҫул каялла пулса иртнӗ.

Заключительный период заселения участков Дхаба 2 и 3 датируется возрастом 37 тыс. лет назад.

Мадхья-Прадеш // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0% ... 0%B5%D1%88

Фестивале йӗркелекенсем атмана кун чухлӗ дельфин кӗрессе шутламан, анчах та ирӗке ярас вырӑнне ытлашши дельфинсене пурне те вӗлерме йышӑннӑ.

Организаторы фестиваля оказались не готовы к такому улову и вместо того, чтобы позаботиться об освобождении, оказавшихся лишними, дельфинов, было принято решение убить их всех.

Кит тытас ӗҫ // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 4%95%C3%A7

1972 ҫулта АПШ Сӗтпе ӳсекенсен тинӗс чӗрчунӗсене хӳтӗлемелли Акт йышӑннӑ, вӑл сӗтпе ӳсекенсен тинӗс чӗрчунӗсене тытма тата вӗсенчен хатӗрленӗ апат-ҫимӗҫе, уйрӑм тӗсӗсемсӗр пуҫне, сутма чарнӑ, вырӑнти халӑхсен, тӗслӗхрен, эскимоссемпе алеутсен, нушисене тивӗҫтерме сунар ӗҫне, ҫавӑн пекех халӑх ӑсталӑхӗн япалисене ӑсталассине ирӗк панӑ.

В 1972 году США приняли Акт по Защите Морских Млекопитающих, который запретил добычу и импорт морских млекопитающих и изготавливаемых из них продуктов, за исключением особых случаев, таких как охота для обеспечения нужд коренных народов, например эскимосов и алеутов, а также изготовление ими предметов народного промысла.

Кит тытас ӗҫ // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 4%95%C3%A7

Чылай килӗшӳ йышӑннӑ, вӗсенчен чи пӗлтерӗшли — Кит тытас ӗҫе йӗркелекен Тӗнче Конвенцийӗ (International Convention for the Regulation of Whaling, ICRW), ӑна 1946 ҫулта йышӑннӑ.

Был принят ряд соглашений, самым важным из которых стала Международная Конвенция по Регуляции Китобойного Промысла (International Convention for the Regulation of Whaling, ICRW), принятая в 1946 году.

Кит тытас ӗҫ // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 4%95%C3%A7

1995 ҫулта К2 фирма ҫемҫе пушмаклӑ пӗрремӗш роликсене кӑтартнӑ, уҫӑлса ҫӳремешкӗн вӗсем чылай лайӑхрах пулнӑ, ҫавна май пит хӑвӑрт сарӑлнӑ та сутлӑх тӗлӗшӗнчен малти вырӑнсене йышӑннӑ.

В 1995 году фирма K2 (англ. K2) представила первые ролики с мягким ботинком, которые гораздо лучше подходили для прогулочного катания и вскоре заняли доминирующую позицию.

Роликлӑ тӑркӑч // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0% ... 3%91%D1%87

Писатель унӑн вилӗмне питӗ йывӑр йышӑннӑ, пӗр-ик уйӑхран хӑй те вилнӗ.

Писатель очень тяжело перенёс её смерть и пережил её всего на пару месяцев.

Васильев, Борис Львович // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/w/index.php?tit ... ction=edit

Борис Васильевӑн пӗрремӗш прозӑлла хайлавне — «Иванов катерӗ» повеҫе — 1967 ҫулта «Новый мир» журнала пичете йышӑннӑ, анчах та 1970 ҫулта ҫеҫ (8—9 №) пичетленӗ.

Первое прозаическое произведение Бориса Васильева — повесть «Иванов катер» — принята к публикации в журнале «Новый мир» в 1967 году, но опубликована лишь в 1970 году (№ 8—9).

Васильев, Борис Львович // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/w/index.php?tit ... ction=edit

Ҫавӑн пекех ҫынсене харпӑр хӑй ыйтӑвӗсемпе те йышӑннӑ.

Куҫарса пулӑш

Пӗлтерӗшлӗ ыйтусене сӳтсе явнӑ // Канаш Ен. http://kanashen.ru/2023/12/22/%d0%bfe%d0 ... %d0%bda-2/

Олег Николаев Раҫҫей Президентне йышӑннӑ йышӑнусемшӗн, регионсем валли уҫакан майсемшӗн тав тунӑ, ҫынсемшӗн тата бизнесшӑн пысӑк пӗлтерӗшлӗ объектсем хута яма витӗм кӳнӗшӗн ырланӑ.

Куҫарса пулӑш

Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗ М-12 «Восток» трассӑна уҫнӑ ҫӗре хутшӑннӑ // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2023/12/21/m-12 ... lahe-hutsh

Район пурнӑҫӗнче паллӑ вырӑн йышӑннӑ ҫынсем ҫинчен хаҫат страницисенче ҫутатса парасси тахҫантанпах йӑлана кӗнӗ.

Куҫарса пулӑш

Ҫутӑ сӑнарӗ, ырӑ тӗслӗхӗ асран тухмӗҫ // Василий ГАВРИЛОВ. http://kasalen.ru/2023/12/26/%d2%ab%d1%8 ... %97%d2%ab/

2006—2007 ҫулсенче ҫуралнӑ хӗрачасен ушкӑнӗнче йӗлтӗрпе чупса Аслӑ Чурачӑк вӑтам шкулӗн вӗренекенӗсем Полина Порфенова 1-мӗш, Анастасия Ефремова 3-мӗш, Анна Казакова (Ҫӗнӗ Мӑрат) 2-мӗш вырӑнсене йышӑннӑ.

Куҫарса пулӑш

Хӗллехи спорт сезонне уҫнӑ // Ирина ИЛЬИНА. http://kasalen.ru/2023/12/26/%d1%85%d3%9 ... %bd%d3%91/

— Командовани тӑшман вӑхӑтлӑха йышӑннӑ ҫӗрсенче партизан отрячӗсем тума хушать.

Куҫарса пулӑш

«Вилнӗ-шим эпӗ?..» // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Ял варринчи сӑрта ялти чи пысӑк ҫуртсем йышӑннӑ.

Куҫарса пулӑш

Вӑрҫӑ килӗрен ҫӳрерӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Сак ҫине ларсан сасартӑк хам ывӑннине туйса илтӗм, ҫавах та вакунра алӑксем патӗнче вырӑн йышӑннӑ хӗрсене пӗр сехете яхӑн ҫывӑрма юраманнине систерсе хутӑм, «ют ҫынсем» вакуна кӗрсен хама асӑрхаттарма хушрӑм та вырӑна кайса лартӑм.

Куҫарса пулӑш

Пӗррехинче Приютово станцире // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 126–140 с.

Кӗпе ҫаннине чавса таран тавӑрнӑ ҫирӗп аллипе клишене йышӑннӑ май Мукин шӳтлевлӗн: — Пулать-и? — терӗ.

Куҫарса пулӑш

Шӑнкӑр-шӑнкӑр ҫӑлкуҫ… // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 55–68 с.

— Тепӗр ҫул валли ҫыхса пӗтеретӗн-и? — ыйтрӗ Алексей ун ҫумӗнчи пуш вырӑна йышӑннӑ май.

Куҫарса пулӑш

Кайӑксем вӗҫекен тӳперен… // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 5–54 с.