Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Вӗсене 1920 ҫулсенче ют ҫӗршывсенчи ыркӑмӑллӑх пӗрлешӗвӗсем выҫлӑхпа аптӑракан Атӑл тӑрӑхне пулӑшма килнӗ чухне илсе кайнӑ-тӑр.

Куҫарса пулӑш

Ют ҫӗршыв музейӗсенчи чӑваш тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Нумайӑшӗ хӑйсен тумӗсене авалхилле, вырӑнти уйрӑмлӑхӗсене шута илсе тата паянхи пурнӑҫпа килӗшӳллӗ туса хатӗрлеҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Паянхи капӑр тум // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Чылай ҫӗрте ⎼ Чӑваш енре те, ун тулашӗнче те ⎼ фольклор юхӑмӗ ҫӗнӗрен вӑй илсе пырать.

Куҫарса пулӑш

Паянхи капӑр тум // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Мӑй ҫыххи таврашӗ тата кӑкӑр умне ҫакмалли капӑрсем малтанхи тапхӑрта ҫуралнӑ ҫӗршывран илсе килниех пулнӑ, анчах вӑхӑт иртнӗ май вӗсем улшӑнса кайнӑ.

Куҫарса пулӑш

Сарӑ ту чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Мӑн-аслашшӗсен хавалне (традицисене) ⎼ тум тавраш ӑсталамалли йӑла-йӗркене тата ӑна илемлетмелли мелсене ⎼ чӑвашсем ҫӗн ҫӗре, инҫетри-инҫетри ялсене илсе ҫитернӗ.

Куҫарса пулӑш

Тулай чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Ҫула май ҫакна палӑртмалла: чӑвашсем вилесене капӑр пуҫ тумӗпе пытарманпа пӗрех, вӗсене тӑванӗсем илсе юлнӑ.

Куҫарса пулӑш

Несӗлӗпе ӳсӗмӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

1966 ҫулта Нюксеницӑна юханшыв хӑнтӑрне илсе килсе янӑ.

В 1966 году в Нюксеницу завезли речного бобра.

Нюксеница районӗ // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9D%D1%8E%D ... 0%BD%D3%97

Тӗп сыпӑсене ҫыхӑнтаракан варринчи пайӗн 100,74 м тӑршшӗ ҫакӑнса тӑракан пая шыв тӑрӑх илсе ҫитернӗ.

Подвесное пролетное строение средней части главных пролетов длиной 100,74 м было доставлено на плаву.

Фёрт-оф-Форт чукун ҫул кӗперӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A4%D1%91%D ... 1%80%D3%97

Даннӑйсене 2024 ҫулхи пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗ тӗлне илсе кӑтартнӑ.

Данные приведены по состоянию на 5 марта 2024 года.

СССР тата Раҫҫей космонавчӗсен списокӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%A1%D ... 0%BA%D3%97

Португалсемпе вӑрах вӑхӑт хушши ӗҫлӗ калаҫусем ирттерни ним патне те илсе ҫитермен.

Длительные переговоры с португальцами ни к чему не привели.

Хуан Себастьян Элькано // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A5%D1%83%D ... 0%BD%D0%BE

Астронавтсем 30 кг ытла уйӑх тӑприне пуҫтарнӑ, ҫавӑн пекех «Сервейер-3» аппаратӑн темиҫе пайне кӑларса илсе хӑйсемпе пӗрле илнӗ

Астронавты собрали свыше 30 кг лунных пород, а также сняли несколько деталей с аппарата «Сервейер-3»

Уйӑх ҫинче пулса курнӑ ҫынсен списокӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A3%D0%B9%D ... 0%BA%D3%97

Астронавтсем унтан пӗтӗмӗшле 21 кг таякан вырӑнти материал илсе килнӗ

Астронавты доставили оттуда около 21 кг образцов

Уйӑх ҫинче пулса курнӑ ҫынсен списокӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A3%D0%B9%D ... 0%BA%D3%97

Даннӑйсене 2018 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 03-мӗшӗ тӗлне илсе кӑтартнӑ.

Данные приведены по состоянию на 03 июня 2018 года.

Япони космонавчӗсен списокӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%AF%D0%BF%D ... 0%BA%D3%97

Даннӑйсене 2018 ҫулхи кӑрлачӑн 20-мӗшӗ тӗлне илсе кӑтартнӑ.

Данные приведены по состоянию на 20.01.2018

Канада космонавчӗсен списокӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9A%D0%B0%D ... 0%BA%D3%97

Экспонатсем хушшинче Иранран тата Анатолирен илсе килнӗ XV—XVI ӗмӗрти вӑрҫӑ хатӗрӗсем, ҫавӑн пекех Осман империнчен тата Аслӑ Моголсен патшалӑхӗнчен ҫитернӗ хитре чулсемпе капӑрлатнӑ хӗҫпӑшал пур.

Среди экспонатов есть доспехи XV—XVI веков из Ирана и Анатолии, а также украшенное самоцветами оружие из Османской империи и державы Великих Моголов.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Европӑри Вӑтам ӗмӗрсенчи тата Японири V—XIX ӗмӗрсенчи япаласене уйрӑмах анлӑн кӑтартнӑ, анчах та пӗтӗмӗшле илсен, тӗнчери регионсене ҫавӑрса илес енӗпе ку пай пӗрремӗш вырӑнта тӑрать — унта Авалхи Египетран, Грецирен, Римран, Малти Тухӑҫран, Африкӑран, Океанирен тата икӗ Америкӑран илсе килнӗ хӗҫпӑшалпа вӑрҫӑ хатӗрӗсем пур, тата ҫавӑн пекех XIX—XX ӗмӗрсенчи Америкӑри вут-ҫулӑм хӗҫпӑшалӗн пуххи (сӑмахран, кольтсем) вырӑн тупнӑ.

Наиболее широко представлены предметы европейского Средневековья и Японии V—XIX веков, однако в целом отдел занимает практически первое место по охвату регионов мира — в нём присутствуют оружие и доспехи из Древнего Египта, Греции, Рима, с Ближнего Востока, из Африки, Океании и обеих Америк, а также коллекция американского огнестрельного оружия (в частности, кольтов) XIX—XX вв.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Коллекцинче уйрӑмах йышлӑ Китай живопиҫӗпе каллиграфине, ҫавӑн пекех Непалпа Тибетран илсе килнӗ экспонатсене кӑтартнӑ.

Особенно полно в собрании представлены китайская живопись и каллиграфия, а также экспонаты из Непала и Тибета.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Значоксене тум ҫумне ҫирӗплетме те, хӑвӑнпа пӗрле парне пек илме те юранӑ, туристсенчен нумайӑшӗ ҫапла тунӑ та, Нью-Йоркра пурӑнакансем хӑйсем те значоксене асӑнмалӑх илсе кайнӑ).

Значки можно прикрепить к одежде и взять с собой на память, что и делало бесчисленное количество туристов, да и сами жители Нью-Йорка.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Аран-аран вӑтам пӗлӳ илсе, вӑл, тӑванӗсем ӳкӗтленӗ пулин те, института е колледжа вӗренме кӗмен, вӑйӑ бизнесӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ.

С трудом получив среднее образование, он, несмотря на уговоры родных, не пошёл в институт или в колледж, а вошёл в игровой бизнес.

Сатоси Тадзири // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B0%D ... 1%80%D0%B8

Кайран алла пуртӑ ярса илсе унпа 6 хуран кая мар ҫапнӑ.

После взял в руки топор и ударил по голове не менее 6 раз.

Пенсионера вӗлернӗшӗн 9 ҫуллӑха хупса хунӑ // Таисия Ташней. https://chuvash.org/news/37688.html