Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Хӗрарӑмсем улӑма машинӑсем патӗнчен турта-турта илеҫҫӗ.

Женщины отгребают солому от молотилки.

Ҫеҫенхирте тырӑ вырса пуҫтарнӑ чух // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тыркассем час-часах шӑхӑра-шӑхӑра илеҫҫӗ.

То-и-дело посвистывают суслики.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӗсене хура-симӗс тӗслӗ вӑрӑм чӑрӑшсем хупласа илеҫҫӗ.

Их заглушают высокие темные ели.

Хутӑш вӑрманта // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Машинӑн тимӗр чӗрнисем пӗренесене яра-яра илеҫҫӗ те, ҫӳлелле ҫӗклесе хӑпартса, пароходсен мӑн ҫӑварӗ ӑшнелле чике-чике хураҫҫӗ.

Железные когти машины хватают бревна, поднимают вверх и прячут в огромные пасти пароходов.

Ӗнер куҫса ҫӳренӗскер рабочи пулса тӑрать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Унта пирӗн тискер кайӑк тиресене хавассӑнах илеҫҫӗ.

Охотно покупаются там наши меха.

Мамӑк тир промысли // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кунта ненецсем хӑйсем тытнӑ мамӑк тирсене сутаҫҫӗ те тар, пӑшал тата тӗрлӗ продуктӑсемпе таварсем илеҫҫӗ.

Здесь ненцы продают пойманную ими пушнину и получают порох, ружье и различные продукты и товары.

Нарьян-Мар — ненецсен хули // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Факторисенче тирсем илеҫҫӗ тата халӑха кирлӗ таварсем сутаҫҫӗ.

В них производится покупка пушнины и продажа необходимых населению товаров.

Ҫаратакан купецсем вырӑнне факторисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӗсем сывлӑшра пӗлӗт пекех вӗҫсе ҫӳреҫҫӗ, кашни чӗрчунах тӗтре пек хупӑрласа илеҫҫӗ.

Они тучами носились в воздухе, окружали каждое живое существо точно туманом.

Ҫулла тундра тӑрӑх сӳрени // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Унӑн тирне сӗвеҫҫӗ, ӑна тӑрӑхла касса ҫураҫҫӗ те ҫурӑм шӑммине кӑларса илеҫҫӗ.

С нее снимают шкуру, рассекают ее вдоль на две части и вынимают из нее позвоночный столб.

Пулӑ промыслисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Унтан ӑна сӗрекесемпе картласа лартаҫҫӗ те ӑсмаллисемпе, михӗсемпе, витресемпе ӑса-ӑса илеҫҫӗ.

Там ее запирают неводами и вылавливают черпаками, мешками, ведрами.

Пулӑ промыслисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӗсем вӗлернӗ тюленьсен тирӗсене сӗвеҫҫӗ, ҫуне каса-каса илеҫҫӗ.

Они снимают с убитых тюленей шкуру и жир.

Тюлень тытма ледоколпа кайни // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫук, ку вӗсене «витереймест», вӗсем хулпуҫҫисене хускаткаласа илеҫҫӗ те сан ҫине пӗчӗк ача ҫине пӑхнӑ пек пӑхаҫҫӗ.

если им сказать так, они только пожмут плечами и посмотрят на тебя, как на несмышленого младенца.

IV // Юрий Артемьев. Сент-Экзюпери Антуан де. Пӗчӗкҫеҫ принц: аллегориллӗ повесть-юмах. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 64 с.

Вунӑ теҫетке ытла пулӑшу ыйтакансем пирӗн ушкӑнран пулӑшу илеҫҫӗ.

Десятки ребят обращались за помощью и получили отклик в нашей группе.

Эпир ҫирӗп те шанчӑклӑ тыл // Эллина СУФЬЯНОВА. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... yl-3492584

Пушкӑртстан Пуҫлӑхӗн Администрацийӗн ертӳҫи Максим Забелин пӗлтернӗ тӑрӑх, «Пулӑшу поезчӗсем» фондра ҫынсем юристсен, нотариуссен, банк работникӗсен консультацийӗсене, ҫавӑн пекех медицинӑпа психологи пулӑшӑвне илеҫҫӗ.

Как сообщил руководитель Администрации Главы Башкирии Максим Забелин, в «Поездах помощи» подопечные фонда получают консультации юристов, нотариусов, банковских работников, а также медицинскую и психологическую помощь.

Пушкӑртра СВО ветеранӗсене пулӑшма "Пулӑшу поезчӗ" хута янӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/obshchestvo/ ... an-3492550

Экспозицире мультимедиа тата уҫҫӑн кӑтартса панӑ аталану сферине професси профилӗпе тата экономика ӗҫ-хӗлӗн тӗп тӗсӗсемпе ҫӑмӑллӑнах килӗшӳллӗн, пирӗн ҫӗршыври ӗҫ рынокӗн 90 процентне сӗмсӗррӗн ҫавӑрса илеҫҫӗ.

Сферы развития, мультимедийно и ярко представленные на экспозиции, легко соотносятся с базовыми профессиональными профилями и основными видами экономической деятельности, суммарно охватывая более 90% рынка труда нашей страны.

Пишпӳлекри 2-мӗш вӑтам шкулти вуннӑмӗш класра вӗренекенсем выставкӑна ҫитсе курнӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/kultura/2023 ... rn-3481677

Ял хуҫалӑх ӗҫченӗсем ҫӗр пулӑхлӑхне ӳстерессишӗн ҫине тӑраҫҫӗ, выльӑх-чӗрлӗх ӗрчетеҫҫӗ, пысӑк тухӑҫ туса илеҫҫӗ, ҫапла майпа Чӑваш Енре тата Раҫҫейӗн ытти регионӗсенче пурӑнакансене пахалӑхлӑ та усӑллӑ апат-ҫимӗҫпе тивӗҫтереҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Олег Николаев Ял хуҫалӑхӗн тата тирпейлекен промышленноҫӗн кунӗпе саламлани (2023) // Олег Николаев. https://www.cap.ru/news/2023/10/08/oleg- ... nika-seljs

Октябрӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа 9-мӗшӗччен Учитель пысӑк эрнин мероприятийӗсем иртеҫҫӗ, вӗсем ҫӗршыври пур регионсене те ҫавӑрса илеҫҫӗ.

С 1 по 9 октября пройдут мероприятия Большой учительской недели, которые охватят все регионы страны.

Учитель кунӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/natsi-proekc ... un-3466575

Пахчасенче пӗр ҫура ҫимӗҫ виҫӗ хут туса илеҫҫӗ.

На огородах трижды в год снимают урожаи овощей.

Вӑтам тӑрӑхӑн ӑшӑ пайӗнче // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫынсем пушхире хуллен-хуллен туртса илеҫҫӗ.

Люди постепенно завоевывают пустыню.

Пушхирте // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Упӑтесем — пит йӳрӗк, пит ҫивӗч чӗрчунсем, вӗсем йывӑҫ ҫинче пурӑнаҫҫӗ; вӗсем хӑйсен вӑрӑм ҫивӗч алли-урисемпе туратран турата, йывӑҫран йывӑҫа ярса илеҫҫӗ те йывӑҫ ҫинчен йывӑҫ ҫине ыткӑнаҫҫӗ.

Обезьяны — очень подвижные и ловкие животные, живут на деревьях; с помощью длинных и цепких конечностей легко хватаются за ветви и стволы деревьев и перепрыгивают с дерева на дерево.

Тропик вӑрманӗсенчи чӗрчунсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.