Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Чӑваш ҫи-пуҫӗн фотоӳкерчӗкӗсене чи малтан тата пысӑк ӑсталӑхпа тӑваканӗ 1869-1870 ҫулсенче Г.Ф. Локке пулнӑ.

Куҫарса пулӑш

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

А.Ф. Риттих ӗҫӗсем те ку тӗлӗшпе питӗ паха, ҫи-пуҫа унта сӑнӳкерчӗксемпех кӑтартнӑ.

Куҫарса пулӑш

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

XVIII ӗмӗрӗн малтанхи ҫурринче чӑвашсен тумӗпе Ф.И. Страленберг, Т. Кенигсфельд, Г.Ф. Миллер тӗпчевҫӗсем паллашнӑ.

Куҫарса пулӑш

Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

1943-мӗш ҫулта музее Мейтленд Ф. Григгс халалласа хӑварнипе Либерале да Верон рыцарь романӗнчи юратупа ҫыхӑннӑ сюжета тӗпе хурса хатӗрленӗ кассонӑн (ҫав шутра пурне те паллӑ «Шахматистсем» те кӗнӗ) икӗ панелӗ лекнӗ.

В 1943 году музей получил по завещанию Мейтленд Ф. Григгс две панели кассоне Либерале да Верона (в том числе знаменитых «Шахматистов») на сюжет любовной истории из неотождествлённого рыцарского романа.

Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)

Вӑл хутсене ӗненес пулсан Джон Ф. Кеннедипе Мэрилин Монро хушшинче роман пулса иртнӗ имӗш, роман пирки ан шарлатӑр тесе укҫа панӑ.

якобы доказывавшие факт романа между Джоном Ф. Кеннеди и Мэрилин Монро, а также передачи ей денег за молчание о романе.

Сеймур Херш // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B5%D ... 1%80%D1%88

Тепӗр енчен, 1997 ҫулта тухнӑ «Камелотӑн тӗттӗм енӗ» ятлӑ Джон Ф. Кеннеди пирки ҫырнӑ кӗнеке бестселлер пулса тӑнӑ пулин те, анчах та ӑна вӑйлӑ критикленӗ.

Напротив, вышедшая в 1997 году «Тёмная сторона Камелота» о Джоне Ф. Кеннеди стала бестселлером, но подверглась серьёзной критике.

Сеймур Херш // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%B5%D ... 1%80%D1%88

1904-1905 ҫулсенчи Вырӑс-Япони вӑрҫи пуҫланас умӗн 1-мӗш ранглӑ «Варяг» (командирӗ — 1-мӗш рангри капитан В. Ф. Руднев) бронепалублӑ крейсерпа пӗрле вырӑссен интересӗсене хӳтӗлес тӗллевпе Чемульпо (халӗ Инчхон) Кореч портӗнче пулнӑ.

Перед началом Русско-японской войны 1904-1905 годов вместе с бронепалубным крейсером 1-го ранга «Варяг» (командир — капитан 1-го ранга В. Ф. Руднев) находился в корейском порту Чемульпо (ныне Инчхон) с целью защиты русских интересов.

Кореец (канонер кимми) // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9A%D0%BE%D ... %BC%D0%B8)

Вӗрентӳ ӗҫне И. Кипшидзе (филологи), А. Бенашвили (геодезипе астрономи), К. Кекелидзе (богословие), Д. Узнадзе (философи), Ф. Гогичаишвили (философи) профессорсене явӑҫтарнӑ.

К преподаванию были привлечены профессора И. Кипшидзе (филология), А. Бенашвили (геодезия и астрономия), К. Кекелидзе (богословие), Д. Узнадзе (философия), Ф. Гогичаишвили (философия).

Тбилиси патшалӑх университечӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A2%D0%B1%D ... 1%87%D3%97

1917 ҫулта Раҫҫейре Вӑхӑтлӑх правительстви влаҫра пулнӑ вӑхӑтра университета уҫма май килмен, Ш. И. Нуцубидзе, З. Авалишвили, Н. Геловани (В. Гелованин тӑлӑх арӑмӗсем) йышпа килнӗ делегацие А. Ф. Керенский кӑмӑллӑ йышӑнӑ, «Тифлиса кирлӗ ирӗксем ярса парӑпӑр» тесе шантарнӑ, апла пулин те кайран телеграмма ярса Тифлисри хӗрарӑмсен аслӑ курсӗсен правленине пӗр тӑхтаса тӑмасӑр Кавказхыҫри университета йӗркелеме сӗннӗ.

Попытки открыть университет в 1917 году при Временном правительстве России успеха не имели, делегация в составе Ш. И. Нуцубидзе, З. Авалишвили, Н. Геловани (вдовы В. Геловани) была учтиво принята А. Ф. Керенским, пообещавшим «прислать в Тифлис соответствующее разрешение», однако затем телеграфировавшего правлению Тифлисских высших женских курсов предложение немедленно реорганизоваться в Закавказский университет.

Тбилиси патшалӑх университечӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A2%D0%B1%D ... 1%87%D3%97

Ҫӗршывӗпе паллӑ А. Соловьев, Ш. Богородский, Ф. Модоров художниксем патӗнче вӗренсе, Августа Спиридонова искусство ӗҫӗнче хӑвӑрт ӳссе пынӑ, 1943 ҫулта институтран вӗренсе тухнӑ.

Куҫарса пулӑш

Пирӗн хӗрарӑм-художниксем // Алексей Григорьев. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 99–101 с.

Рифмӑсене ҫавнашкал тунине, сӑмахран, эпир М. Ф. Федоровӑн «Арҫури» халапӗнче куратпӑр.

Куҫарса пулӑш

Поэзи пулсан… // Василий Долгов. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 92–98 с.

Ун хуплашки ҫине мӗн ҫырнине вуларӗ: «К. Маркс и Ф. Энгельс. Манифест Коммунистической партии».

Куҫарса пулӑш

XXI // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.

Юлашкинчен Хусантан приказ килнӗ: «В.Ф. Кузнецова гражданкӑна тата унпа пӗр каварлӑ, контрреволюциллӗ организацин ертӳҫи пулма пултаракан Е.С. Подоприхина халех Хусана илсе ҫитермелле».

Куҫарса пулӑш

Тӑранайми вӑрҫӑсем // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Ваҫилен шкул тетрачӗн варринчен иккӗллӗ хут кӑларса илчӗ те ҫапларах ҫырчӗ ун ҫине: «Мана тата манӑн ҫемьене колхозран кӑларма ыйтатӑп. Ф.И. Земляков».

Куҫарса пулӑш

Уйрӑлу шӑпи // Николай Сорокин. Сорокин Н.М. Тӑлӑх арӑм минтерӗ. Савнисен романӗ. – Шупашкар: «Ҫӗнӗ Вӑхӑт», 2019. – 216 с.

Акӑ - Ф. Кузьмин, А.Пояндаев, С. Чикмякова хатӗрлесе кӑларнӑ «Вӑрнарсем – ӗҫ фрончӗн паттӑрӗсем» кӗнеке.

Куҫарса пулӑш

Ҫулҫӳрев мӑнаҫлӑх туйӑмне ҫуратрӗ // Кристина АЛЯХОВА. https://putpobedy.ru/publikatsii/13451-c ... mne-curatr

И.Ф.Петрова, И.А.Федорова та халӑх ыйтӑвӗсене туллин тивӗҫтерме май тупаҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Халӑхпа пӗрле, патшалӑх пулӑшӑвӗпе // В.А.Салмина. http://kasalen.ru/2023/11/28/%d1%85%d0%b ... %bf%d0%b5/

Асанкассинче ку тӑрӑхра ҫуралса ӳснӗ Совет Союзӗн Геройне Ф.Н. Чернова асӑнса ирӗклӗ майпа кӗрешекенсен турнирне ирттересси йӑлана кӗнӗ.

Куҫарса пулӑш

Йӑлана кӗнӗ турнир вӑйлисене пуҫтарнӑ // Валерий Денисов. http://kasalen.ru/2023/12/05/%d0%b9%d3%9 ... %80%d0%bd/

Концертра республикӑри паллӑ солистсемпе, Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗн артисчӗсемпе пӗрлех Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн, Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗн, Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищин студенчӗсемпе преподавателӗсен пултарулӑхӗпе паллашма май килчӗ.

Куҫарса пулӑш

Чӑваш композиторӗсен хайлавӗсем янӑрарӗҫ // Таисия Ташней. https://chuvash.org/news/36675.html

Дина Гаврилова ҫыравҫӑпа пӗрлех кунта унӑн ҫывӑх тусӗсем те, Рудольф Павлов ҫыравҫӑ, Лидия Шурҫӑл поэтесса, «Шуратӑл» литература пӗрлешӗвӗн пайташӗ Александр Егоров сӑвӑҫӑ, Ф.Н. Вуколов ячӗллӗ обществӑлла музей ертӳҫи Марина Николаева, Приютово поселокӗнчи «Пилеш» пултарулӑх ушкӑнӗ, юнашар ялсенчи вулавӑш ӗҫченӗсем тата ыт.те килсе ҫитнӗ.

Куҫарса пулӑш

«Вулакансемпе тӗл пулни – чи пысӑк уяв» // Надежда РОДИОНОВА. https://ursassi.ru/articles/t-lpulu/2023 ... av-3444388

Мероприяти хӑнисем ҫавӑн пекех поэт, писатель, Пӗтӗм тӗнчери писатель Союзӗсен пӗрлӗхӗн членӗ, Чӑваш Республикин писателӗсен Союзӗн членӗ, «Тава тивӗҫлӗ таврапӗлӳҫӗ», «ПР Тава тивӗҫлӗ юрисчӗ», Чӑваш Енри искусствӑсен Наци академийӗн академикӗ, «Шуратӑл» литература пӗрлешӗвӗн членӗ, запасри подполковник Р.М. Павлов-Илькелри; поэтесса тата куҫаруҫӑ, Чӑваш Ен писателӗсен Союзӗн членӗ Лидия Шурҫӑл; хӑйне евӗрлӗ поэт, «Шуратӑл» литература пӗрлешӗвӗн членӗ А.М. Егоров тата Ф.Н. Вуколов-Эрликӑн общество музейӗн заведующийӗ М.А.Николаева пулнӑ.

Гостями мероприятия были так же поэт и писатель ,член Международного Сообщества писательских Союзов, член Союза писателей Чувашской Республики, «Заслуженный краевед РБ», «Заслуженный юрист РБ», лауреат премии имени Ф.Карима, Академик Национальной академии науки искусств Чувашии, член литературного обьединения «Шуратал», подполковник запаса Р.М.Павлов-Илькелри; поэтесса и переводчица, член Союза писателей Чувашии Лидия Шурсал; самобытный поэт, член литературного объединения «Шуратал»Егоров А.М. и заведующая общественным музеем Ф.Н.Вуколова-Эрлика Николаева М.А.

Дина Гаврилова писательницӑпа тӗлпулу иртнӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/kultura/2023 ... tn-3438570