Шырав
Шырав ĕçĕ:
Прусси королӗ Кутузов патне чи паллӑ врача Гуфеланда янӑ, анчах чирлӗ Кутузовӑн сывлӑхӗ питӗ начар пулнӑ.Прусский король прислал знаменитого врача Гуфеланда, но положение больного было безнадежно.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Кутузовӑн ҫывӑх ҫыннисем питех те хурланнӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Аслӑ визирь ҫарне пӗтӗмӗшпех тыткӑна илнӗ, Наполеон ҫарне пӗтӗмӗшпех аркатса тӑкнӑ Кутузовӑн ҫӗнтерӗвӗсем пӗтӗм тӗнчипе чапа тухнӑ, ҫавӑнпа ӑна вырӑс халӑхӗ юратнӑ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Анчах патша кӑмӑлне пӑхмасӑр илнӗ награда Кутузовӑн ку пӗрремӗш кӑна пулман.Но это была не первая награда, полученная Кутузовым вопреки воле царя.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Сахал юн тӑкнипех ҫӗнтересшӗн пулни, Наполеона ҫӗнтернӗ хыҫҫӑн вӑйлӑ пулмашкӑн ҫара упраса хӑварас тени, вӑя хавшатса пӗтерес мар тени Кутузовӑн пӗтӗм планӗсенче уҫҫӑн курӑнса тӑраҫҫӗ.
VII сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫакна хирӗҫ Вильсон, Беннигсен тата Кутузовӑн юратакан генералӗ Толь та пулнӑ.Этому воспротивились Вильсон, Бенингссен и даже любимец Кутузова Толь.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫӗрле пӗр сехетре вӑл Кутузовӑн Леташевӑра тӑракан штабне ҫитнӗ.
VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Кутузовӑн питех те ӑслӑ стратегиллӗ планӗ ӑнӑҫлӑ пулнӑ.Приведенный в действие гениальный стратегический план Кутузова оправдал себя.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Клаузевиц каланӑ тӑрӑх, Россия ӑшне питех те инҫе, шӗвӗр савӑл евӗр 120 миля таран кӗрсе кайнӑ французсен ҫарӗ сылтӑмра Кутузовӑн 110000 пинлӗ ҫарӗ, хӗҫпӑшаллӑ халӑх хупӑрласа тӑнине пула Мускавра тытӑнса тӑма пултарайман.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Вӑл хӑйӗн Тӑван Ҫӗршывне хӑюллӑн, хӑйӗн пурӑнӑҫне шеллемесӗр хӳтӗленӗ, ҫара хӑйсен ирӗкӗпе каякан пиншер рекрутсем Кутузовӑн паттӑр полкӗсене хутшӑннӑ.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Лористон вара вырӑс полководецӗ унпа хӑйпе тата французсен императорӗпе выляни ҫинчен, Кутузовӑн тӑртаннӑ ватӑ аллинче халӗ вӑл ответ пама та, ответ памасӑр хӑварма та пултаракан ҫыру ҫеҫ мар, Франци ҫарӗн кунҫулӗ, Европа кунҫулӗ пулнӑ иккенне аван чухласа илнӗ.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Наполеон Мускавра ларнине, Петербург ҫулӗ уҫах пулнине, вырӑс ҫарӗ Тарутино патӗнче «ӗҫсӗрлӗх» тӑнине курса, Кутузовӑн стратегиллӗ ҫӗнӗ обстановкине ӑнланаймасӑр вӑл тепӗр хут ҫапӑҫтарасшӑн пулнӑ.
V сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ун чухне Кутузовӑн ҫак сӑмахӗсене итлесшӗн те пулман, анчах вӗсем питӗ тӗрӗс пулнӑ.Тогда на все эти слова Кутузова не обращали внимания, а они были пророческими.
IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Халӗ ӗнтӗ Кутузовӑн сӑмахӗсене: «Мускава панипе эпир Наполеона пӗтерсе хурӑпӑр, французсен ҫарӗ Мускавра утӑ хушшинче йӗп ҫухалнӑ пек ҫухалса кайӗ» тенӗ сӑмахсене аса илнӗ.
IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Кутузовӑн полководецла пӗтӗм ӑсталӑхӗ ҫакӑнта питӗ уҫҫӑн палӑрнӑ ӗнтӗ.Вся сущность и многообразие полководческого таланта Кутузова выявились здесь с наибольшей яркостью.
IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Мускава хӑварнӑ хыҫҫӑн тунӑ ҫав тери паллӑ марш-маневр Кутузовӑн полководецла ӑсталӑхӗ енчен чи пысӑкки пулнӑ.
IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Кутузовӑн арьергардне хӑваласа янӑ, анчах… вӑл никама та хӳтӗлесе тӑман.Арьергард Кутузова был отброшен, но… оказывается, он никого не прикрывал.
IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ӗлӗк вӑл кулса кӑна «полководец выртса ҫывӑракан минтер унӑн шухӑшне пӗлмелле мар» тенӗ пулсан, пӗтӗм ӗмӗр тӑршшӗпех вӑл ҫав йӗркене пӑхӑнса тӑнӑ пулсан, халӗ ӗнтӗ вӑл Беннигсенпа унӑн ушкӑнӗ Кутузовӑн кирек епле секретне те уҫса пама хатӗр пулнине, чи хаклӑ ҫар секретне сутма хатӗр пулнине лайӑх пӗлсе тӑнӑ.
IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Ҫак решени патне ҫав сехетре Поклоннӑй тӑвӗ ҫинче тӑракан Кутузовӑн шухӑшӗ кӑна мар илсе пынӑ, — Кутузов ҫывӑхӗнчи пур командирсем те ӑна ҫавнах тума хушнӑ.
IV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Наполеон Кутузовӑн укрепленийӗсемпе позицийӗсене пурне те йышӑнма пултарнӑ.
III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.