Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Аялти тута маларах тухса тӑнӑ чухне ҫӳлти тутана лайӑхрах хӗретмелле, вара тутасем пӗр пек хӳхӗм курӑнаҫҫӗ.

Чтобы рот казался более пластичным, можно верхнюю губу покрасить сильнее, чем нижнюю.

Косметика // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Куҫҫуль тумламӗсем, сӑмса хӗррипе юхса анса, чӗтрекен ҫӳлти тути патне ҫитеҫҫӗ те тута ҫинчен сиксе сӗтел ҫинех ӳкеҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Панулми // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 36–45 с.

Завьялов уҫӑ чӳрече патне пырать те тулалла пӑхать: акӑ Лена подъездран тухать, акӑ вӑл чарӑнса тӑрать, сумкине уҫать, унтан тӗкӗр, тута сӑрламалли сӑр кӑларать те, сумкине хул хушшине тытса, сӑрӗпе тутине икӗ хут хӑвӑрт сӗрсе илет.

Куҫарса пулӑш

9. «Лена калаҫать!» // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Аялти тута хӗрри ун чӗтретчӗ, ҫӳренӗ тата калаҫнӑ чухне вӑл тутисене чаплаттаратчӗ, мӗн каланине ӑнланма ҫукчӗ.

Нижняя губа его тряслась; когда он ходил и когда говорил, он шлёпал губами, и нельзя было понять, что он говорит.

Ватӑ лаша // Валерий Алексеев. Толстой Л.Н. Йывӑҫсем мӗнле утаҫҫӗ: калавсем. Чӑвашла В.Н. Алексеев куҫарнӑ; ӳнерҫи С.А. Бритвина. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2022. — 60 с. — 43–46 с.

«Чалӑш тута» тесе ӑна ялйыш ят панӑ: пӗрре ҫавӑ, мункун чухне, виҫинчен ытларах сыпнӑ пирки крыльца ҫинчен аннӑ чух ура хырмалли тимӗр ҫине ӳкнӗ, тутине имӗрнӗ.

Куҫарса пулӑш

2 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей таврашӗ:роман. 1-мӗш кӗнеке; [И. Иванов умсӑмахӗ; Г. Хлебников хыҫсӑмахӗ]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 463 с. — 15–458 с.

Анчах хура куҫӗсенче хускалми пӑнчӑ тӑрать; куҫӗсем, вӗсене лайӑх тӗсесессӗн, хивре те тертлӗ кутӑнлӑха сӑнарлаҫҫӗ; тути пӑчӑртӑвӗнче — чӗмсӗрлӗх, ку пӑчӑртанӑ тута чӗмсӗрлӗхӗнчен пӗлтерӗшсӗрех.

Но в ее черных глазах стояла неподвижная точка; глаза, если присмотреться к ним, вносили впечатление грозного и томительного упорства; необъяснимую сжатость, молчание, — большее, чем молчание сжатых губ.

XVII сыпӑк // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пиллӗкмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 432 с. — 7–227 с.

Хӗрарӑм, ку ытам ӑшшине чылайранпа кӗтсе ӗшеннӗскер, ютшӑннӑ хӳтте лекнӗ-лекмен ним аваннипе аванмаррине те ӑнкарма-тӑнкарма ӗлкӗреймерӗ-ха, самантран тин, ҫурма хӑюлланнӑ тута хӑй тути таврашӗнче сӗмсӗррӗн йӑшӑлтатма тапратсан, темле кӑрт-карттӑн, сисӗнчӗклӗн ҫӳҫенсе илчӗ те — кӗлетки сулӑмӗпе кӑлт! тӗкрӗ вӗтеленчӗк этеме кӑкӑрӗнчен; лешӗ, унашкал-кунашкал тӗв туманскер, лӗпсӗр-р анса ларчӗ вут-шанкӑ купи ҫине.

Куҫарса пулӑш

10 // Хветӗр Агивер. Агивер Ф.Г. Сар ачапа сарӑ хӗр: Повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1980. — 256 с.

Кӗлте илме пӗшкӗннӗ май вӗлт пӑхать те Елькка Матви еннелле куҫӗпе вӗлт салам ярать, вӗлт йӑтать те кӗлтине — вӗлт салам ярать; тути хӑйӗн, тута хушшине хурас чӑп-чӑмӑр ҫӗр ҫырлилле, пӑхмассерен йӑл-л ирӗлет, пӑхмассерен йӑл-л ирӗлет…

Куҫарса пулӑш

6 // Хветӗр Агивер. Агивер Ф.Г. Сар ачапа сарӑ хӗр: Повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1980. — 256 с.

Икӗ чун, икӗ именчӗклӗ кӑмӑл, халь мӗн каланине хурлӑх, инкек икке пайлассине сисмесӗр, уямасӑр, тепре тутапа тута ҫыпӑҫтарма хӑюсӑрланса, пӗр-пӗрин ҫумне ыррӑн, тӑванлӑн пӑчӑртанчӗҫ.

Куҫарса пулӑш

6 // Хветӗр Агивер. Агивер Ф.Г. Сар ачапа сарӑ хӗр: Повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1980. — 256 с.

Тутапа тута кӑварӗн чи-чи пирвайхи те чи-чи юлашки хӗлхемӗ.

Куҫарса пулӑш

6 // Хветӗр Агивер. Агивер Ф.Г. Сар ачапа сарӑ хӗр: Повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1980. — 256 с.

Тем, ӑш вӑрканӑ пек-ха манӑн, чунӑм, — пӑртакран, упӑшкипе тутапа тута халлӗн калла вӑрах тӑма сӑпайсӑртан (ара, чӑваш хӗрӗн вӑтанчӑклӑхӗ мар-и), пӑшӑлтата-пӑшӑлтата пуҫне лӗштӗрех лӗкрӗ Кӗҫени.

Куҫарса пулӑш

6 // Хветӗр Агивер. Агивер Ф.Г. Сар ачапа сарӑ хӗр: Повесть. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1980. — 256 с.

Снаряд ванчӑкӗ унӑн аллине чавсаран ҫӳлерех ҫурса пӑрахнӑ, ӳтне икӗ тута евӗрлӗ туса хунӑ, ҫав тутасенчен ҫутӑ таса юн ҫӑлкуҫ пек тапса тӑрать, шурӑ чавси тӑрӑх шӑпӑртатать.

Осколок снаряда, разорвав руку выше локтя, образовал на ней две губы, и из них ключом била яркая, чистая кровь, стекая по белому локтю на землю.

VIII // Наум Любимов. Гончар, Александр Терентьевич. Ялавпа пыракансем: 3 кӗнекеллӗ роман; Н. Я. Любимов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1955. — 456 с.

Кӑшт кӑна сӑрлани е тута хӗррисене сӑрламасӑр хӑварни, сӑмахран, тутасене пӗчӗкрех курӑнма май парать.

Например, если оставить незакрашенными уголки рта, рот будет казаться меньше.

Косметика // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Стакан ҫине ҫуллӑ тута йӗрри ан юлтӑр тесе, ӗҫес умӗн тутасене хут салфеткӑпа шӑлаҫҫӗ.

Обычно прикладывают салфетку ко рту, это делают перед тем, как пить, чтобы на стекле не остались следы жирных губ.

Сӗтел хушшинче хӑвна мӗнле тытмалла // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.

Унӑн хура, яланах уҫӑ та хӗрӳллӗ куҫӗсем — вӗсем ҫывӑрнӑ чух та кулаҫҫӗ, тетчӗ вӑл куҫсем ҫинчен Алексей, — кӑвакарса кайнӑ куҫ шӑтӑкӗнче сывлӑш ҫуннипе пӳлӗнсе ҫитнӗ пек, питӗ вӑйсӑррӑн пӑхаҫҫӗ, тутисем ҫуркаланса пӗтнӗ, ҫӳхелнӗ, тута хӗррисем усӑнса аннӑ, янахӗ чӗтрене-чӗтрене илет; ҫакна вара вӑл хӑй те сисмест пулас.

Ее черные, всегда ясные и азартные глаза, о которых Алексей говорил, что они смеются даже во сне, глядели в треть силы, будто задыхались в глубине посиневших орбит, губы потрескались, стали тоньше, углы их опустились, а подбородок нервно вздрагивал, незаметно для нее самой.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.

Вӑрӑм та илемлӗн авӑнса тӑракан тутисем тӗлӗнмелле палӑрнӑ, — вӗсен авӑнчӑкӗнче е тимлӗх, е савӑнӑҫ, е иккӗленӳ палӑрнӑ, тута кӗтессинче пӗрмаях, кашни минутра вӗҫсе тухма хатӗр кайӑк пек, кулӑ пытанса тӑнӑ.

Длинные, красиво изогнутые губы были необычайно выразительны — то внимание, то радость, то недоумение отпечатывались в их изгибе, а в углах все время таилась улыбка, как птица, готовая вспорхнуть каждую минуту.

6. Иртен те ир пулаканни // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.

Учительница Таня ҫине, унӑн ҫунса тӑракан самкипе тути ҫине сиввӗнреххӗн пӑхса илчӗ те тӗлӗнсе кайрӗ: тин ҫеҫ чӑрсӑр сӑмах каласа хунӑ тута хӗррисем тӑруках кӑвакарса кайрӗҫ.

Она строго взглянула на Таню, на ее пылающий лоб и губы, и удивилась, как побледнели внезапно эти губы, только что сказавшие такие дерзкие слова.

X // Асклида Соколова. Фраерман Р.И. Динго йытӑ е пӗрремӗш юрату ҫинчен. Повесть. Чӑвашла Соколова А. А куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983. — 128 с.

Тепре пӑхрӗ те унӑн ҫулти тута хӗрри кӗпшекреххине, вӑл аялти тути ҫине картуз сӑмси пек усӑнса тӑнине малтанхи хут асӑрхарӗ.

И тут в первый раз заметил, что верхняя губа у нее пухловата, свисает над нижней козырьком.

21 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Кӑшт ҫеҫ чӗтрекен куҫхаршисене пӗркелентермест, класс ҫине яланхи пек уҫҫӑн та тӳрех пӑхать, анчах тутине ытти чухнехинчен ытларах пӑчӑртанӑ, тута хӗррисенче икӗ пӗрӗнчӗк курӑнать.

Она не хмурила бровей, концы которых слегка вздрагивали, она смотрела на класс так же прямо и открыто, как всегда, только строгий рот ее был сжат плотнее, чем обычно, и в уголках ее залегли две маленькие резкие складки.

Улттӑмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Куҫӗсем те унӑн пӗчӗк ачанни пекех таса, — ҫавӑнпа та унӑн сӑмсасӑр пичӗ ҫӳлелле туртӑнса тӑракан тута хӗрри, йӗрӗлсе тӑракан шӑлӗсем пушшех илемсӗррӗн курӑнаҫҫӗ.

Да и глаза у нее были детски чистые, — тем безобразнее казалось безносое лицо, с приподнятой губой и обнаженными зубами.

Инкер-синкер // Александр Артемьев. Максим Горький. Сочиненисем. Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 191–208 стр.