Шырав
Шырав ĕçĕ:
Эпӗ Петр Семенович умӗнче кукленсе ларнӑ вӑхӑтра пирӗнтен аякра та мар хӗрлӗ ялав ҫӗклесе пыракан пӗр матрос тӑрӑнса ӳкнине асӑрхарӑм.
Пӗрремӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.
Вӑл ӳкнине тӳрех куракан пулмарӗ.
Савӑнӑҫпа хурлӑх юнашарах // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Кулюкка яла мӗнле ҫитсе ӳкнине сисмерӗ — питӗ хӑвӑрт утрӗ кӳршӗ ялти йӑмӑкӗ патне те кӗрсе тӑмарӗ.
Яла ҫӗнӗ ҫынсем килсен // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Юхин ҫамрӑк барон инкеке кӗрсе ӳкнине ӑнланчӗ, кун чухлӗ укҫа имение пӗтӗмӗшпе е пысӑк пайне сутсан ҫеҫ тупма пулать тесе пӗлтерчӗ.
VI // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Аллинчен патак тухса ӳкнине те сисмерӗ.
XIII // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Хамӑр мӗнле лару-тӑрӑва кӗрсе ӳкнине ӑнлантартӑмӑр.
Пӗррехинче Приютово станцире // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 126–140 с.
Тинех хӑй ӗнер бордюр ҫине ӳкнине аса илчӗ.
Хаклӑ шӑл // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 62–72 с.
Улька, йывӑр ӗҫе пула виҫӗ хырӑм ӳкнине шута илмесен, тата икӗ ывӑл ҫуратрӗ.
Ҫӗпӗрех ҫӗрне шӑварать куҫҫуль… // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 106–115 с.
Мирун чирлесе ӳкнине илтсен, Ульха пушшех урса кайрӗ.
Укҫа // Василий Давыдов-Анатри. Ӑшхыптармӑшсем: калавсем, сӑвӑсем, шӳтсем, пьесӑсем. — Шупашкар: и. ҫ., 1986. — 62 с. — 3–4 с.
Шывхуҫин кӳми пӗвене аннӑ вӑхӑтра каллех ҫӗр чӗтренӗ чухнехи пек сасӑ илтет Кушкӑ халӑхӗ, темӗн пысӑкӑш ҫап-ҫутӑ япала пӗвене ӳкнине те лайӑхах курса юлать.
4 // Геннадий Эсекел. Эсекел-Никифоров, Геннадий Леонтьевич. Вӗҫекен пан улмисем: халапсем, юмахсем, калавсем: [вӑтам ҫулхи шкул ачисем валли]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2019. — 60 с. — 14–35 с.
Вӗсене ак ҫапла паллӑсемпе кӑтартса тӑнӑ: ҫумӑр ҫунине …, юр ҫунине *, пӑр ҫунине △, кӗрпе ҫунине △, сывлам ӳкнине ^, пас тытнине I-I.Обозначали их в таблице такими условными знаками: дождь снег *, град ▲, крупа △, роса , иней.
Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Сывлӑшран нӳрӗк ӳкнине сӑнани.
Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Кашни кун пӗр вӑхӑтра ҫырса пырӑр: 1) сывлӑш температурине (ӑшӑпа сивве), 2) ҫил ӑҫталла вӗрнине, унӑн вӑйне, 3) пӗлӗтлине, 4) нӳрӗк ӳкнине, ҫумӑра, юра, пӑра, сывлӑма тата пасарнине.
Ҫанталӑка пӗлни кама тата мӗн тума кирлӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Вырӑнти япаласем ыттисем те план ҫинче ӑҫта ӳкнине ҫапла майпах тупма пулать.Так на плане можно найти и все другие предметы, которые видны на местности.
Пӗр-пӗр вырӑнӑн планӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Халь ӗнтӗ хӑвӑр таврари япаласем те план ҫинче ӑҫта ӳкнине тупма йывӑр мар.Теперь нетрудно найти на плане и те предметы, которые видны на местности.
Пӗр-пӗр вырӑнӑн планӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Вӗсем унта шӑчӑ мӗлки хӑш енне тата мӗн тӑршшӗ ӳкнине паллӑ туса виҫме тытӑнчӗҫ.
Хӗвел тӑрӑх тӗп енсене эпир епле тупни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
4. Пӗр-пӗр уяр кун пурӑ илӗр те класс чӳречи раминчен урайне ӳкнӗ мӗлке хӑш енне ӳкнине тата унӑн тӑршшӗне кӑнтӑрла умӗн, шӑп кӑнтӑр тӗлӗнче тата, кӑнтӑрла иртсен паллӑ тӑвӑр.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Вӗсем пӗр-пӗр уҫӑрах вырӑна юпасем лартнӑ та, ҫав юпасенчен ӳкекен мӗлке тӑршшӗне тата вӑл хӑш енне ӳкнине кура, вӑхӑта чухлама вӗренсе ҫитнӗ.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫынсем тата хӗвеллӗ кун пур япаларан та мелке ӳкнине асӑрханӑ.Люди заметили также, что в солнечный день все предметы отбрасывают тень.
Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Итлесе ларать те Матюк инке Элекҫей вуланине, ҫӑм ҫиппи урай урлӑ кусса кайнине те курмасть, хачӑ ҫӗре чӑнкӑртатса ӳкнине те илтмест.
III // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 374–379 с.