Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

ӳкнине (тĕпĕ: ӳк) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Эпӗ Петр Семенович умӗнче кукленсе ларнӑ вӑхӑтра пирӗнтен аякра та мар хӗрлӗ ялав ҫӗклесе пыракан пӗр матрос тӑрӑнса ӳкнине асӑрхарӑм.

Куҫарса пулӑш

Пӗрремӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.

Вӑл ӳкнине тӳрех куракан пулмарӗ.

Куҫарса пулӑш

Савӑнӑҫпа хурлӑх юнашарах // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Кулюкка яла мӗнле ҫитсе ӳкнине сисмерӗ — питӗ хӑвӑрт утрӗ кӳршӗ ялти йӑмӑкӗ патне те кӗрсе тӑмарӗ.

Куҫарса пулӑш

Яла ҫӗнӗ ҫынсем килсен // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Юхин ҫамрӑк барон инкеке кӗрсе ӳкнине ӑнланчӗ, кун чухлӗ укҫа имение пӗтӗмӗшпе е пысӑк пайне сутсан ҫеҫ тупма пулать тесе пӗлтерчӗ.

Куҫарса пулӑш

VI // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.

Аллинчен патак тухса ӳкнине те сисмерӗ.

Куҫарса пулӑш

XIII // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.

Хамӑр мӗнле лару-тӑрӑва кӗрсе ӳкнине ӑнлантартӑмӑр.

Куҫарса пулӑш

Пӗррехинче Приютово станцире // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 126–140 с.

Тинех хӑй ӗнер бордюр ҫине ӳкнине аса илчӗ.

Куҫарса пулӑш

Хаклӑ шӑл // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 62–72 с.

Улька, йывӑр ӗҫе пула виҫӗ хырӑм ӳкнине шута илмесен, тата икӗ ывӑл ҫуратрӗ.

Куҫарса пулӑш

Ҫӗпӗрех ҫӗрне шӑварать куҫҫуль… // Ӑсан Уҫӑпӗ. Ӑсан Уҫӑпӗ. Тӗлӗкри те пирӗнпех: повеҫсемпе калавсем. Шупашкар: «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2014. — 142 с. — 106–115 с.

Мирун чирлесе ӳкнине илтсен, Ульха пушшех урса кайрӗ.

Куҫарса пулӑш

Укҫа // Василий Давыдов-Анатри. Ӑшхыптармӑшсем: калавсем, сӑвӑсем, шӳтсем, пьесӑсем. — Шупашкар: и. ҫ., 1986. — 62 с. — 3–4 с.

Шывхуҫин кӳми пӗвене аннӑ вӑхӑтра каллех ҫӗр чӗтренӗ чухнехи пек сасӑ илтет Кушкӑ халӑхӗ, темӗн пысӑкӑш ҫап-ҫутӑ япала пӗвене ӳкнине те лайӑхах курса юлать.

Куҫарса пулӑш

4 // Геннадий Эсекел. Эсекел-Никифоров, Геннадий Леонтьевич. Вӗҫекен пан улмисем: халапсем, юмахсем, калавсем: [вӑтам ҫулхи шкул ачисем валли]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2019. — 60 с. — 14–35 с.

Вӗсене ак ҫапла паллӑсемпе кӑтартса тӑнӑ: ҫумӑр ҫунине …, юр ҫунине *, пӑр ҫунине △, кӗрпе ҫунине △, сывлам ӳкнине ^, пас тытнине I-I.

Обозначали их в таблице такими условными знаками: дождь снег *, град ▲, крупа △, роса , иней.

Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Сывлӑшран нӳрӗк ӳкнине сӑнани.

Наблюдения за осадками.

Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Кашни кун пӗр вӑхӑтра ҫырса пырӑр: 1) сывлӑш температурине (ӑшӑпа сивве), 2) ҫил ӑҫталла вӗрнине, унӑн вӑйне, 3) пӗлӗтлине, 4) нӳрӗк ӳкнине, ҫумӑра, юра, пӑра, сывлӑма тата пасарнине.

Ежедневно в один и тот же час отмечайте: 1) температуру воздуха (тепло и холод), 2) направление ветра и его силу, 3) облачность, 4) осадки: дождь, снег, град, росу и иней.

Ҫанталӑка пӗлни кама тата мӗн тума кирлӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вырӑнти япаласем ыттисем те план ҫинче ӑҫта ӳкнине ҫапла майпах тупма пулать.

Так на плане можно найти и все другие предметы, которые видны на местности.

Пӗр-пӗр вырӑнӑн планӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Халь ӗнтӗ хӑвӑр таврари япаласем те план ҫинче ӑҫта ӳкнине тупма йывӑр мар.

Теперь нетрудно найти на плане и те предметы, которые видны на местности.

Пӗр-пӗр вырӑнӑн планӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӗсем унта шӑчӑ мӗлки хӑш енне тата мӗн тӑршшӗ ӳкнине паллӑ туса виҫме тытӑнчӗҫ.

И стали определять направление и измерять длину тени.

Хӗвел тӑрӑх тӗп енсене эпир епле тупни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

4. Пӗр-пӗр уяр кун пурӑ илӗр те класс чӳречи раминчен урайне ӳкнӗ мӗлке хӑш енне ӳкнине тата унӑн тӑршшӗне кӑнтӑрла умӗн, шӑп кӑнтӑр тӗлӗнче тата, кӑнтӑрла иртсен паллӑ тӑвӑр.

4. В один из солнечных дней обозначьте мелом на полу направление и длину тени от оконной рамы класса: до полудня, в полдень и после полудня.

Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӗсем пӗр-пӗр уҫӑрах вырӑна юпасем лартнӑ та, ҫав юпасенчен ӳкекен мӗлке тӑршшӗне тата вӑл хӑш енне ӳкнине кура, вӑхӑта чухлама вӗренсе ҫитнӗ.

И стали ставить на площадях особые столбы. По длине тени от столба и ее направлению они определяли время.

Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫынсем тата хӗвеллӗ кун пур япаларан та мелке ӳкнине асӑрханӑ.

Люди заметили также, что в солнечный день все предметы отбрасывают тень.

Ҫынсен енсене хӗвел тӑрӑх тупма мӗнле вӗренсе ҫитнӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Итлесе ларать те Матюк инке Элекҫей вуланине, ҫӑм ҫиппи урай урлӑ кусса кайнине те курмасть, хачӑ ҫӗре чӑнкӑртатса ӳкнине те илтмест.

Куҫарса пулӑш

III // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 374–379 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех