Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Пирӗншӗн, Ҫӗр ҫинчи ҫынсемшӗн, ҫакӑ ытла та хӑвӑрт пек туйӑнать, анчах чи ҫывӑхри ҫӑлтӑр ҫути те хамӑр пата тӑватӑ ҫулталӑк килнине эпир пӗлетпӗр-ҫке-ха.

Для нас, людей Земли, эта скорость кажется огромной, но ведь мы уже знаем, что даже от ближайшей звезды свет вдет к нам больше четырех лет.

Ҫӑлтӑрлӑ тӳпе ӳкерчӗкӗ // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Вӑхӑтлӑха пӗр пысӑках мар планета ҫинче вырнаҫрӑмӑр, анчах ун ҫинче ҫутҫанталӑк чухӑн, апат-ҫимӗҫсем те Ҫӗр ҫинчи ҫынсемшӗн юрӑхсӑр.

Устроились временно на одной небольшой планете, но природа на ней довольно скудная, и пища не годится для земных желудков.

Ҫӑлтӑрсем пирӗнтен мӗн инҫӗшӗнче? // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Мӗн тӑвас тейӗн, Марс пирӗншӗн, Ҫӗр ҫинче пурӑнакан ҫынсемшӗн, чи интереслӗ планета.

Ничего не поделаешь: Марс — самая интересная для нас, жителей Земли, планета.

Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Астрологи суя науки питӗ нумайччен тытӑнса тӑнӑ: пӗр икҫӗр ҫул каярах астрологсем патшасемпе княҫсемшӗн тата ытти паллӑ ҫынсемшӗн малалла мӗн пуласси ҫинчен юмахласа ҫырса панӑ, хӑшпӗр вӗренмен ҫынсем халӗ те ҫав сӳтӗксене — мӗн пуласси ҫинчен калакансене ӗненеҫҫӗ.

Лженаука астрология продержалась очень долго: еще каких-нибудь двести лет назад астрологи составляли предсказания для царей, князей и других знатных людей, да и сейчас некоторые невежественные люди верят шарлатанам — предсказателям будущего.

Меркурий // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Ҫынсемшӗн кӑшт кӑна хӑрушӑ пулнӑ пулсанах, хамӑр правительство пире Уйӑх ҫине ямӗччӗ!

Ведь наше правительство не отправило бы на Луну людей, если бы была хоть малейшая опасность их гибели!

Уйӑх ҫинче // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Ҫакӑн пек хӑрушӑ пусмӑра хирӗҫ тӑма хӑюлӑх ҫитерекен ҫынсемшӗн, чиркӳ влаҫне кӑштах та пулин чакарма тӑрӑшакан ҫынсемшӗн, питех те пысӑк хуйхӑ килсе тухма пултарнӑ.

Горе было тем, кто осмеливался восстать против этой страшной тирании, кто хотел бы даже немного уменьшить власть церкви.

Поляксен аслӑ астрономӗ Коперник // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Мӗне кирлӗ пулнӑ-ха авалхи ҫынсемшӗн ҫӑлтӑрсем куҫса ҫӳрес саккунсене тата тӳпери ытти ҫутӑсене тӗпчесе пӗлни?

Казалось бы, зачем нашим предкам смотреть на небо и изучать те законы, по которым движутся звезды и другие небесные светила?

Умсӑмаx // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

«Ҫӑпатаҫӑ шкулӗ» проекта пурнӑҫланӑ май вӑл Сарӑтупа Чӗмпӗр облаҫӗсенчи ҫынсемшӗн кӑсӑклӑ пулни палӑрнӑ.

Реализация проекта «Школа лапотника» показала его популярность у жителей Саратовской и Ульяновской областей.

Туслӑ калманттайсем мӑн асаттесен йӑли-йӗркине упраҫҫӗ, пурне те хӑнана чӗнеҫҫӗ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/blogs/comments/5810.html

— Ҫапла: мораль тени пуяншӑн усӑллӑ, ытти ҫынсемшӗн пулсан — сиенлӗ вӑл, ҫав хушӑрах, пуяна кирлӗ мар вӑл, ытти ҫынсене — пурне те кирлӗ.

— Итак: мораль полезна богатому и вредна всем людям, но, в то же время, она не нужна ему и необходима для всех.

Мораль хуралҫи // А. Петров. Горький М. Америкӑра. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 76 с. — 62–75 с.

— Тепӗр хут калатӑп: тӗн чухӑн ҫынсемшӗн питӗ кирлӗ..

— Повторяю вам — религия необходима для бедных.

Республика королӗсенчен пӗри // Александр Алга. Горький М. Америкӑра. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 76 с. — 46–61 с.

— Селедкӑна пӗр икӗ-виҫӗ ҫул хушши тытмасан, вӑл ҫав тери ӗрчесе кайма, ӑна пула тинӗс те ҫырансенчен тухма, ҫынсемшӗн потоп пулма пултарать.

— Если селёдку года два, три не ловить, она может до того разродиться, что море выступит из берегов и будет потоп людям.

Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.

Хӗрхенни кирлӗ мар тата сиенлӗ ҫынсемшӗн те ҫав тери пысӑк тӑкак тутарать.

Жалость требует громадных расходов на ненужных и вредных даже людей.

Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.

Нивушлӗ тыткӑнри ҫынсемшӗн?!.

Неужто за пленных?!

XIV сыпӑк // Михаил Юрьев. Корольков Ю.М. Леня Голиков партизан: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 340 с.

Антагонислӑ классем пур капиталистла патшалӑхсенче демократи вӑл пурпӗрех вӑйлисемшӗн демократи, пурлӑхлӑ ҫынсемшӗн, сахаллисемшӗн демократи пулать.

Демократия в капиталистических странах, где имеются антагонистические классы, есть в последнем счете демократия для сильных, демократия для имущего меньшинства.

IV // И. Кузнецов, А. Золотов, П. Иванов. Сталин, Иосиф Виссарионович. ССР Союзӗн Конституци проекчӗ ҫинчен : (Пӗтӗм Союзри Советсен Чрезвычайлӑ VIII съездӗнче 1936 ҫ. ноябрӗн 25-мӗшӗнче тунӑ доклад) / И. В. Сталин ; Г. А. Молостовкин куҫарнӑ. - Шупашкар : Чӑваш АССР государство издательстви, 1936. — 58 с.

— Ҫынсем сан валли ырӑ ӗҫ турӗҫ пулсан, куна ан ман, эсӗ ху ҫынсемшӗн ырӑ ӗҫ турӑн пулсан, ӑна манма тӑрӑш, — тенӗ ӑслӑ ҫын.

Мудрец ответил: — Если люди сделали тебе добро, запомни это; если ты сам сделал добро людям, забудь об этом.

Асӑнмаллипе манмалли ҫинчен // Макар Хури. Инди юмахӗсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 102 с.

— Паллах ӗнтӗ, эпир урӑх вырӑна куҫса кайни саншӑн ырӑ мар пулассине малтанах курса тӑтӑм тата ку мана питӗ пӑшӑрхантарчӗ, анчах манӑн чи малтанах хӑйсен тивӗҫне тӳррӗн пурнӑҫлакан ҫынсемшӗн тӑрӑшмалла пулнӑ, — терӗ доктор мана.

— Конечно, я предвидел, милый Джим, — прибавил доктор, — что тебе наше переселение окажет дурную услугу, и это очень огорчало меня, но прежде всего я должен был подумать о тех, кто добросовестно исполнял свой долг.

ХХХIII сыпӑк // Никита Волков. Стиветсон, Р.Л. Мул утравӗ: роман / вырӑсларан Н.Волков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1940. — 168 с.

Ун пек ҫынсемшӗн вӗсен ачисем — шанчӑк, тӗрек, кӗтрет.

Для них единственные дети — надежда, оплот, чудо.

Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Олимпиада Таллерова. Криштоф Е.Г. Ҫу уйӑхӗ — экзамен умӗнхи вӑхӑт: повесть. Вырӑсларан О. Таллерова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 144 с.

Ытти ҫынсемшӗн те кӑмӑлӗ пур ҫав ҫӗнтерӳҫӗн, ҫапах та пурӗпӗрех вӑл — питӗ тӳррӗн утакан, хӑйне хӑй савса хӗпӗртекен тӳрккес ҫӗнтерӳҫӗ.

Расположенный к окружающим и все же, в первую очередь, неуклонный, жестковато-радостный победитель.

Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Олимпиада Таллерова. Криштоф Е.Г. Ҫу уйӑхӗ — экзамен умӗнхи вӑхӑт: повесть. Вырӑсларан О. Таллерова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 144 с.

Хӑвах каларӑн-ҫке: тусем ҫинче ун пек ҫынсемшӗн вырӑн ҫук.

Ты же сам сказал: в горах нельзя, если человек со скидкой.

Тӑваттӑмӗш сыпӑк // Олимпиада Таллерова. Криштоф Е.Г. Ҫу уйӑхӗ — экзамен умӗнхи вӑхӑт: повесть. Вырӑсларан О. Таллерова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 144 с.

Ман пек ҫынсемшӗн камӑн мӗн ӗҫ.

Конечно, кому какое дело до таких, как я!

XXI // Геннадий Пласкин. Чжоу Ли-бо. Ҫил-тӑвӑл: роман; Г. Пласкин куҫарнӑ; В. Рудманӑн умсӑмахӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 429 с. — 13–429 с.