Чӑваш чӗлхи корпусӗ

— Какай шӑрши тухнӑ, — терӗ председатель пӳрт ӑшчиккине пӑхса ҫавӑрӑннӑ май.

Куҫарса пулӑш

Хуйхӑ хупӑрласан, хусӑк тыт // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Ҫапла ҫӗр хӗвел тавра ҫавӑрӑннӑ майӗпе ҫулталӑк вӑхӑчӗсем улшӑнса пыраҫҫӗ.

Так при движении земли вокруг солнца меняются времена года.

Ҫӗрӗн ҫулталӑкри ҫавӑрӑнӑҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫавӑрӑннӑ чухне те ҫавӑн пекех пулать.

То же самое происходит и при вращении земного шара.

Полюссемпе экватор // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӑл епле ҫавӑрӑннине, ҫӗр чӑмӑрӗ ҫавӑрӑннӑ чухне ун ҫинчи тӗрлӗ вырӑнсем епле куҫнине тӗплӗрех пӑхса тухӑр.

Посмотрим подробнее, как происходит это вращение, как движутся при вращении земного шара разные места па пем.

Полюссемпе экватор // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ӗнтӗ самолет ҫинче Ҫӗр тавра вӗҫсе ҫавӑрӑннӑ.

Уже совершен кругосветный перелет на самолете.

Ҫӗр тавра малтан ҫӳресе ҫаврӑнни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Пӗрре ҫавӑрӑннӑ хушӑрах ҫинҫе пилӗкне вӑл ҫичӗ тӗрлӗ хуҫкалама пултарать иккен.

Куҫарса пулӑш

II // Николай Мартынов. Мартынов Н.А. Пурнӑҫ урапи: калавсемпе повеҫсем / Б.Б. Чиндыков пухса хатӗрленӗ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 416 с. — 22-29 с.

Вӑл кӑмӑл ҫавӑрӑннӑ май мӑрса арӑмне хӑйӗн тепӗр инкекӗ ҫинчен — лашине илсе тухса кайни ҫинчен те каласа пама шутланӑччӗ, анчах шарламарӗ.

Куҫарса пулӑш

17. Вилнӗ ӗнен сӗчӗ тутлӑ // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.

Унтан вара анкӑ-минкӗ пуличчен ҫавӑрӑннӑ хыҫҫӑн, темӗнле япала пырса перӗннипе, шухӑш йӗппи пуҫ мимин кирлӗ вырӑннех пырса кӗчӗ те, нимӗнле те тытса чармалла мар шухӑшсем капланса тухма пуҫларӗҫ.

Потом, навертевшись до одури, от какого-то неслышного толчка острие сознания попало в нужную извилину мозга, и мысли в бурной стремительности понеслись безудержной чередой.

IX сыпӑк // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Гайдар А.П. Шкул: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 166 с.

Карусель ҫинче вӑрах ҫавӑрӑннӑ хыҫҫӑн пуҫа хӗснӗ пекех манӑн тӑнлавсене темӗн хӗсе пуҫларӗ.

Начинало слегка давить виски так же, как давит голову, когда долго кружишься на карусели.

VII сыпӑк // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Гайдар А.П. Шкул: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 166 с.

Пирӗн Арзамас хули — лӑпкӑ хула, вӑл пӗтем талккӑшӗпех кивӗ хӳмесемпе тытса ҫавӑрӑннӑ пысӑк йывӑҫ пахчисемпе витӗнсе ларать.

Городок наш Арзамас был тихий, весь в садах, огороженных ветхими заборами.

I сыпӑк // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Гайдар А.П. Шкул: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 166 с.

Сехӗрленсе ӳкнӗ йытӑсем лагерь еннелле ҫавӑрӑннӑ та, лагере ҫитичченех чарӑнман.

Испуганные псы обратились в бегство и бежали, не останавливаясь, до самого лагеря.

Ту арӑсланӗн йӗррипе // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Джеймс Ш. Пӗчӗк индеец Синопа: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 109 с.

Ача ҫухӑрса янӑ, калла ҫавӑрӑннӑ та сӑрт ҫинчен аялалла чупса аннӑ.

Мальчик вскрикнул, повернулся и стремглав побежал вниз по склону.

Ту арӑсланӗн йӗррипе // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Джеймс Ш. Пӗчӗк индеец Синопа: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 109 с.

Ялан тенӗ пекех ик-виҫӗ ача пӗр вӑхӑтрах хӑйсен кӑлтӑрписене кустарса янӑ, хӑйӗн кӑлтӑрпийӗ нумай вӑхӑт хушши ҫавӑрӑннӑ, вӑл вара ҫӗнтерекенӗ вырӑнче шутланнӑ.

Обычно трое-четверо детей пускали свои волчки одновременно, и победителем считался тот, чей волчок вертелся дольше.

Кӑлтӑрпи // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Джеймс Ш. Пӗчӗк индеец Синопа: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 109 с.

Малтан бизонсем хӗвелтухӑҫнелле чупнӑ, анчах ҫил хӗвеланӑҫӗнчен вӗрме тытӑнсанах (бизонсем ялан ҫиле хирӗҫле чупаҫҫӗ) вӗсем тепӗр еннелле ҫавӑрӑннӑ, пысӑках мар сӑртсем урлӑ каҫса, ерипен пыракан ҫынсемпе япаласем тиенӗ лашасем ҫинелле чупнӑ.

Сначала животные бежали на восток, но так как ветер дул с запада, а бизоны всегда бегут против ветра, то вскоре стадо свернуло в сторону, пересекло гряду холмов и помчалось прямо на медленно двигающуюся колонну всадников и вьючных лошадей.

Синопа бизонсенчен хӑтӑлать // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Джеймс Ш. Пӗчӗк индеец Синопа: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 109 с.

Вӑл пӗр тӗме вырӑнта чарӑнса тӑрса, инкек мӗн пысӑкӑшне пӗлесшӗн йӗри-тавра пӑхса ҫавӑрӑннӑ чухне, боецсем унӑн турӑ лашине палласа илеҫҫӗ.

Узнали его гнедую лошадь, когда он остановился на бугре, оглядывая размеры бедствия.

6 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Ҫак тӗлӗшпе унӑн ҫӗр пӗр кунта тата пӗр ҫулта ҫавӑрӑннӑ хушӑра мӗнле пӗрпеклӗх пуррине, ҫил ӑнсӑртран улшӑнни ҫав пӗрпеклӗхе улӑштарма пултарассипе пултарас ҫуккине ҫеҫ пӗлмелле пулнӑ.

Для этого ему нужно было в точности рассчитать, какое соответствие существует между суточным и годовым движением земли и случайными переменами в направлении ветра.

Пиллӗкмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.

Михаил Илларионович ӗсӗклесе илнӗ, кровать ҫинче чӗркуҫленсе ларнӑ, турӑш еннелле ҫавӑрӑннӑ та шӑппӑн ҫапла каланӑ:

Михаил Илларионович всхлипнул, стал коленями на кровать, повернулся к. иконе и тихо произнес:

VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Кутузов войскӑсене пӑхса ҫавӑрӑннӑ, хыҫра Мускав, вырӑс ҫӗрӗшӗн ҫирӗп тӑма кирлӗ тесе асӑрхаттарнӑ вӑл, пурне те ҫапӑҫӑва кӗртсе вӑхӑтран-вӑхӑта часовойсем пек улӑштарса тӑрӑпӑр, тенӗ.

Кутузов объехал войска, напомнил, что позади Москва и надо крепко стоять за русскую землю, обещая солдатам, что все будут введены в дело и будут сменяться в бою, как часовые.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Ҫапла ҫавӑрӑннӑ чухне пӗр гусеница малалла, тепри каялла куснӑ.

Для этого одна гусеница пускалась вперед, а другая назад.

Тӑшмана хӑваламалли «хурҫӑ йытӑсем» // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Вӑл сӗртӗнсе ҫавӑрӑннӑ май вутчулӗнчен тӑрӑшшӗпе хӗлхем сирпӗннӗ.

Своими зубчиками оно высекало из кремня дождь искр.

Вут чуллӗ ҫӑраҫҫи // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.