Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Францине пӑхӑннӑ тапхӑрӑн вӗҫӗнче Квебекра пурӑнакан халӑх йышӗ (9 000 яхӑн) Монреальте пурӑнакансенчен икӗ хута яхӑн (5 000 яхӑн) иртнӗ пулнӑ, апла пулин те вӑхӑт иртнӗҫемӗн лешӗ унран ку тӗлӗшпе чылай иртсе кайнӑ.

В конце французского правления население Квебека (около 9 000 душ) почти вдвое превышало население Монреаля (около 5 000), но со временем последний значительно обогнал его.

Квебек // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 0%B5%D0%BA

Обществӑра мӗнле вырӑн йышӑннине кура пирӗн ҫӗршыври чӗлхесене виҫӗ ушкӑна уйӑраҫҫӗ: 1) кивӗ ҫырулӑхлӑ чӗлхесем (вӗсен шучӗ 20 яхӑн), 2) ҫӗнӗ ҫырулӑхлӑ чӗлхесем (вӗсен шучӗ 50 яхӑн), 3) ҫырулӑхсӑр чӗлхесем (кусен шучӗ 60 яхӑн).

Куҫарса пулӑш

Чӑваш чӗлхи аталанӑвӗн хӑш-пӗр ыйтӑвӗсем // И. А. АНДРЕЕВ. «Тӑван Атӑл». — 1963, 6№ — 88–92 с.

Вӗсем 13 000 яхӑн шӑрҫа, 812 шӑратмалли тикӗл пайне, 403 керамика цилиндрӗн пайне (вӗсемпе тикӗлсен хупӑлчине илме усӑ курнӑ пулас), кӗленче туса кӑларнӑ чухнехи виҫӗ килограма яхӑн каяша тата 14 000 яхӑн чӳлмек катӑкне тупнӑ.

Они обнаружили почти 13 000 бусин, 812 фрагментов плавильных тиглей, 403 фрагмента керамических цилиндров (они, вероятно, использовались для снятия крышек тиглей), почти три килограмма отходов производства стекла и около 14 000 черепков.

Африкӑри хулара пин ҫул каяллах кантӑк ӑсталама пӗлнӗ // Вячеслав Шорников. https://chuvash.org/blogs/comments/6248.html

Студентсен шучӗ пӗрмаях ӳссе пырать: 1974/1975 вӗренӳ ҫулӗнче 12,9 пин студент вӗреннӗ пулсан 1990-мӗш ҫулсен пуҫламӑшӗнче вӗсен шучӗ 23 пине яхӑн ҫитнӗ, 2015/2016 вӗренӳ ҫулӗнчи даннӑйсем тӑрӑх ку кӑтарту 30 пине ҫитнӗ, вӗсенчен 1,7 пине яхӑн студент — тӗнчен тӗрлӗ кӗтесӗсенчен вӗренме килнисем.

Число студентов постоянно возрастает: с 12,9 тыс. студентов в 1974/1975 учебном году до примерно 23 тыс. студентов в начале 1990-х годов, и до 30 тыс. по данным на 2015/2016 учебный год, из которых около 1,7 тыс. составляют международные студенты.

Утрехт университечӗ // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A3%D1%82%D ... 1%87%D3%97

Ӑна пӑхӑнтарас тесе (Калинга вӑрҫи пӑх) ҫӗнӗ Маурьев йӑхӗнчи ҫӗнӗ самрачӗ Ашока пуҫӑннӑ, пирӗн эрӑчченхи 260 ҫ. тӗлне вӑрҫа пӗтерсе вӑл кунта хӑйне евӗр геноцид ирттернӗ (вилнисене йышӗ 100.000 яхӑн пулнӑ, ҫав шутра хӗрарӑмсемпе ачасем те, 150.000 яхӑн ҫынна ирӗксӗрлесе чуралӑха хӑваласа кайнӑ), халапа ӗненсен вара шӑп ҫакӑ ӑна веда йӑли-йӗркинчен урӑхларах альтернативӑллӑ тӗнсенче чун лӑпкӑлӑхне шырама хистенӗ те.

Её покорением (см. война Калинга) занялся новый самрат династии Маурьев Ашока, окончив войну в 260 г. до н.э. и учинив здесь своеобразный геноцид (около 100.000 погибших, включая женщин и детей, и около 150.000 угнанных в неволю), что, по легенде, и заставило его искать душевного спокойствия в религиях, альтернативных ведической традиции.

Одиша // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9E%D0%B4%D ... 1%88%D0%B0

Ратуша 97,73 метр ҫӳллӗш, унӑн тӑршшӗ 129 метра яхӑн, сарлакӑшӗ — 67 метра яхӑн.

Ратуша высотой 97,73 метра, длиной около 129 метров и шириной около 67 метров

Ҫӗнӗ ратуша (Ганновер) // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D2%AA%D3%97%D ... %B5%D1%80)

1980-2002 ҫулсенче ҫӗр айӗнчи пурлӑха кӑларакан отрасльти 500 000 яхӑн ӗҫ вырӑнӗ ҫухалнӑ, ҫав вӑхӑтрах пулӑшу секторӗнче 300 000 яхӑн ҫӗнӗ ӗҫ вырӑнӗ ҫеҫ йӗркеленнӗ.

За период с 1980 по 2002 г. исчезли около 500 000 рабочих мест в добывающей отрасли, в то время как в секторе услуг появилось лишь около 300 000 новых рабочих мест.

Рур облаҫӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A0%D1%83%D ... 2%AB%D3%97

Садра 5500 яхӑн тӑпра витекен ӳсентӑран пур, сӑмахран лотоссем, лантансем тата аизо йышшисем, ҫавӑн пекех техӗмлӗ шӑршлӑ, ҫав шутра розмаринпа лаванда та, ҫӗре яхӑн ӳсентӑран пур.

В саду насчитывается около 5500 почвопокровных растений, таких как лотосы, лантаны и аизовые, а также приблизительно сотня ароматических растений, включая розмарин и лаванду.

Умбракл // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0% ... 0%BA%D0%BB

Яланхи пекех, хӗвеланӑҫ ҫыранӗнче ҫулсерен 150 яхӑн йӑрӑмлӑ пӗчӗк кит тата 10 финвал тытаҫҫӗ, хӗвелтухӑҫ енче — 10 яхӑн йӑрӑмлӑ пӗчӗк кит .

Как правило, на западном побережье ежегодно добывается около 150 малых полосатиков и 10 финвалов, а на восточном — около 10 малых полосатиков.

Кит тытас ӗҫ // Владимир Андреев. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 4%95%C3%A7

Унсӑр пуҫне хула ҫулсерен 70 пине яхӑн туриста тата 30 пине яхӑн экипажри ҫынна йышӑнать.

Кроме того, город принимает около 70 тыс. туристов и 30 тыс. членов экипажей ежегодно.

Квебек // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0% ... 0%B5%D0%BA

2022-2023-мӗш вӗренӳ ҫулӗсенче пӗтӗмпе пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан учрежденисенче 17 пине яхӑн учитель ӗҫлет, шкулсенче 10 пине яхӑн вӗрентекен тӑрӑшать, ача сачӗсенче пурӗ 6 пин воспитатель вӑй хурать.

Куҫарса пулӑш

Олег Николаев педагогика ӑсталӑхӗн конкурсӗсен ҫӗнтерӳҫисене саламланӑ // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2023/05/31/oleg ... rsesen-cen

Тӑватӑ ҫула яхӑн курман ӑна, тӑватӑ ҫула яхӑн.

Куҫарса пулӑш

10 // Николай Мартынов. Мартынов Н.А. Пурнӑҫ урапи: калавсемпе повеҫсем / Б.Б. Чиндыков пухса хатӗрленӗ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 416 с. — 272-415 с.

Ярмарккӑна халӑха ӗҫпе тивӗҫтерес тӗллевлӗ 40-е яхӑн предпиряти тата 15 вӗрентӳ ҫурчӗ хушӑнӗ, ҫавӑн пекех 4 000 яхӑн пушӑ ваканси пирки пӗлме пулӗ».

Куҫарса пулӑш

Ярмӑркка пӗр тӗвве пухӗ // Чӑваш Ен наци телекуравӗ. http://www.ntrk21.ru/video/60699

2020 ҫултан пуҫласа 2022 ҫулхи тапхӑрта отрасле 80 миллиарда яхӑн укҫа-тенкӗ янӑ, вӗсенчен 11 миллиарда яхӑн тенкине - «Сывлӑх сыхлавӗ» наци проекчӗн мероприятийӗсем валли.

С 2020 по 2022 год в отрасль направлено почти 80 млрд рублей, в том числе около 11 млрд рублей – на мероприятия национального проекта «Здравоохранение».

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне 2023 ҫул валли янӑ Ҫыру // Олег Николаев. https://www.cap.ru/action/activity/sobit ... sudarstven

«Паянхи куна фермӑра пӗтӗмпе мӑйракаллӑ шултра выльӑх 600 пуҫа яхӑн, вӗсенчен сӑвакан ӗне 231 пуҫ, пушмак пӑрусем — 70, ултӑ уйӑха ҫитмен пушмак пӑрусем — 50 пуҫ, ултӑ уйӑхран пӗр ҫулталӑка ҫитейменнисем — 50 пуҫ, самӑртма хупнӑ вӑкӑрсем — 100 пуҫа яхӑн.

Куҫарса пулӑш

Хамӑр тӑрӑшсан, патшалӑх пулӑшсан ӗҫ ӑнӑҫать // А.НИКОЛАЕВА. http://gazeta1931.ru/gazeta/9704-kham-r- ... an-c-n-cat

Малтан сехет ҫурра яхӑн электричкӑпа каймалла пулчӗ, унтан — автобуспа, вара вӑрманпа тата ҫухрӑма яхӑн ҫуран утма тиврӗ.

Куҫарса пулӑш

II // Юлия Силэм. Силэм Ю. Юр ҫинчи кӑвайт: повесть. — Шупашкар: КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви. 1990 — 64 с.

Л.Ковалюк Патӑръел районӗнчи ВЛКСМ райкомӗнче шкул пайӗн заведующийӗнче ӗҫленӗ, ҫичӗ ҫула яхӑн республикӑри шкулсенче ачасене чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентнӗ, ҫичӗ ҫула яхӑн хулари ҫамрӑксен общежитийӗнче воспитательте тӑрӑшнӑ.

Куҫарса пулӑш

Халӑхра янӑракан сӑвӑсем // Василий Давыдов-Анатри. Ковалюк Л.А. Юрату ҫӑлкуҫӗ. Сӑвӑсем. Шупашкар: «Калем» кӗнеке издательстви, 2002. — 72 с. — 3–5 с.

Ҫапла, сӑмахран, Лилипути ҫинчен ҫырнӑ чух Свифт ҫак виҫесене никӗсе хурса ҫырать: лилипутсен пӗвӗ Гулливер пӗвӗнчен вуникӗ хут каярах, ҫавӑнпа ҫи виҫисем вӗсен пирӗннинчен 150(12X12) хута яхӑн, калӑпӑш виҫисем 1700(12X12X12) хута яхӑн пӗчӗкрех.

Так, например, в описании Лилипутии Свифт исходит из предпосылки, что рост лилипутов в двенадцать раз меньше роста Гулливера, а потому меры поверхностей у них примерно в 150 раз (12x12), а объема — приблизительно в 1700 раз (12x12x12) меньше наших.

6 // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с. — 335–353 с.

Ҫак ҫуртӑн ҫурҫӗр енчи алӑкӗн ҫӳлӗшӗ тӑватӑ фута яхӑн, сарлакӑшӗ икӗ фута яхӑн, ҫавӑнпа эпӗ вӑл алӑкран ҫӑмӑллӑнах кӗме пултармалла.

Выходившие на север двери этого здания имели около четырех футов в вышину и около двух футов в ширину, так что я довольно легко мог в них пролезть.

Пӗрремӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.

Вӗсен урлӑшӗсем ак ҫакӑн пек: Палладӑн 500 километра яхӑн, Вестӑн 400 километра, Юнонӑн пурӗ те 200 километра яхӑн кӑна.

Поперечники их таковы: у Паллады около 500 километров, у Весты около 400, а у Юноны всего около 200 километров.

Астероидсен тӑрӑхӗ // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.