Шырав
Шырав ĕçĕ:
Финн ӑсчахӗсем хурӑнташлӑ финн-угр халӑхӗсемпе ⎼ удмуртсемпе, мӑкшӑсемпе, ҫармӑссемпе ⎼ кӑсӑкланнӑ, вӗсене ҫывӑх пулнӑран чӑвашсене те манса хӑварман, ҫитменнине тата «тухӑҫри финсен» шутне кӗртнӗ.
Ют ҫӗршыв музейӗсенчи чӑваш тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Тепӗр енчен, вӗсем хальхи Чӑваш Республикин культура символӗсен шутне кӗреҫҫӗ.
Паянхи капӑр тум // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Кунти чӑвашсен ытларахӑшӗ хӑйсене вирьялсен шутне кӗртет; вырӑнти калаҫура халӗ те тури чӑвашсем пек «олатса» калаҫни илтӗнет.
Ӑремпур чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Арӑмсен уяв тумӗ шутне тӗрӗллӗ шур кӗпе, сурпанпа хушпу, мӑя, кӑкӑр ҫине ҫакмалли капӑрсем, сурпан ҫакки, саппун, пиҫиххисемпе тӗрлӗрен ҫум ҫаккисем кӗнӗ.
Самар Кукри чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Йӑла-йӗркесем сӳнсе, капӑр хушпу манӑҫса пынӑ май уяв капӑрӗсен шутне сурпан-масмак кӗнӗ.
Сарӑ ту чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Арӑмӑн пуҫне, мӑйне, ҫурӑмне пӗтӗмпех хуплакан сурпан та вӗсен шутне кӗрет.
Анатри чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Ҫиелтен тӑхӑнмалли тумтир шутне ҫӳхе шупӑрпа пустав, сӑхман тата кӗрӗк кӗнӗ.
Килӗшӳлӗхпе ӗлккенлӗх // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Районти пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан тытӑм шутне 11 учреждени кӗрет: 2 вӑтам шкул, 6 тӗп шкул, 2 пуҫламӑш шкул тата юсанма пулӑшакан шкул-интернат.
Нюксеница районӗ // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9D%D1%8E%D ... 0%BD%D3%97
Икӗ сӗт-ҫу туса илекен фермӑна юсаса ҫӗнетнӗ, ҫавна май 2014 ҫулта мӑйракаллӑ шултра выльӑх шутне, ҫав шутра ӗнесенне, ӳстерме палӑртнӑ.
Нюксеница районӗ // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9D%D1%8E%D ... 0%BD%D3%97
2000 ҫулта пӗтернӗ ялсен шутне кӗнӗ: Быстрӑй, Веселково, Высокӑй, Катково, Кӗҫӗн Мыс, Овинец.
Нюксеница районӗ // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9D%D1%8E%D ... 0%BD%D3%97
Нюксеница районӗн лаптӑкӗ геологи тӗлӗшӗнчен Пермь системи шутне кӗрет.Территория Нюксенского района в геологическом отношении принадлежит пермской системе.
Нюксеница районӗ // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9D%D1%8E%D ... 0%BD%D3%97
XIX ӗмӗрти строительство меслечӗсен чи пысӑк ҫитӗнӗвӗсен шутне кӗрет.Относится к числу величайших достижений строительной техники XIX в.
Фёрт-оф-Форт чукун ҫул кӗперӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A4%D1%91%D ... 1%80%D3%97
Вӗҫнисен шутне палӑртакан даннӑйсем
СССР тата Раҫҫей космонавчӗсен списокӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A1%D0%A1%D ... 0%BA%D3%97
1985 ҫулта 1-мӗш хула пульницин хирурги уйрӑмӗн профильне улӑштарса ун вырӑнне 60 пациента йышӑнма пултаракан юн тымарӗ хирургийӗн уйрӑмне туса хунӑ, ӑна диспансер шутне куҫарнӑ.
Авдеева Галина Петровна // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%B2%D ... 0%BD%D0%B0
Ҫавӑн пекех Досталь халӑх кӑмӑллакан сериалсене ӳкернӗ, вӗсен шутне Виктор Пронинӑн «Банда» кӗнеке ярӑмӗ тӑрӑх хатӗрленӗ «Начальник гражданин» (2001), Эдуард Володарский романӗ тӑрӑх хатӗрленӗ Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине штрафланнӑ салтаксем хутшӑнни ҫинчен каласа паракан «Штрафбат» (2004), Варлам Шаламовӑн шӑпи пирки каласа паракан «Колыма калавӗсем» тӑрӑх хатӗрленӗ ҫирӗм сериллӗ «Ленин халалӗ» фильм (2007) кӗреҫҫӗ.
Досталь Николай Николаевич // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%94%D0%BE%D ... 0%B8%D1%87
Паян музей коллекцийӗ шутне Хура Африкӑран, Америкӑран тата Лӑпкӑ океан утравӗсенчен килнӗ 11 пин ытла экспонат кӗрет, музей ҫурчӗн кӑнтӑр пайӗнче 4000 м² лаптӑк Рокфеллерӑн енне йышӑнать.
Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)
Пӗрремӗш хут Метрополитен музейӗ авалхи перуан япалисен пухӑвне 1882 ҫулта илнӗ, анчах та Африкӑран, Океанирен тата икӗ Америкӑран экспонатсем тӗллевлӗн туянасси 1969 ҫулта магнат тата филантроп Нельсон Рокфеллер хӑйӗн 3000 ытла япала шутне кӗрекен коллекцине музее панинчен кӑна пуҫланнӑ.
Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)
1937 ҫулта вӑл Метрополитен-музей шутне кӗнӗ, ячӗ Костюм институчӗ ҫине улшӑннӑ.В 1937 году он вошёл в состав Метрополитен-музея, сменив название на Институт костюма.
Метрополитен музейӗ (Нью-Йорк) // Светлана Трофимова. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9C%D0%B5%D ... %80%D0%BA)
Храмсем Шуя епархийӗн Лежнево тивлечӗ шутне кӗреҫҫӗ.
Лежнево (Иваново облаҫӗ) // Макар Силиванов. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9B%D0%B5%D ... %AB%D3%97)
Бамбара импери шутне кӗнӗ Мали хулисем
Бамбара (патшалӑх) // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%91%D0%B0%D ... %91%D1%85)