Шырав
Шырав ĕçĕ:
Акӑ вӑл ҫав витӗр курӑнакан тӑп-тӑрӑ симӗс хума курать, хум епле ҫыран хӗрринелле капланса ҫывхарнине курать; епле кӑпӑкланса вӗреме пуҫланине, унтан сасартӑк пысӑкланса кайса, ҫӳллӗ хӳме пек ун умне ҫӗкленсе тӑнине курать; хум килсе шӑпӑртатса ун ҫине сирпӗнессе, хум сирпӗнчӗкӗсем тӑкӑнса ӑна уҫӑлтарса ярасса ытарайми кӗтсе, вӑл хӗпӗртесе те савӑнса выртать.
Кивӗ пусӑ // Уйӑп Мишши. Гарин-Михайловский Н.Г. Тёмӑн ача чухнехи пурнӑҫӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 164 с. — 3–157 с.
Хум хыҫҫӑн хум ҫырана киле-киле ҫапӑннӑ, вӗсен кӑпӑкӗсем ҫуттӑнрах, хумӗсем тата та тӗксӗмрех курӑнса пынӑ.Волна за волной тихо набегала на берег, и пена их становилась белее, а волны темнели.
XIX // Николай Иванов, Евстафий Владимиров. Короленко В.Г. Чӗлхесӗр: калав. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 108 с.
Ку пӗлӗтсем ҫӗр ҫине, хумсене ҫил тӑпӑлтарса кӑларнӑ вырӑна, тата тин ҫеҫ ҫуралакан симӗсрех кӑпӑксемпе витӗнеймен хум ҫине кӑтрашкаллӑ купасемпе аялалла вирхӗнекен ҫуткам-кӑвак хумсем евӗрлех курӑннӑ.
II сыпӑк // Ҫемен Элкер. Максим Горький. Сочиненисем. Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 20–49 стр.
Акӑ, утрава хум хыҫҫӑн хум пырса ҫапать те ҫӗр ҫине ним сасӑсӑр ӑтӑр йӑраланса тухать.
Мӗншӗн ҫынсем ӑтӑр мар-ши? // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.
Акӑ ӗнтӗ куҫ самаях кӗмӗлленнӗ Атӑла та, ун ҫинчи дебаркадерсене те, пристаньсене те, вӗсен ҫумне юнашса тӑнӑ пӑрахутсене те, тиевре тӑракан баржӑсене те, башньӑллӑ е порталлӑ крансене те, кӑкарӑнса тӑракан, лӑпкӑ хум ҫинче палӑри-палӑрми чӳхенекен кимӗсене те, шӗпӗлтетсе ҫырана лӑч-лач пырса ҫапӑнакан пӗчӗк хумсене те, тӗтрепе пиеленнӗ таврари ҫурт-йӗре те самаях уяма пуҫларӗ.
Вӑрттӑн сыхлавҫӑ // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 36–70 с.
Вӗҫӗ-хӗррисӗр хирте хум хыҫҫӑн хум явӑнса чупать…
Алимпи // Александра Лазарева. Лазарева А. Чипер Анна. Калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 116 с. — 33–50 с.
Акӑ хум ҫинчен хум ҫине сике-сике, чупа-чупа Фрези Грант ҫав утрав патнелле ӑнтӑлать.И вот с волны на волну, прыгая и перескакивая, Фрези Грант побежала к тому острову.
XX сыпӑк // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пиллӗкмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 432 с. — 7–227 с.
Хум чупса иртет, ҫухалать те ҫакнашкал урӑх хум курӑнмасть.
XX сыпӑк // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пиллӗкмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 432 с. — 7–227 с.
Бакборт айӗнчен тата бушпритран ҫӳлерех тӗтреленсе курӑнакан парӑс, тинӗсӗн тилӗрчӗк вӑйӗпе тулнӑскер, хӑйӗн пӗтӗм капмарлӑхӗпе хум урлӑ каҫса тӳрленме, кайран вара тӗпсӗрлӗхелле тайӑлса карапа ҫӗнӗ хум катрамӗ ҫине ывӑтма хыҫалалла ӑнтӑлса карӑннӑ.
II. Грэй // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремёш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 9–90 с.
Анчах пӗри те каялла ҫавӑрӑнмаҫҫӗ-ха, тӑвайкки ҫинчен ҫӗнӗрен те ҫӗнӗрен, хум ҫине хум явӑнса килнӗ пек, юланут речӗсем туха-туха килеҫҫӗ.
6 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Ӑна урнӑ пек ыткӑнса пыракан хумсен хушшипе сыхланса тытса пыратӑн, сайра хутра ҫеҫ ман пите хум ҫинчи шыв кӑпӑкӗн пӗчӗкҫӗ татӑкӗсем пырса ҫапӑнаҫҫӗ.
XXIV сыпӑк // Никита Волков. Стиветсон, Р.Л. Мул утравӗ: роман / вырӑсларан Н.Волков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1940. — 168 с.
Эпӗ кӑшт ҫеҫ хускалтӑм та, вӑл пӗр тайлӑн ярӑнса пыма пӑрахса, хум тӑрринчен аялалла ыткӑнса анчӗ, унтан шыва сирпӗтсе аякӗпе тепӗр хум ҫумне пырса ҫапӑнчӗ.
XXIV сыпӑк // Никита Волков. Стиветсон, Р.Л. Мул утравӗ: роман / вырӑсларан Н.Волков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1940. — 168 с.
Ух, кимме хум ҫинчен хум ҫине ывӑтать ҫав!
Тӑвӑл // Василий Юдин. Кошевая Е. Ывӑлӑм ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 208 с.
Ҫил кӑна, шурӑ кӑпӑка хум ҫинчен хум ҫине сиктерсе, Днепрӑн кӑвак шывӗ тӑрӑх ирӗклӗн вӗрет.Только ветер свободно гуляет по днепровской синей воде, кидая белую пену с гребня на гребень.
Днепр // Василий Юдин. Кошевая Е. Ывӑлӑм ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 208 с.
Хумсем вӑйлах мар, ҫапах та ҫапаҫҫӗ, леш шуйттан тетти хум ҫинче пӗррех ташлать — ҫывхарма май ҫук.Волна хоть и небольшая, а бьет, и эта чертова игрушка на ней танцует — не подступишься.
Утрав ҫинче // Николай Евстафьев. Дубов Н.И. Юханшыв ҫинчи ҫутӑсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 144 с.
«Хӑюлли», Атӑл ҫинчи шутлӑ хумсем евӗр хуллен шуса, хӑрушӑ вырӑна ҫитрӗ, тӗпӗпе ҫӗре перӗнчӗ те сасартӑк икӗ хум хушшине хӗсӗнсе ларчӗ.
«Саго-мару» пӗтни // Михаил Рубцов. Диковский, С. В. Калавсем; Хв. Уярпа М. Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 70 с. — 16–42 с.
Пӑрахут, хӑйӗн шӗвӗр сӑмсипе шыва кӑпӑклантарса ҫурмаран ҫурса пырса, хуллен ишсе иртет те, ҫыран хӗррине хум хыҫҫӑн хум ҫите-ҫите саланать.
VI // Василий Юдин. Гариф Губай. Бакенщик хӗрӗ. Повесть. Тутарларан В.Н. Юдин куҫарнӑ — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1962. — 204 с.
— Халех эсир код таблици, вӑхӑт тата тӗп хумпа запаслӑ хум вӑрӑмӑшӗсене пӗлетӗр… —— Сейчас вы получите код, время и длину основной и запасной волны.
Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Яков Зверев. Первенцев, А.А. Чыса ҫамрӑкран упра: роман / вырӑсларан Я.Зверев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 482 с.
Севастопольти ҫар, ҫӗрлехи тӑвӑллӑ тинӗс пекех, хум хыҫҫӑн хум килнӗ пекех каплана-каплана килет, вӑхӑт-вӑхӑта вӑл сайралнӑ пек те, чӗтренӗ пек те, каллех пӗр чӑмӑр пулнӑ пек те курӑнать.
27 // Василий Алагер, Стихван Шавли. Толстой Л.Н. Севастополь калавӗсем: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 238 с.
Вӑхӑт-вӑхӑт ҫеҫ, шӑв-шав кӗрлесе тӑнӑ вӑхӑтрах, пӗр кӗтмен ҫӗртен чӗрене ҫӳҫентерекен хумсен кӑпӑклӑ хырҫисем курӑнаҫҫӗ, вара, стена урлӑ аякка-аякка тумламсем сирпӗтсе, утрав ҫинелле хум ыткӑнать.
VI // Степан Апаш. Ялав, 1953, 7(91)№, 25-28 стр.