Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Тӗллӗн-тӗллӗн уҫланкӑсем тӗл пулаҫҫӗ, ҫав уҫланкӑсенче вара ту тӑррисенчен йӑванса аннӑ мӑн чулсем тата чул катӑкӗсем сапаланса выртаҫҫӗ.

Местами встречаются поляны, покрытые огромными камнями и россыпями камней, свалившихся с вершин гор.

Урал тӑвӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайгари ҫыран хӗррисенче, уҫланкӑсенче сарӑ, кӑвак, шурӑ чечек ҫурӑлчӗ.

Зацвела тайга в перелесках и по обрывам желтыми, голубыми, белыми цветами.

Тайгара // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ватӑ ҫынсем каланӑ тӑрӑх, ӗлӗк вӑл ял патӗнчен Урпаш хӗррине ҫитичченех такана евӗрлӗ авӑнса тӑнӑ, тӑршшӗпех сайра вӗтлӗх пулнӑ, пӗчӗк уҫланкӑсенче утӑ ҫулнӑ.

Куҫарса пулӑш

6 // Николай Мартынов. Мартынов Н.А. Пурнӑҫ урапи: калавсемпе повеҫсем / Б.Б. Чиндыков пухса хатӗрленӗ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2017. — 416 с. — 197-271 с.

Уҫланкӑсенче хӗрлӗ лӑстӑксем типме уртса янӑ тейӗн — пиҫсе ҫитнӗ хӑмла ҫырли; йывӑҫсем айӗнче — кӑмпа.

Ягод здесь видимо-невидимо: кусты малины кажутся увешанными красными лоскутками материи.

Сӑпай Ваҫук // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Атӑл ку енчи улӑхра тата вӑрманти уҫланкӑсенче ҫулса пуҫтарнӑ утта хан представителӗ салах вырӑнне илсе кайса пӗтерчӗ.

Куҫарса пулӑш

23. Вӑрманти ҫӗр пӳртре // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.

Малтанхи ӑшӑ кунсем ҫитсенех йывӑҫсем ҫуркуннене саламласа хӑйсен лапсӑркка шурӑ ҫӗлӗкӗсене хываҫҫӗ, унтан вӑрман хӗрринче е уҫланкӑсенче тумла ташлани илтӗнсе каять.

Куҫарса пулӑш

13. Сӗрен хыҫҫӑн // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.

Вӗсем хӗресленнӗ тӗлте, ҫавра уҫланкӑсенче, хӑйӑр чулӗнчен тунӑ мӑкланнӑ, тахҫанхи-тахҫанхи, — хӑшӗ-пӗри катӑлнӑ, — пысӑк статуйӑсем лараҫҫӗ.

На скрещении их, на круглых полянах, стояли старые, иные поломанные, в лишаях, большие статуи из песчаника.

Сенкер ӗшнере // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Уҫланкӑсем курӑнкалама тытӑнчӗҫ, хӑшпӗр уҫланкӑсенче чулсем ҫеҫ сапаланса выртаҫҫӗ, теприсем ҫинче курӑк ешерет, кунсӑр пуҫне шап-шурӑ салтак тӳмисемпе витӗннӗ уҫланкӑсем те пур.

Часто появлялись полянки, усыпанные камнями, травянистые, с островками белой ромашки.

16 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.

Юрӗ те таса мар: саплӑклӑ-мӗнлӗ, камӑрчаклӑ, уҫланкӑсенче шӑн ҫӗр курӑнмаллах ирӗлсе аннӑ — илӗртмӗшӗ сахал.

И снег лежит потемневший, ноздреватый, а на полянах и вовсе протаявший до самой земли — тоже вроде глазу мало радости.

8 // Петр Львов, Георгий Ефимов. Шуртаков С.И. Ҫаврӑннӑ юрату. Повеҫпе калавсем. Вырӑсларан куҫарнӑ — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1977. — 190 с. — 3–180 с.

Нӳр илнӗ ҫамрӑк курӑк кӗрхи ҫӗрӗшнӗ ҫулҫӑсем айӗн тапса тухса ачашшӑн ешерет, Уҫланкӑсенче кӑвак та сарӑ чечексем чӑпаррӑн курӑнаҫҫӗ.

К солнцу жадно тянулись сочные, молодые травы, пронизывая осенние, прелые листья и прикрывая их своей нежной зеленью, Голубые и желтенькие цветочки пестрели на полянах.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Яков Зверев. Первенцев, А.А. Чыса ҫамрӑкран упра: роман / вырӑсларан Я.Зверев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 482 с.

Ҫуркунне вара, йывӑҫсем папка кӑларсан, вӑрманти уҫланкӑсенче кӑвакарнӑ кӗрпеклӗ юр ҫийӗн карӑксем мӑшӑрӑн-мӑшӑрӑн ҫӳренӗ вӑхӑтра, вӑл ҫуртне хупса кайнӑ та хӑй пӑхса ӳстерекен мӑнукӗ — тӑлӑх Васюкпа вӑрманти шурлӑхсемпе кӳлӗсем тӑрӑх эрни-эрнипе ҫухалса ҫӳренӗ.

А весной, когда на деревьях набухали почки и над посиневшими крупичатыми снегами на лесных проталинах начинали токовать глухари, он заколачивал дверь избёнки и с внучонком Васей, сиротой, воспитывавшимся у него, уходил на далёкое лесное озеро и пропадал целыми неделями.

Матвей Кузьминӑн юлашки кунӗ // Михаил Рубцов. Полевой Б.Н. Эпир — совет ҫыннисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 338 с. — 5–13 с.

Йывӑҫсем хушшинче, ҫул ҫинче уҫланкӑсенче шурӑ тӗтре татӑкӑн-татӑкӑн сапаланса тӑрать.

Вдоль дороги между деревьями и на полянах поднимались седые космы туманов.

Пӗрремӗш сыпӑк // Никифор Ваҫанкка, Алексей Этмен, Илле Тукташ. Алексеев, М. А. Большевиксем: роман / вырӑсларан Н. Ваҫанкка, А. Этмен, И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑвашгиз, 1936. — 242 с.

Ҫурӑм-пуҫпе хир чӑххисем уҫланкӑсенче ҫисе ҫӳреҫҫӗ: хӑш чухне чӗпӗ амӑшӗ чӗпписемпе ҫисе ҫӳрет, хӑш чухне автанӗпе чӑххи ҫӳреҫҫӗ, хӑш чухне тата темиҫе автан пӗрле ҫисе ҫӳреҫҫӗ.

Фазаны по зарям кормятся на полянках; иногда целый выводок — наседка с цыплятами, иногда петух с курицей, иногда несколько петухов вместе.

Хир чӑххисем // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.

Вӗсем хӑйсен ӑсталӑхне кӗртсем хӳсе лартнӑ пысӑк уҫланкӑсенче чарӑнса тӑнӑ грузовиксен площадкисем ҫинче те, пурӗ те темиҫе метр лаптӑкӗ кӑна йышӑнакан землянкӑсенче те кӑтартма пултарчӗҫ, вӗсем савӑнӑҫлӑ та лайӑх, уҫӑ кӑмӑллӑ ҫынсам, вӗсен хушамачӗсем те ҫӑмӑл: Семенов, Емельянов…

Они выступали с площадки грузовика, среди больших снежных полян, они играли на пространстве в несколько метров в землянках; они были веселые, хорошие люди, простые сердца, и фамилии у них были простые: Семенов, Емельянов…

7. Тӗлпулу // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Тихонов, Н. Совет ҫыннин сӑн-сӑпачӗ: Ленинград калавӗсем / Николай Тихонов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1942. — 54 с.

Уҫланкӑсенче эпӗ темӗн чухлӗ хӗрлӗ кӑшман йышши тата вӗсене валли тӗрлӗ курӑксем пуррине те асӑрхарӑм, ку апата ҫӗр историнчи кавлекен пур чӗрчунсем те пит юратса ҫинӗ пулӗччӗҫ.

Я замечал на широких прогалинах, которые образуют подточенные временем и поваленные наземь деревья, стручковые растения и множество кормовых трав, столь излюбленных жвачными животными всех периодов.

XXXIX сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.

Ҫынсем кала-кала панӑ тӑрӑх, йытӑ вӑрманти уҫланкӑсенче сурӑх пек курӑк ҫисе ҫӳренӗ иккен.

Позже сказывали люди, что видели эту собаку раз или два в лесу, паслась, говорят, на полянах, точно овца.

Вӑрман сыхлавҫи // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.

Тенкелсем ҫинче пукансем ҫинче, чул картлашкасем ҫинче, ҫӳлӗ ешӗл уҫланкӑсенче — пур ҫӗрте те темиҫе ҫӗр ача вырнаҫса ларнӑ.

На скамьях, на табуретках, на скалистых уступах, на возвышенных зелёных лужайках расположились ребята.

Вӑрҫӑ секречӗ // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Гайдар, Аркадий Петрович. Вӑрҫӑ секречӗ: [повеҫ] / А. П. Гайдар. — Шупашкар: Чӑвашсен патшалӑх издательстви, 1936. — 175 с.

Уҫланкӑсенче тӗрлӗ сасӑллӑ патефонсем янӑраҫҫӗ.

На полянах разноголосо вопили патефоны.

Тимурпа унӑн команди // Матвей Сакмаров. Гайдар, Аркадий Петрович. Тимурпа унӑн команди: повесть; вырӑсларан М.А.Сакмаров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 102 с.

Ҫав утрав ҫинче ҫу кунӗсенче йывӑҫ вуллисем тӑрӑх чи тӑррине ҫитиччен вӑрман хӑмли явӑнса хӑпарать; аялта, ҫӗр ҫумӗпе, пырса кӗмелле мар ҫӑра йӗплӗ хура хӑмла ҫырли тӑсӑлса ӳсет, тӗмсем тӑрӑх шупка кӑвак чечеклӗ йытпырши кӑтраланса улӑхать, тӗл-тӗл сайра уҫланкӑсенче сӗтеклӗ тӑпра тараватлӑн ҫитӗнтернӗ вӑрӑм курӑк этем пӗвӗнчен те ҫӳллӗ ахӑрса каять.

Летом деревья там до макушек оплетает дикий хмель, внизу по земле стелется непролазный колючий ежевичник, по кустам ползут, кучерявятся бледно-голубые вьюнки, и высокая глухая трава, щедро вскормленная жирной почвой, поднимается на редких полянах выше человеческого роста.

XIV // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Вӑрманта, шалта ӗнтӗ тӗттӗм, анчах пӗчӗк уҫланкӑсенче, ҫутӑра, пӗччен чӑрӑшсем халь те-ха хӗрлӗ тӗслӗ ҫутӑлса, йӑлкӑшса лараҫҫӗ.

В глубине леса уже стояли густые сумерки, а на полянках, при хорошем свете, горели в багрянце одинокие ели.

III // Феодосия Ишетер. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; пӗрремӗш кӗнеке; вырӑсларан Феодосия Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 382 с.