Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

утӑмӗсене (тĕпĕ: утӑм) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ҫамрӑксен репродуктивлӑ утӑмӗсене витӗм кӳрекен факторсене (психологиллӗ, биологиллӗ тата социаллӑ) тупса палӑртмалла тата ытти те.

Выявлять психологические, биологические и социальные факторы, влияющие на репродуктивное поведение молодежи и т. д.

Улпутсем хӗрарӑмсене ҫуратма калаҫтарни ҫинчен // Чӑвашла шухӑшла. https://t.me/chushu/1419

Вырӑнӗ-вырӑнӗпе вулама йывӑр пулин те, вӑл чӑваш литератури пӗрремӗш утӑмӗсене тунӑ вӑхӑтри хайлав.

Куҫарса пулӑш

«Еркӗн» поэмӑри топонимика // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/blogs/comments/6294.html

Унта паян пирӗн тӑрӑхра тӗрлӗ ҫӗрте тӑрӑшакан ҫӗршер ҫын хӑйсен пӗрремӗш утӑмӗсене тунӑ.

Куҫарса пулӑш

Яланах яваплӑха туйса ӗҫленӗ // Ю.Гаврилов. http://kasalen.ru/2023/01/20/%d1%8f%d0%b ... b5%d0%bde/

Ун лек вырӑнсенчен Шахрун е аяккалла пӑрӑнать, е сыхланса иртет, утӑмӗсене ӳстерет.

Шахрун же, видя это, обходит опасные места или бежит по ним осторожно.

Ҫурҫӗр иртсен // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 1-мӗш кӗнеке. Таната. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 359 с.

Чупайри шкул хаҫачӗ самай ҫамрӑк темелле, вӑл хӑйӗн утӑмӗсене тин ҫеҫ тӑва пуҫланӑ — иртнӗ вӗренӳ ҫулӗнче ӗҫе пуҫӑннӑскерӗн темиҫе номерӗ кӑна кун ҫути курнӑ.

Чубаевская школьная газета довольно молодая, она только начала делать свои шаги — начав выходить в прошлом учебном году увидели свет лишь несколько номеров.

Информаци тинӗсӗ тӑрӑх «Шкул карапӗ» пырать // Хӗрлӗ ялав. http://gazeta1931.ru/gazeta/9966-informa ... arap-pyrat

Фома, хӑй утӑмӗсене юлташӗн уттипе килӗштерсе, ҫула тӑрӑх пӑхса пынӑ.

Фома шел, соразмеряя шаги свои с шагами спутника, и смотрел вдоль дороги.

VII // Митта Ваҫлейӗ. Горький М. Фома Гордеев: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 288 с.

«Ҫамрӑк гвардин» хӑюллӑ утӑмӗсене парти малаллах ярса пыратчӗ.

Партия направляла смелые шаги «Молодой гвардии».

Приказ — закон // Василий Юдин. Кошевая Е. Ывӑлӑм ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 208 с.

Марийка ятлӑ хӗрӗ ҫине пӑхса макӑрчӗ, вырӑн ҫинче выртнӑ чух Тарас утӑмӗсене илтсе макӑрчӗ.

Плакала, глядя на Марийку, дочку, плакала в постели, слыша шаги Тараса.

4 // Леонид Агаков. Горбатов Б.Л. Парӑнманнисем (Тарас килйышӗ): повесть; Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1944. — 159 с.

Кайран мӗн пулса иртнисене, малаллахи ҫур сехетӗн кашни самантнех эпӗ пурне те нихӑҫан манмалла мар асра тытса юлтӑм: сӑрт ҫинчен, тен, юлашки хут хӑй аннине аса илекен Тойвон лӳппер утӑмӗсене те, Лейнон ялкӑшса пыракан куҫӗсене те, унӑн ҫӗтӗлсе кайнӑ алшишне те, алшиш шӑтӑкӗнчен курӑнса тӑракан пуҫ пӳрнине те, Лотавары урлӑ каҫнӑ чухне чылаях чӗртерсе янӑ пирки ывӑҫтупанӗ хытах ыратнине те аванах астӑватӑп…

Все, что потом произошло, каждую секунду следующего получаса, я запомнил до самых незначительных мелочей на всю жизнь: и неловкие шаги Тойво, вспоминающего, наверное, свой последний спуск с горы, и сверкающие глаза Лейно, и его продранную варежку, из которой нелепо вылезал большой палец, и ноющую боль от глубокой царапины на ладони, полученной во время перехода через Массельгское щельё.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Фиш Г.С. Кимас-кӳлли ялӗ парӑнни: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 140 с.

Вӗсем мана лагерӗн пӗтӗм хуҫалӑхне — хӑяр, помидор йӑранӗсене, улӑп утӑмӗсене, волейбол площадкине — кӑтартса ҫӳрерӗҫ.

Они водили меня по лагерю, показывали все свое хозяйство: грядки с огурцами и помидорами, цветочные клумбы, «гигантские шаги», волейбольную площадку.

«Тӗттӗм ҫӗрсем, вут куҫӗсемпе ялкӑшӑр!» // Макар Хури. Космодемьянская Л.Т. Зойӑпа Шура ҫинчен: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 232 с.

Ольга, ял тӑрӑх уткаласа ҫӳрекен вилӗмӗн утӑмӗсене илтме тӑрӑшнӑ пекех, итлесе ларчӗ.

Ольга слушала, словно пытаясь услышать эту ходящую по деревне смерть.

IV // Леонид Агаков. Василевская В.Л. Асамат кӗперӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1945. — 200 с.

Ячейка хӑй ӗретне ҫӗнӗ юлташа илни ҫинчен Тая сӑмахне итленӗ май Павел хӑйӗн партири малтанхи утӑмӗсене аса илчӗ.

И Павел, слушая ее рассказ, как принимала ячейка в свои ряды нового товарища, вспоминал свои первые партийные шаги.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Максим Данилов-Чалдун. Островский, Николай Аслексеевич. Хурҫӑ мӗнле хӗрлӗ: [роман] / Н.А. Островский. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1948. — 402 с.

Сасартӑк хӗр чупма чарӑнчӗ те утӑмӗсене хӗсметри пекех пичетлесе юлташӗсен умне ҫитсе тӑп чарӑнчӗ, честь парса:

Куҫарса пулӑш

Иккӗмӗш пайӗ // Виталий Елтов. «Сувар» хаҫат архивӗ

Анкарти хыҫӗнче Аксинья, утӑмӗсене кимӗлтерсе, Григорие ҫаннинчен туртрӗ.

За гумном Аксинья, замедляя шаги, тронула Григория за рукав.

12 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.

Вӗсен ҫинчи маскировӑчнӑй симӗс халатсене, хӗвелпе тата ҫилпе типсе куштӑрканӑ пит-куҫсене, вӗсен сас-чусӗр утӑмӗсене курсанах полковникӑн чӗри вылянма пуҫланӑ.

Его сердце играло при виде их зеленых маскхалатов, загорелых лиц и бесшумного шага.

Пӗрремӗш сыпӑк // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Тен, ҫавӑнпа та пулӗ, вӑл ҫав ҫулпа ҫапла шанчӑклӑн утать, мӗншӗн тесен вӑхӑт-вӑхӑтпа вӑл «тусӗн» тата ҫирӗпрех уттине илтет, ӑна ӗненет; хӑй утӑмӗсене унӑн утӑмӗсемпе танлаштарать.

Не оттого ли, может быть, шагала она так уверенно по этому пути, что по временам слышала рядом другие, еще более уверенные шаги «друга», которому верила, и с ними соразмеряла свой шаг.

V сыпӑк // Александр Артемьев, Михаил Рубцов. Иван Гончаров. Обломов: роман. Александр Артемьевпа Михаил Рубцов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956

Вара хӑйне валли утма ҫӗнӗ норма йышӑнса, утӑмӗсене шутласа малалла шурӗ.

И пошел, считая шаги и устанавливая себе новые нормы передвижения.

7 сыпӑк // Леонид Агаков, Александр Артемьев. Борис Полевой. Чӑн-чӑн этем ҫинчен ҫырнӑ повесть. Леонид Агаковпа Александр Артемьев куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950

Малтанах вӑл, суран ыратни ҫинчен хытах шутлас мар тесе, утӑмӗсене суса пыратчӗ, анчах пилӗкҫӗр утӑм кайсан, хисеп шутне пӑтраштарса ячӗ те туртса, ҫунса ыратакан суран ҫинчен шутланисӗр пуҫне, урӑх ним ҫинчен те шутлаймарӗ.

Он пытался переключить свое внимание на подсчет, чтобы ослабить боль, но, пройдя пятьсот шагов, начал путать, врать и уже не мог думать ни о чем другом, кроме жгучей, дергающей боли.

5 сыпӑк // Леонид Агаков, Александр Артемьев. Борис Полевой. Чӑн-чӑн этем ҫинчен ҫырнӑ повесть. Леонид Агаковпа Александр Артемьев куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950

Халӗ вӑл ун вырӑнне утӑмӗсене шутласа пыма пуҫларӗ.

Теперь он перевел все это на язык цифр, переложил на число шагов.

5 сыпӑк // Леонид Агаков, Александр Артемьев. Борис Полевой. Чӑн-чӑн этем ҫинчен ҫырнӑ повесть. Леонид Агаковпа Александр Артемьев куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950

Литература ани ҫине тӑрас шухӑш-кӑмӑллӑ ҫамрӑксене те пулӑшма, вӗсен пуҫламӑш утӑмӗсене кӑтартакан хайлавсене «Тӑван Атӑл» вулаканӗсем патне ҫитерме тӑрӑшӑпӑр.

Куҫарса пулӑш

«Хисеплӗ вулаканӑмӑрсем!..» // Лидия МИХАЙЛОВА. «Хыпар», 2017.11.20

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех