Чӑваш чӗлхи корпусӗ

«Аполлон-16» Уйӑх модулӗ Уйӑхӑн кӑнтӑр-тухӑҫри квадрантӗнчи сӑртлӑ-туллӑ вырӑнта анса ларнӑ.

Лунный модуль «Аполлона-16» совершил посадку в гористой местности юго-восточного квадранта Луны.

Уйӑх ҫинче пулса курнӑ ҫынсен списокӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A3%D0%B9%D ... 0%BA%D3%97

2022 ҫулта НАСА «Артемида» миссинче астронавтсене анма юрӑхлӑ Уйӑхӑн кӑнтӑр полюсӗнчи 13 облаҫӗн списокне пӗлтернӗ.

В 2022 году НАСА опубликовало список из 13 областей южного полюса Луны, подходящих для высадки астронавтов миссии «Артемида».

Уйӑх ҫинче пулса курнӑ ҫынсен списокӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A3%D0%B9%D ... 0%BA%D3%97

Ҫӗр чӑмӑрӗпе Уйӑхӑн уҫлӑхташӗсем пирки тата ункӑсем евӗрлӗ япаласем пирки теорисем пур.

Есть теории о гипотетических спутниках Земли и Луны и о подобии колец.

Хӗвел системинчи уҫлӑхташсем // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%A5%D3%97%D ... 0%B5%D0%BC

Саккун кнессет пуххин тивӗҫӗсем вӗҫленнӗ ҫулхи хешван уйӑхӑн виҫҫӗмӗш ытларикунӗнче ҫӗнӗ суйлав ирттермеллине палӑртать.

Закон назначает новые выборы на третий вторник месяца хешван в год окончания полномочий кнессета данного созыва.

Кнессет // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%9A%D0%BD%D ... 0%B5%D1%82

Кӗҫ-вӗҫ ҫӗр ҫине персе анасла ҫывӑх уйӑхӑн сивӗ ҫутинчен пӳртре те пытанма май ҫук.

Куҫарса пулӑш

2 // Николай Андреев. https://chuvash.org/lib/haylav/8101.html

Уйӑх та ҫапла пӗр вӗҫсӗр кӑвак ҫутӑ сӑрхӑнтарса тӑтӑр, — ҫулҫӑсен симӗс тӗсӗпе уйӑхӑн кӑвак ҫути пӗрлешсен, ҫутҫанталӑк, ав, юмахри пек хитре!

Куҫарса пулӑш

II. // Василий Игнатьев. Игнатьев В.Г. Шӑпчӑк катинче: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 188 с. — 3–36 с.

Тепӗр тесен, ҫынсенчен нумайӑшӗ ҫу уйӑхӑн 1-мӗшӗнче ӗҫлет.

Куҫарса пулӑш

Ҫу уявӗн мероприятийӗсене урӑх форматсеме йӗркелӗҫ // Влаҫ органӗсен порталӗ. https://chuv.cap.ru/news/2023/04/13/cu-u ... eme-jrkelc

Олег вун саккӑр тултарчӗ те уйӑхӑн 18-мӗш кунӗнче салтака илсе кайрӗҫ.

Куҫарса пулӑш

«Хӗрес ҫакмасӑр ҫӳреместӗп» // Ял ӗҫченӗ. https://yantik-press.ru/press/publicatio ... cyremestp/

— Иванов гражданин, иртнӗ уйӑхӑн ҫирӗм ҫиччӗмӗш числинче ҫӗрле ӑҫта пулнӑ эсир? — ыйтать вӑл.

Куҫарса пулӑш

Аптрашки // Петр Речкин. Шухӑшлама вӑхӑт пур: калавсем. — Шупашкар: КПСС Чӑваш обкомӗн издательстви, 1981. — 64 с. — 38–39 с.

Ҫӗрлехи вӑрттӑн сасӑсемпе тулса ларнӑ каҫхи урам ҫамрӑксене ҫӳлти ҫутатса пӑхакан уйӑхӑн илӗртӳлӗхӗпе кӗтсе илчӗ.

Куҫарса пулӑш

VII // Елизавета Осипова. Осипова Е.Б. Ҫул пуҫламӑшӗ: повеҫпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 96 с. — 3–84 с.

Иван Тенюшев журналист, педагог, ӑсчах тата ҫыравҫӑ ҫуралнӑранпа ҫак уйӑхӑн 19-мӗшӗнче 100 ҫул ҫитнӗ.

Со дня рождения журналиста, педагога, ученого и писателя Ивана Тенюшева 19 числа данного месяца исполнилось 100 лет.

Иван Тенюшева асӑнса ҫавра сӗтел ирттернӗ // Таисия Ташней. https://chuvash.org/news/34042.html

Ма урӑх ҫӗртен мар, шӑп ҫавӑнтан хӑпармалла тулса ҫитнӗ уйӑхӑн кӗҫӗр?

Куҫарса пулӑш

1. Тыткӑна лекнӗ уйӑх // Куҫма Турхан. Турхан К. С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: Истори романӗ. Иккӗмӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 559 с.

Тепӗр ҫырура — ӑна 1842 ҫулхи пуш уйӑхӑн (мартӑн) 14-че ҫырнӑ — Етӗрне округӗнчи исправник ӗҫне тӑвакан Михайлов Хусан ҫар губернаторне чӑвашсене пӑлханма хӗтӗртекенсенчен хӑш-пӗрин ятне пӗлни ҫинчен хыпарлать: вӗсем Борис Кононов Тороповпа Иван Сергеев Пономарев иккен.

В следующем письме, датированном 14 марта 1842 года и адресованном Казанскому военному губернатору, исправник Ядринского округа Михайлов называет фамилии людей, подстрекающих народ к волнениям: это Борис Кононов, Торопов, Иван Сергеев и Пономарев.

Пӑлхав тапранни // Хветӗр Уяр. Уяр Ф. Е. Шурча таврашӗнче. 2 кӗнекеллӗ роман. 2-мӗш кӗнеке. Таркӑн. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке изд-ви, 1994. — 398 с.

Пуш уйӑхӑн вӗҫӗнче Хӗвел пӑхрӗ ӑшӑтса, Силпи чӑваш ялӗнче Юр ирӗлчӗ васкаса.

Куҫарса пулӑш

Силпи ялӗнче // Константин Иванов. Константин Иванов. Нарспи: поэма. — Чебоксары: Чувашское книжное издательство, 2000. — 165 с.

Иртнӗ уйӑхӑн вӗҫӗнче, юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗнче Екатерина Ефремова ячӗллӗ «Ахах-мерчен аваллӑхӗ» фестиваль иртнӗ.

В конце прошлого месяца, 29 октября, в театре юного зрителя имени Михаила Сеспеля состоялся фестиваль имени Екатерины Ефремовой «Жемчужная древность».

Екатерина Ефремова ячӗллӗ фестиваль иртнӗ // Таисия Ташней. https://chuvash.org/news/33348.html

Харпӑр хӑй ӗҫне уҫнӑ ҫыннӑн кашни уйӑхӑн 5-мӗшӗччен кирлӗ документсем тӑратмалла% заявленипе справка-расчет, налук органӗнче шута тӑни пирки справка, ял хуҫалӑх кӗнекинчен ҫырса илни, продукци туса илнӗ чухне пулнӑ тӑкаксене ӗнентерекен документсем.

Куҫарса пулӑш

Хӑв тӗллӗн ӗҫлетӗн – патшалӑхран пулӑшу илетӗн // Р.Басников. http://kasalen.ru/2022/10/14/%d1%85a%d0% ... b5%d1%82e/

хӑйне депутата суйланӑ, ӑна депутатӑн йышӑнман мандатне панӑ е вӑл хӑйӗн полномочийӗсене яланхи йӗркепе пурнӑҫлама пӑрахнӑ ҫул умӗнхи ҫулталӑк хушшинче хӑйӗн арӑмӗ (упӑшки) тата ҫула ҫитмен ачисем мӗнпур ҫӑл куҫсенчен (ӗҫ укҫине, пенсие, пособисене, ытти тӳлеве кӗртсе) илнӗ тупӑшсем ҫинчен калакан сведенисене, ҫавӑн пекех хӑйне депутата суйланӑ, ӑна депутатӑн йышӑнман мандатне панӑ е вӑл хӑйӗн полномочийӗсене яланхи йӗркепе пурнӑҫлама пӑрахнӑ уйӑх умӗнхи уйӑхӑн 1-мӗшӗ тӗлне вӗсен харпӑрлӑх правипе тытса тӑракан пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене.

сведения о доходах супруги (супруга) и несовершеннолетних детей, полученных от всех источников (включая заработную плату, пенсии, пособия, иные выплаты) за календарный год, предшествующий году избрания депутатом, передачи ему вакантного депутатского мандата или прекращения осуществления им полномочий на постоянной основе, а также сведения об имуществе, принадлежащем им на праве собственности, и об их обязательствах имущественного характера по состоянию на первое число месяца, предшествующего месяцу избрания депутатом, передачи ему вакантного депутатского мандата или прекращения осуществления им полномочий на постоянной основе.

Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019

хӑйне депутата суйланӑ, ӑна депутатӑн йышӑнман мандатне панӑ е вӑл хӑйӗн полномочийӗсене яланхи йӗркепе пурнӑҫлама пӑрахнӑ ҫул умӗнхи ҫулталӑк хушшинче мӗнпур ҫӑл куҫсенчен (ӗҫ укҫине, укҫан тӳленине, унчченхи ӗҫ вырӑнӗнчи е суйлавлӑ должноҫа йышӑннӑ вырӑнти тупӑшсене, пенсие, пособисене, ытти тӳлеве кӗртсе) илнӗ хӑйӗн тупӑшӗсем ҫинчен калакан сведенисене, хӑйне депутата суйланӑ, ӑна депутатӑн йышӑнман мандатне панӑ е вӑл хӑйӗн полномочийӗсене яланхи йӗркепе пурнӑҫлама пӑрахнӑ уйӑх умӗнхи уйӑхӑн 1-мӗшӗ тӗлне харпӑрлӑх правипе тытса тӑракан хӑйӗн пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене;

сведения о своих доходах, полученных от всех источников (включая заработную плату, денежное вознаграждение, доходы по прежнему месту работы или месту замещения выборной должности, пенсии, пособия, иные выплаты) за календарный год, предшествующий году избрания депутатом, передачи ему вакантного депутатского мандата или прекращения осуществления им полномочий на постоянной основе, а также сведения об имуществе, принадлежащем ему на праве собственности, и о своих обязательствах имущественного характера по состоянию на первое число месяца, предшествующего месяцу избрания депутатом, передачи ему вакантного депутатского мандата или прекращения осуществления им полномочий на постоянной основе;

Чӑваш Республикин «Муниципалитет должноҫне, вырӑнти администраци пуҫлӑхӗн должноҫне контрактпа йышӑнма шутлакан граждансем тата ҫав должноҫсене йышӑнакан ҫынсем хӑйсен тупӑшӗсем, тӑкакӗсем, пурлӑхӗ тата пурлӑх евӗр обязательствисем ҫинчен калакан сведенисене тӑратасси тата ҫав сведенисем чӑн тата тулли пулнине тӗрӗслесси ҫинчен» Саккунне улшӑнусем кӗртесси ҫинчен // Михаил Игнатьев. Закон № 80 от 19.11.2019

Кашни уйӑхӑн ҫирӗммӗш кунӗнче парӑмне татма тӑрӑшаҫҫӗ вара кивҫенле сутӑн илекен рабочисем.

Куҫарса пулӑш

3 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей таврашӗ:роман. 1-мӗш кӗнеке; [И. Иванов умсӑмахӗ; Г. Хлебников хыҫсӑмахӗ]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 463 с. — 15–458 с.

Эй, авал, халӑх карласа кашни ҫӗн уйӑхӑн ватӑ юман петне пуҫтарӑначчӗ, халь ҫулталӑкра пӗр-иккӗ пуҫтарӑнкалаҫҫӗ.

В старину, бывало, с каждой новой луной народ собирался у древнего дуба, а теперь за целый год разок-другой сойдутся ли?..

I // Ҫеҫпӗл Мишши. Ҫеҫпӗл Мишши. Ҫырнисен пуххи. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 355 с. — 162-177 c.