Чӑваш чӗлхи корпусӗ

ССР Союзӗн мӗнпур кӑнтӑртипе хӗвелтухӑҫри чикки тӑрӑх тенӗпе пӗрех тата ССР Союзӗн Европӑри пайӗпе Азири пайӗ хушшинчи чикӗ тарӑх та уйрӑмӑнах хӑмӑр йӑрӑмсем пур, вӗсем — тусем.

Вдоль почти всей южной и восточной границ СССР, а также на границе между Европейской и Азиатской частями СССР резко выделяются коричневые полосы — это горы.

ССР Союзӗн ҫӗр пичӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Уйрӑмӑнах мӑн йывӑҫсем — баобабсем паллӑ тӑраҫҫӗ.

Особенно выделялись деревья-великаны — баобабы.

Африкӑри саванна тӑрӑх ҫӳрени // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӑл, Левентейӗн сӑмахӗсене ӑнсӑртран ҫеҫ илтнӗскер, айӑплӑ ҫын пек хӗрелсе кайрӗ, тӗпелелле иртме вӑтана евӗр, алӑк патӗнче туйипе уйрӑмӑнах нумай кӑштӑртатрӗ.

Куҫарса пулӑш

XXI // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.

Сӗтел ҫинчи апат паян уйрӑмӑнах техӗмлӗ, амӑшӗ пӗр алтӑр лартса панӑ квас вара сӑра пекех тутлӑ.

Куҫарса пулӑш

IX // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.

Уйрӑмӑнах Назиб лайӑх лашапа ҫӳресе ҫынсене тӗлӗнтерме, юланутпа джигитла хӑтланма юратнӑ.

Куҫарса пулӑш

II // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.

Укахви участокӗ Маринене уйрӑмӑнах килӗшет: пӗтӗм тулла тирпейлӗ пухса кӗртнӗ.

Куҫарса пулӑш

XXVIII // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.

Ку кӗпе ыттисем хушшинче уйрӑмӑнах палӑрса тӑрать, куҫа ытларах илӗртет.

Куҫарса пулӑш

XXVI // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.

Ахаль те яштака та илемлӗскер, ку тумпа вӑл уйрӑмӑнах маттур каччӑ пулса тӑчӗ.

Куҫарса пулӑш

ХХIV // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.

— Пӗрлех каятпӑр-и, е эсӗ юлатӑн-и? — терӗ Михала уйрӑмӑнах хаваслӑн.

Куҫарса пулӑш

XI // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.

Урам кукӑрне ҫитсен ҫеҫ шӑпланнӑ урамра уйрӑмӑнах янӑравлӑн вылянакан купӑс сасси ҫывӑрса кайнӑ ҫынсене те чылайӑшне вӑратса хаварчӗ.

Куҫарса пулӑш

VI // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.

Ку та пит кансӗр ҫул, уйрӑмӑнах ҫӑл урлӑ каҫакан кӗпер патӗнче япӑх.

Тоже скверная дорога, особенно у мостика через ключ.

ХII сыпӑк // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Гайдар А.П. Шкул: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 166 с.

Австрире интеллигенци хушшинче, уйрӑмӑнах врачсем хушшинче, «Гитлера хӑй чирӗсенчен сыватмалли рецепт» ҫинчен ҫӳрекен халапа калама юратаҫҫӗ.

Среди интеллигенции в Австрии, особенно среди врачей, любят рассказывать сказки о «рецепте исцеления Гитлера от своих болезней».

Вӑрттӑн кулӑш // Г. Рыклин. Ҫӗлен-калтасем. Калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви. 1941 — 52 с. — 48–52 c.

Кӗрешӳ условийӗсем унта уйрӑмӑнах йывӑр.

Условия борьбы там особо суровые.

4 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Ун хыҫӗнчи лӑпкӑ та пӗр пек тикӗс сасӑ ҫак хурҫӑпа йӗрленӗ пуш вырӑна, хура мазутпа сапса хуратнӑскерне, уйрӑмӑнах паха вырӑна кӑларса тӑратнӑн туйӑнтарать.

Негромкий ровный голос за ее спиной, казалось, наполнял это залитое черным мазутом, исполосованное сталью пространство особенным и важным значением.

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Халӗ — уйрӑмӑнах…

Теперь — особенно…

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Ҫывӑхри хуторсемпе станицӑсенчи казаксем, уйрӑмӑнах — чи контрреволюциллӗ Гундоровски станицинчи казаксем, ҫак арестсемшӗн Каменская казакӗсене тивӗҫлипех тавӑрма тупа тунӑ.

Казачество близлежащих хуторов и станиц, и особенно — самой контрреволюционной — Гундоровской, пообещало за эти аресты расправиться с каменцами.

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Каҫпала тухакан контрреволюциллӗ хаҫатсем ҫынсене пӑлхатакан тӗрлӗрен хыпарсене сарса тӑраҫҫӗ, вӗсем: нимӗҫсен ультиматумӗ ҫинчен, выҫлӑх пуҫланни ҫинчен, Украинӑра хӗрлисем Тӗп радӑн гайдамак полкисемпе юн юхтарса ҫапӑҫни ҫинчен, генерал Каледин Мускав патнелле ҫӗнтерсе пыни ҫинчен, уйрӑмӑнах тата ҫынсене ҫаратнипе «тискер вӗлерӳсем» ҫинчен пӗтӗм тути-масипе, тӗпӗ-йӗрӗпе ҫутатса парса ҫыраҫҫӗ.

Вечерние контрреволюционные газетки разносили возбуждающие слухи о немецком ультиматуме, о голоде, о кровавых боях на Украине между красными и гайдамацкими полками Центральной рады, о победоносном шествии генерала Каледина на Москву, и с особенным вкусом и подробностями описывали грабежи и «кошмарные убийства».

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Кунта вӑл чи лайӑх генералсенчен пӗрне — дивизи командирне Компана чӗнсе илнӗ те уйрӑмӑнах кӑмӑл тунине кӑтартас тесе, ӑна чи малтан вырӑссене атакӑлама приказ панӑ.

Здесь он вызвал к себе одного из лучших генералов — командира дивизии Компана и в знак особой милости приказал ему первым атаковать русских.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Можайск ҫывӑхӗнче ҫак каҫхине тӑшман салтакӗсем вӗсенчен Берлин, Париж, Лиссабон, тӑван хулисемпе ялӗсем мӗн тери аякра пулнине уйрӑмӑнах вӑйлӑн туйса илнӗ Франци ҫарӗн салтакӗсем ытла та шикленнӗ.

В эту ночь под Можайском с особой силой они почувствовали, как далеко от них Берлин, Париж, Лиссабон, родные города и села; тревога охватывала солдат французской армии.

III сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.

Пултаруллӑ полководец пулнипе Кутузов ҫапӑҫу хирӗнчи вырӑн мӗнлине уйрӑмӑнах аван пӗлнӗ, ҫакна пула вӑл, ҫапӑҫу меслечӗсемпе тӑшман тактикине лайӑх пӗлсе тӑнӑ.

Кутузовым руководило особое чутье местности, которым одарен подлинный полководец, понимание природы сражения и тактики врага.

VI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.