Шырав

Шырав ĕçĕ:

тӑпра сăмах пирĕн базăра пур.

тӑпра (тĕпĕ: тӑпра) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Ял хыҫӗнче пӗчӗк сӑрт пек мӑкӑрӑлса ларакан ватӑ масар тӑпри те ахаль тӑпра мар — темиҫе ӗмӗр каялла ҫӗре кӗнисен сӑваплӑ тӑпри…
Куҫарса пулӑш

Вӑрҫӑ килӗрен ҫӳрерӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

— Пирӗн тӑпрасен йӳҫӗкӗ пысӑк пулнине, Качака уҫланкинчи тӑпра сӑрт айккинчи тӑпраран йӳҫӗкрех пулнине эсир халӗ хӑвӑр куҫпа куратӑр, — терӗ Алеша.
— Теперь вы своими глазами убедились в тем, что кислотность у наших почв высока и на Козьей поляне выше, чем на косогоре, — сказал Алеша.

6. «Сӑрнай» // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.

Тарӑн мар шӑтӑксем умӗнче халь анчах чавса кӑларнӑ тӑпра куписем выртаҫҫӗ; пӗр ҫирӗме яхӑн ҫын, пуринчен ытла хӗрарӑмсем, сухаласа тӑкнӑ ярӑм тӑрӑх километр тӑршшӗ тӑрса тухнӑ та, ҫамрӑк юмансемпе катӑркассене лартма ҫӗнӗ шӑтӑксем алтаҫҫӗ — кӗреҫесем нӳрлӗ те йӑлтӑркка хура тӑпрана кӑлара-кӑлара сирпӗтеҫҫӗ; йывӑҫсене ялан пекех иккӗн лартаҫҫӗ: пӗр хӗрарӑмӗ тӗпе шӑтӑка кӗртсе лартать, чӗркуҫленсе ларса, тымарӗсене сыхлануллӑн тӳрлетет, унтан хӑй лартакан йывӑҫа ҫип тӑрӑх тӳрлетсе лартса тухнӑ йывӑҫсемпе тан тӑвать; иккӗмӗш хӗрарӑм пӗшкӗнсе шӑтӑка тӑпра тултарать, урисемпе таптаса хытарать.
Рядом рябела бугорками свежая земля; человек двадцать, большей частью женщины, растянулись по вспаханной ленте на километр и заготовляли все новые и новые местечки для дубков и ясеней, — от лопат отлетали комья, влажные и до блеска черные; посадку производили обычно попарно: одна женщина ставила в ямку веточку, становилась на колени и расправляла корешки, слегка присыпая их размельченным черноземом, затем выравнивала стебелек по натянутому шнуру; вторая женщина, низко нагибаясь, быстро-быстро, как бы боясь, чтобы это крохотное деревцо не убежало снова на Чурсунский остров, засыпала землей и притаптывала ногами.

VIII // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

«Эпир тӑпраран ҫуралнӑ. Вилсен каллех тӑпра пулатпӑр. Ҫавӑнпа тӑпрана хисеплес пулать», — тетчӗ мана атте.
«Мы вышли из земли. Умрем, опять станем землей. Поэтому землю надо уважать», — говорил отец.

Лаох // Василий Алентей. Василий Алентей. Лаох. Хырсем ӗмӗрех ем-ешӗл. Повестьсем. Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1970

Тӑпра тӗрлӗрен пулать: хӑйӑрлӑ, тӑмлӑ, хура тӑпра, вӑрман тӑпри, торфли т.ыт.
Почва бывает разная: песчаная, глиняная, чернозём, лесная почва, торфяная и т. д.

Тӑпрана мӗншӗн извеҫлемелле? // Кил-ҫурт, хушма хуҫалӑх. «Кил-ҫурт, хушма хуҫалӑх», 2016.06.02, 21№

Типӗ ҫеҫенхирсемпе пушӑ хирсен тӑпринче тӑвар ытла нумай (тӑварлӑ тӑпра, солончаксем).
Наоборот, почва сухих степей и пустынь содержит слишком большое количество солей (солончаки).

Ҫутҫанталӑк зонисем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӑрманти йӗпе тӑпрара яланах аялалла нӳрӗ сӑрхӑнса тӑрать, ҫав нӳрӗ ӳсентӑрансене тӑранма кирлӗ япаласене тӑпра ӑшӗнчен ирӗлтерсе юхтарса каять.
В сырой лесной почве влага постоянно просачивается через почву, растворяет и уносит из нее растворимые вещества, которые нужны для питания растений.

Хӑйӑрлӑ пушӑ хирсенче тӑпра ҫук: пӑч-пач сапаланса ларакан ҫулҫӑсӑр ӳсентӑрансенчен ҫӗрӗк тӑпри пачах пулмасть теме пулать.
В песчаных пустынях нет почв: редко разбросанная растительность, без листьев, почти не дает перегноя.

Пушӑ хирсенчи ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Типӗ ҫеҫенхирсенче тӑпра час-часах хӑмӑр тӗслӗ, хутӑш кӑштах ҫӗрӗк тӑпри пур.
Почвы в сухих степях чаще всего бурые, с небольшим количеством перегноя.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӑл акӑ мӗнтен курӑнать: унта тӑварлӑ кӳлӗсем пит нумай, тӗллӗн-тӗллӗн тӑпрана витӗрех тӑвар каснӑ вырӑнсем тата тӑпра ӑшӗнче рак хуранӗсем те тӗл пулаҫҫӗ.
Об этом говорят многочисленные соленые озера, участки земли, пропитанные солью, и раковины, встречающиеся в земле.

Нумай ӗмӗрсем хушшинче ҫӗрӗк тӑпри пухӑнса пынӑ, темӗн хулӑмӑш хура тӑпра сийӗ пулса тӑнӑ.
Так в течение многих веков в почве накопился перегной, образовался мощный пласт чернозема.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Вӑл тӑпрана кӗллӗ тӑпра теҫҫӗ.
Они называются подзолистыми почвами.

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тӑпра ытларах пайӗпе юшкӑнлӑ тата хӑйӑрлӑ-тӑмлӑ, тырӑ ӳстерме меллӗ; хӑйӑрлӑ тӑпра ытларах уесӑн кӑнтӑр пайӗсенче тӗл пулать.
Почва большей частью иловатая и песчано-глинистая, удобная для хлебопашества; песчаная почва преобладает в южных частях уезда.

Серпухов уесӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0% ... 1%81%D3%97

Тӑпри кӑпӑшка иккен кунта, — хӗрлӗрех тирӗслӗ тӑпра.
Куҫарса пулӑш

III // Лаврентий Таллеров. Таллеров Л.В. Сӑпка юрри: повеҫсем, калавсем тата очерксем. Чӑваш кӗнеке издательстви. Шупашкар, 1979 ҫ. — 400 с. — 306–337 с.

Вӑл пусӑ ҫаврӑнӑшне тивӗҫлипе йӗркелесе пыма май панине, тӑпра структурине лайӑхлатма, анасене ҫум курӑкран тасатма, уйрӑмах хир сӗллине (овсюг) пӗтерме пулӑшнине, люцерна тата клевер йышӑнакан лаптӑксенчи тӑпрана азотпа пуянлатнине пӗлетпӗр.
Куҫарса пулӑш

Ака ӗҫне пӗтӗмлетер-и? // Светлана АНАТОЛЬЕВА. http://елчекен.рф/2023/05/19/%d0%b0%d0%b ... 80-%d0%b8/

Хунар ҫутине умӗнчи тӑпра ҫине ӳкерчӗ — унтан тинех Сахара чунӗ кӗнӗ пек пулчӗ, хунарне сулахай аллипе тытса, сылтӑммипе тӑпрана сиркелеме пуҫларӗ вӑл.
Куҫарса пулӑш

Килте // Геннадий Пласкин. Пласкин Г. А. Ҫавраҫил: Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1993. — 288 с.

Ҫумӑр юхтарса анакан тӗрлӗ минераллӑ пӗрлешӳсем, азот та, кали те ҫак кӗллӗ тӑпра витӗр тухса арлан тӑпри ҫине пухӑнаҫҫӗ.
Куҫарса пулӑш

Кӑшланӑ ҫӗр // Анатолий Емельянов. Емельянов, А.В. Кӑвайт ҫутисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1964. — 153 с. — 3–15 с.

Плуга мӗн аннӑ таран антарсан та касӑ айӗнчен, пирӗн патри пек кӗллӗ тӑпра мар, ҫӗр кӑмрӑк евӗр ҫуталакан хура тӑпра йӑванса тухать.
Куҫарса пулӑш

Унта тӑлӑх вил тӑпри курнать, Тӑпра ҫийӗн ҫӗлен шӑхӑрать…
Куҫарса пулӑш

19. Чалӑм ҫинчен хунӑ легенда // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.

Пирӗн тӑрӑхри ҫеремлӗ-кӗллӗ тӑпра ҫинче клевер, люцерна е сӗлӗпе вика хутӑш акса ӳстерсен, тӑпра азотпа лайӑх пуянланать терӗ.
Куҫарса пулӑш

4 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей Павӑлӗ: хроникӑллӑ роман. 3-мӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984. — 240 с. — 3–231 с.

Страницăсем:

Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Меню

Статистика