Шырав
Шырав ĕçĕ:
(Карта ҫинче тупӑр — Урал тӑвӗн икӗ енӗпе выртакан айлӑмлӑхсем мӗн ятлӑ?)(Найдите на карте, как называются Низменности по одну и по другую сторону Уральских гор.)
ССР Союзӗн ҫӗр ҫийӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.
Ҫапла пурӑннӑ хӑватлӑран та хӑватлӑ Калиостро Армун тӑвӗн тӑрринче, Ҫурҫӗр Индостанра; унта ӑна нихӑҫан та никам та курман.
IV // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Виҫҫӗмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 428 с. — 293–301 с.
Историн хӑватлӑран та хӑватлӑ театрӗ йӑлӑхтарса ҫитерсен, — историе вӑл пилӗк пин ҫула яхӑн сӑнанӑ, — Калиостро ӑслӑ Клиона хӑварать те Гималай тӑвӗн тӑррисенчен пӗрин ҫине пурӑнма куҫать; ҫак тӑрӑ — Армун — анлӑ та сарлака джунглире.
I // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Виҫҫӗмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 428 с. — 293–301 с.
Эпир вырнаҫнӑ ҫак ҫурта Томпсон фирми Тайден тӑвӗн тайлӑмӗнче ҫӗклесе лартнӑ.Этот дом, где мы, выстроен на склоне горы Тайден фирмой Томпсона.
III // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Иккӗмӗш том. — Шупашкар, 2011. — 416 с. — 276–284 с.
Таулок тӑвӗн чакӑл енчи сулланчӑк чул хысака, ҫирӗм пин пӑт таяканскере, тӳнтерсе ярать те вӑл — хӗрӗх сакӑр хурахран тӑракан эшкере унӑн йӑвинчех пӗр-пӗччен ҫӗнтерет.
Фергюсон ҫинчен хывнӑ халап // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Иккӗмӗш том. — Шупашкар, 2011. — 416 с. — 192–197 с.
Ун хыҫҫӑн вӑл Валерий Мессалӑна, ту аяккипе ҫаврӑнса, Везувий тӑвӗн тепӗр енче лагерь тума приказ панӑ.
XII сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
Палламан ҫынна вӗлернӗ вырӑна, Каҫ тӑвӗн районне, тӗрӗсленӗ чухне Витязь юр ӑшӗнчен тупнӑ сӑнӳкерчӗк тата Терезийӑн хаҫат ҫинче пичетленнӗ, таптанипе лӳчӗркеннӗ сӑнӳкерчӗкӗ Смолярчук шанманнине тата ҫирӗплетет.
11 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Соняшнӑй тӑвӗн чӑнкӑ та ем-ешӗл тайлӑмӗсене хӗвел лайӑх ӑшӑтать, ансӑр та чуллӑ ҫул ҫак тайлӑмсем ҫийӗн ҫаврӑнса хӑпарать.Узкая каменистая дорога опоясывала крутые и зеленые, хорошо обогретые склоны Соняшной горы.
11 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Ӗнер Яворпа Карпат тӑвӗн ҫурҫӗрти районӗ хушшинче грузовиксем икҫӗр ытла ҫӳренӗ.
7 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
«Чикӗ урлӑ каҫнӑ ҫынсене виҫҫӗшне те Така Ҫамки тӑвӗн районӗнче, хура вӑрманта, пӗтерсе хунӑ.«Все три нарушителя уничтожены в районе горы Бараний Лоб, в Черном лесу.
7 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Вӑл, пӗр вырӑнтан тепӗр вырӑна хӑвӑрт куҫса, тусене тӗтӗмлӗ шарфпа яваланӑн туйӑнать, ешӗл уҫланкӑсене хупласа хурать, чӗмсӗр, кичем чӑрӑшсен тӑррисенче чарӑнса тӑрать, юлашкинчен Каҫ тӑвӗн шурӑ ҫӗлӗкӗ тӗлне пулса ҫухалчӗ.
5 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Кавказ тӑвӗн ҫурҫӗр енчи тӳписен, Урал, Крым, Карпат тӑвӗсен тата анлӑ Ҫӗпӗрти нумай тусен сӑнарӗ те ҫакӑн евӗрлех.Таковы горные виды Урала, Крыма, Карпат, северных отрогов Кавказа, многих гор обширной Сибири.
1. Тусем ҫинче мӗн курма пулать // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Эпир халӗ Кавказ тӑвӗн хысакӗсенчен тинӗс тӗпнелле тӑсӑлса каякан сӑрт сӑмсахӗсем ҫывӑхӗнче ишсе пыратпӑр.
Малтан калани // Куҫма Чулкаҫ. Немцов В.И. Шыв тӗпӗнчи ылтӑн: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 314 с.
Вӗсем Калан-Баир тӑвӗн хӗвеланӑҫ енне пытаннӑ.
Вунулттӑмӗш сыпӑк // Тани Юн, Иоаким Максимов-Кошкинский. Козлов, Иван Андреевич. Крымра вӑрттӑн ӗҫлени / [Тани Юн, И. Максимов-Кошкинский куҫ.]. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1954. — 352 с.
Митридат тӑвӗн леш енче, инҫех те мар, пирӗннисем тӑшман пехотипе ҫапӑҫаҫҫӗ.За горой Митридат, совсем близко, шел бой с пехотой противника.
Иккӗмӗш сыпӑк // Тани Юн, Иоаким Максимов-Кошкинский. Козлов, Иван Андреевич. Крымра вӑрттӑн ӗҫлени / [Тани Юн, И. Максимов-Кошкинский куҫ.]. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1954. — 352 с.
Ҫурчӗ Митридат тӑвӗн хула енчи тайлӑмӗнче ларать.
Пӗрремӗш сыпӑк // Тани Юн, Иоаким Максимов-Кошкинский. Козлов, Иван Андреевич. Крымра вӑрттӑн ӗҫлени / [Тани Юн, И. Максимов-Кошкинский куҫ.]. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1954. — 352 с.
Строгонов каланӑ: «Эсир Урал тӑвӗн тепӗр енне кайӑр та, Кучумпа вӑрҫса, унӑн ҫӗрне туртса илӗр, вара сире патша та юратӗ, ахаль те тумӗ», — тенӗ.Строгонов и говорит: «Идите за Урал воевать с Кучумом, завладейте его землею. Вас и царь наградит».
Ермак // Чӗмпӗр чӑваш шкулӗ. Толстой Л. Н. Упа тытни: Калавсем, халапсем, юптарса каланисем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 264 с.
Ян-дэ-янге тӑвӗн кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчи сӗвеклӗхӗ аякран ҫап-ҫара пек курӑнатчӗ, анчах апла пулман-мӗн, сайра ҫӗрте хурӑнлӑхсемпе темӗнле йывӑҫ тӗмисем курӑнкалаҫҫӗ.
Тундрӑра // Александр Галкин. Арсеньев В.К. Тайгари тӗлпулусем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 178 с. — 165–178 с.
Вулкан тӑвӗн айкки пит чӑнкӑ анать, эпир кӗлпе тулнӑ тарӑн ҫырмасем тӑрӑх, вут ҫӗленсем пек чашкӑрса авкаланса юхакан лава вырӑнӗсенчен пӑрӑна-пӑрӑна иртсе пытӑмӑр.
XLIV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.
Базальт сирпӗнсе тухса пӗтсен, вулкан темӗн чухлӗ лава пӗрӗхтерсе кӑларнӑ, ҫав лава шӗвекӗсем пӗтӗрӗне-пӗтӗрӗне выртнӑ тӗмескесем вулкан тӑвӗн айккисенче ҫын пуҫӗ ҫинчи ҫӳҫсем пекех курӑнса тӑраҫҫӗ.
XV сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.