Шырав
Шырав ĕçĕ:
Вырӑс витӗмне лекнӗ чӑваш «турханӗ-тӑрӑнӗ» вара халӑх тумӗнчен сивӗнсе пынӑ.
Несӗлӗпе ӳсӗмӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Пирӗн паянхи культура та халӑх тумӗнчен ютшӑнмасть: ӑна эпир фольклор уявӗсемпе музей пӳлӗмӗсенче ҫеҫ мар, чӑваш туйӗнче те, сцена ҫинче те куратпӑр.
Кӳртӗм // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Микула сӑн-сӑпатӗнчен, тумӗнчен питех улшӑннӑ пулсан та, арӑмӗ ӑна пӗрре пӑхсах палласа илчӗ.
III // Никифор Мранька. Мранька Н.Ф. Ӗмӗр сакки сарлака. Роман. 2-мӗш том. Виҫҫӗмӗш кӑларӑм. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 592 с.
Хӗр ӑҫтисем пулнине тумӗнчен палласа илчӗ пулас ӗнтӗ вӑл.
Тӗлӗнтермӗш хӗр // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.
Пӗр-пӗр стрелецӑн лапсӑркка ҫӗлӗкне хывса илме пулатчӗ пуль — вилнӗ ҫын тумӗнчен йӗрӗнни хупларӗ.
8. Кӑрмӑш ҫулӗ // Куҫма Турхан. Турхан К. С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: Истори романӗ. Иккӗмӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 559 с.
Хӑйсем те салтакла, те матросла тӑхӑннӑ, тумӗнчен уйӑрса илме ҫук.
6 // Петр Осипов. Осипов П.Н. Пиччӗшӗпе шӑллӗ: роман. Шупашкар: Чӑваш чӗнеке издательстви, 1977. — 352 с.
Тумӗнчен пӑхсан, рабочи пулмалла:
1 // Петр Осипов. Осипов П.Н. Пиччӗшӗпе шӑллӗ: роман. Шупашкар: Чӑваш чӗнеке издательстви, 1977. — 352 с.
Япала тейӗн — вӗсене хыпашлаҫҫӗ; Гент тумтирне, унӑн ӳт тӗсне курнипе ҫухӑрашаҫҫӗ, пырӗсенчен темӗнле сасӑ кӑлараҫҫӗ; негрсенчен кашниех сунарҫа тумӗнчен е аллинчен перӗнет те тараватлӑ ахӑлтатупа айккинелле сиккелет; пуҫӗсене хул пуҫҫисен хушшине чикеҫҫӗ, тринкки-тринкки сиккелесе кӳршисене чӗпӗте-чӗпӗте илеҫҫӗ.
XIV. Н' Комбе король // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Тӑваттӑмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 428 с. — 165–317 с.
Феня пӗр сӑмахсӑр ҫурта илнӗ те, хӑйӗн тумӗнчен вӑтанса, ҫӳҫенкелесе-пӗркенкелесе, пӑлтӑралла тухнӑ; вӑл ҫара хулпӳҫҫийӗсене пысӑк тутӑр ҫеҫ витнӗ мӗн.
IV // Петӗр Хусанкай. Телешов Д.Н. Типшар: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1946. — 56 с. — 8–56 с.
Хӑнасен кӗпи-тумӗ ҫырӑнакан ҫамрӑксен тумӗпе килӗшсе тӑмалла, вӗсен тумӗнчен чаплӑ пулмалла мар.
Кӗпе-тумтир // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.
Иртен-ҫӳренсене ним именмесӗр пуҫ тӳпинчен пуҫласа ура тупанне ҫити шӑтарасла пӑхни, вӗсен тумӗнчен кулни килӗшӳллӗ мар.Невежливо бесцеремонно рассматривать прохожих, смеяться над их внешним видом.
Урамра // Роза Митрушкина. Аасамаа И. Т. Хӑвна мӗнле тытмалла. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1976. — 192 с.
Старикӗн мӗнпур тумӗнчен камфарӑпа мускус шӑрши кӗрет; ун ҫав тери тӑрӑшса тумланнӑ кӗлетки питӗ хытӑ чӗреллӗ ҫынна та тӗлӗнтернӗ пӳлӗччӗ!
XVIII // Николай Сандров. Тургенев И.С. Ҫурхи шывсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш государство издательстви, 1952. — 142 с.
Тумӗнчен палларӑм.
Шурӑ йӗкехӳре // Илпек Микулайӗ. Юрий Сотник. Курман-илтмен кайӑк; вырӑсларан Микулай Илпек куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 34–46 с.
Ҫавӑнпа Сергей, хӑйӗн райпотребсоюз преседательне аван пӗлсе тӑраканскер, унӑн ҫӗнӗ тумӗнчен те, хура сӑн ҫапнӑ сухаллӑ питӗнчен те тӗлӗнмен, вӑл Рубцов-Емницкий пурӑнӑҫ ҫинчен, хӑй ҫӳресе курнисем ҫинчен каласа панӑ чух пурне те ӗлӗкхи пекех мар, пачах урӑх куҫпа пӑхса, урӑхла хак панинчен тӗлӗннӗ, ун сӑмахӗсенче темле ырӑ мӑнкӑмӑллӑх сисӗннӗ: «Ак мӗнле вӑл Рубцов-Емницкий!
XXVIII сыпӑк // Мария Ухсай. Бабаевский, Семен Петрович. Ылтӑн ҫӑлтӑр кавалерӗ: икӗ кӗнекеллӗ роман; вырӑсларан Мария Ухсай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 568 с.
Эпӗ вӗсене тумӗнчен палласа илтӗм.
11 // Илле Тукташ. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Пӗрремӗш кӗнеке. Илле Тукташ куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955.
Вӗсем ӑна кӑкӑрӗсенчен, хулпуҫҫийӗсенчен, аллисенчен, тумӗнчен яра-яра тытаҫҫӗ.
VI сыпӑк // Антал Назул. Куприн, Александр Иванович. Тытӑҫу: повеҫсем; вырӑсларан Антал Назул куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1978. — 85–143 с.
Хӑш-пӗр чӑваш прозаикӗсен йӑлӑхтармӑш йӑла пур: персонажсене вӗсем, тӗк тӑратса, тумӗнчен пуҫласа куҫӗпе ҫӳҫӗ мӗн тӗслине кӑтартиччен йӑлт «сӑнласа» параҫҫӗ, вара чӗрӗ сӑнар вырӑнне турӑш ҫинчи евӗр сӑн пулса тухать.
1962 ҫулхи чӑваш литератури. Прозӑ // Г. Я. Хлебников. «Вопросы чувашского языкознания и литературоведения». Ученые записки, выпуск XXVI, Чебоксары — 1963. 206–226 стр.
Ҫапла вара чӑваш халӑхӗн авалхи тумӗнчен пуҫласа паянхи ҫи-пуҫӗ таранчченех курма пулатчӗ уявра.
Чӑваш тумӗ — халӑх мулӗ, сумӗ // Сувар. «Сувар», 16(697)№, 2007.05.11
- 1