Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

тинӗссем (тĕпĕ: тинӗс) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ӗмӗртен пушӑ выртнӑ ҫеҫен хирсенче тырӑсем хумханчӗҫ, аслӑ юхан шывсем ҫинче ҫӳллӗ пӗвесем ҫӗкленчӗҫ, унта та кунта ҫын алли тунӑ тинӗссем сарӑлчӗҫ, ҫӗнӗрен-ҫӗнӗ хуласем ӳссе ларчӗҫ, ялсем илемленчӗҫ — пире тата нумай-нумай ырӑ япаласем курма телей килчӗ.

Куҫарса пулӑш

Аслӑ тӗллевпе ӑсталӑхшӑн // Александр Алга. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 3–11 с.

Ҫав тинӗссем урлӑ Совет Союзӗнчен ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи чи паллӑ государствӑсене пурне те кайма пулать.

Через эти моря лежит путь из СССР во все главнейшие государства земного шара.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ытти государствӑсемпе хутшӑнас ӗҫре чи паха тинӗссем — Балтика тинӗсӗпе Хура тинӗс.

Самыми важными морями для сношений с другими государствами являются моря — Балтийское и Черное.

Ҫулйӗрсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫурҫӗрте, кӑнтӑрта вӑл мӗнле тинӗссем патне ҫити сарӑлса выртать?

До каких морей она доходит на севере, на юге?

Ҫӗр ҫийӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Хӗвелтухӑҫнелле кайнӑҫемӗн хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирсем тинӗссем патӗнчен инҫерех пулса тӑраҫҫӗ.

Чем дальше на восток, тем дальше от морей уходят черноземные степи.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кунта ҫеҫенхир тӳремлӗхӗ кӗнтӑр енчи тинӗссем патнелле анса пырать, ҫавӑнпа та ҫак юханшывсем пурте ҫав тинӗссем патнелле юхаҫҫӗ.

Степная равнина наклонена здесь в сторону южных морей, поэтому и все эти реки текут к этим морям.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тундра ҫӗршывне ҫурҫӗртен сивӗ тинӗссем хупӑрласа тӑраҫҫӗ, вӑл тинӗссенче суллахи вӑхӑтра та пӑрсем юхса ҫӳреҫҫӗ.

Берега тундры омываются холодными морями, по которым и в летнюю пору плавают льды.

Тундрӑри ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫав тинӗссем урлӑ ҫуллахи вӑхӑтра Совет Союзӗн ҫурҫӗрти тинӗс хӗрринчи ҫӗрӗсене, таҫти инҫетри вырӑна та ҫитме пулать, тата ютҫӗршывсене те кайма пулать.

Через эти моря в летнее время можно добраться до любого отдаленного пункта северного побережья Союза, а также и в другие страны.

Ҫурҫӗрти тинӗс ҫулӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пысӑк пирки вӗсене тинӗссем теҫҫӗ.

Их обычно называют морями.

Чи паллӑ юханшывсемпе кӳлӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Карта ҫине пӑхса, Совет Союзӗнчи шывсем тӗрлӗ еннелле, Совет Союзне хупӑрласа тӑракан пур тинӗссем еннелле те юхса тухни курӑнать.

По карте видно, что реки Советского Союза текут в разные стороны, ко всем омывающим его морям.

Чи паллӑ юханшывсемпе кӳлӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пӑрсем ҫав тинӗссем тӑрӑх ҫӳреме кансӗрлеҫҫӗ.

Льды затрудняют плавание по этим морям.

Тинӗс ҫинчи чикӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫак тинӗссем урлӑ ССР Союзӗ ытти ҫӗр-шывсемпе суту-илӳ тӑвать.

По этим морям СССР ведет торговлю с другими странами.

Тинӗс ҫинчи чикӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Карта ҫине пӑхӑр: пирӗн Совет Союзне тӗрле енчен тинӗссем хупӑрласа тӑраҫҫӗ.

Посмотрите на карту: с разных сторон наш Союз окружен морями.

Тинӗс ҫинчи чикӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Авал тинӗссем ҫинче пӗчӗкҫӗ йывӑҫ кимӗсемпе ҫӳренӗ, вӑл кимӗсене парус карса, е весласемпе ҫӳреттернӗ.

В древности по морям плавали на небольших деревянных кораблях, которые двигались веслами или парусами.

Авал ҫынсем ҫӗре мӗнле тесе шутланӑ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Халь шывсем, тинӗссем ҫинче ҫӳрекен пароходсем те ун чухне пулман.

Не было и пароходов, на которых теперь переплывают моря и океаны.

Авал ҫынсем ҫӗре мӗнле тесе шутланӑ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Кӳлӗсемсӗр пуҫне ҫӗр ҫинче тата тинӗссем те пур.

Кроме озер, встречаются на земной поверхности еще и моря.

Тинӗс // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Компас ҫул ҫӳренӗ чухне кирлӗ, пуринчен ытла вӑл тинӗссем тӑрӑх ҫӳренӗ чухне кирлӗ, мӗншӗн тесен тинӗре ҫӳренӗ чухне темиҫе кун хушши ҫыран пачах та курӑнмасть.

Компас необходим во время путешествий, особенно морских, когда по нескольку дней не видно берегов.

Компас // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Тинӗссем тӑрӑх ҫӳрекен Синдбад ҫинчен тӗлӗнмелле юмах чӑвашла вула-тӑп.

Куҫарса пулӑш

А — Я // Ираида Петрова. Петрова, И. А. Татюк: повесть: кӗҫӗн ҫулхи шкул ачисем валли. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 126 с.

Тинӗссем пур пулсан, мӗншӗн шапа пулас мар пӗр-пӗр кӳле хӗрринче, ха-ха-ха-ха! — каҫса кайсах кулчӗ Михаил Николаевич.

Куҫарса пулӑш

2 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей таврашӗ:роман. 1-мӗш кӗнеке; [И. Иванов умсӑмахӗ; Г. Хлебников хыҫсӑмахӗ]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 463 с. — 15–458 с.

Хӑпартлансах кайнӑскер — Гент хӑйӗн юратнӑ ӗмӗчӗ пирки чылайччен калаҫрӗ, материкрен материке куҫрӗ, Кӑнтӑр полюсран Ҫурҫӗр полюса, сахал тӗпченӗ Полинезие, Австралин европейсемшӗн паллӑ мар варрине, сӑрт-туллӑ вӑрттӑн Тибета, питӗрӗнсе ларнӑ Японие ҫул ҫӳремелли схемӑсем кӑлара-кӑлара тӑратрӗ; вӑл никам та тӗпчемен тинӗссем, вулкансем, шыв сиккисемпе ханкӑрсем пирки калать, ӑна итленӗ май Ливингстон Гентпа пӗрле тӗнчен аслӑ та пӗчӗк вӑрттӑнлӑхӗсен хушшинче ӑнтӑлса ҫӳрет.

Увлеченный Гент долго говорил о своей любимой мечте, переходя от материка к материку. Он набросал схему путешествий к Южному и Северному полюсам, в малоизвестную Полинезию, в центр Австралии, неизвестный европейцам1, в таинственный горный Тибет, замурованную Японию2, он говорил о неисследованных морях, вулканах, водопадах и пещерах, и, слушая его, Ливингстон носился вместе с ним среди великих и малых загадок мира.

XVI. Аслӑ ӗмӗт // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Тӑваттӑмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 428 с. — 165–317 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех