Шырав

Шырав ĕçĕ:

сивӗ сăмах пирĕн базăра пур.

сивӗ (тĕпĕ: сивӗ) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.

Верхоянск хулинче сивӗсен 70° та ҫитеҫҫӗ; ку — ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи чи сивӗ вырӑн («сивӗ полюсӗ»).
В городе же Верхоянске морозы доходят до 70° — это самое холодное место на земном шаре («полюс холода»).

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Шӑрӑх сивӗпе, сивӗ шӑрӑхпа ылмашса тӑрасси уйрӑмах ҫуркуннепе кӗркунне, кӑнтӑрла хӗвел хытӑ хӗртнӗ, ҫӗрле сивӗ пулнӑ чух, питӗ палӑрать.
Эти переходы от жары к холоду и от холода к жаре особенно резки весной и осенью, когда днём солнце сильно греет, а ночью нередко бывает мороз.

1. Тусем мӗншӗн ишӗлеҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.

Вӑрлӑх ҫӗре ӳкет; анчах ҫӗр ҫийӗн халь ӗнтӗ сивӗ хӗвел кӑна ҫӗкленет, сивӗ ҫил чупать, сивӗ пӗлӗтсем шӑваҫҫӗ…
Семя падает на землю; а над землей низко подымается уже холодное солнце, бежит холодный ветер, несутся холодные тучи…

VII // Степан Апаш. Короленко В.Г. Суккӑр музыкант: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 194 с.

Ура айӗнчи юр тӗлӗнмелле хытӑ кӑчӑртатнӑ, ку ӗнтӗ ҫанталӑк сиввине пӗлтернӗ, — кун пек сивве вӗсем нихҫан та курман, ун пек сивӗ пулма пултарасси ҫинчен шухӑшламан та.
И снег скрежетал под ногами, свидетельствуя о морозе, какого они никогда раньше не знали, о существовании какого даже не подозревали.

II // Леонид Агаков. Василевская В.Л. Асамат кӗперӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1945. — 200 с.

Эпӗ йӑвӑ акнӑ, запаслӑх та пур, сивӗпе хӑракан тымарсене тӑпӑлтарса, вӗсен вырӑнне эпӗ ҫӗнӗрен акатӑп, сивӗ тивмесӗр юлаканнисем — вӗсем чи лайӑххисем, сивӗрен хӑраманнисем, ҫирӗпписем пулӗҫ!
У меня посеяно густо, с запасом, которые стебельки от холода зачахнут, те я выполю, а на их место другие высею, а которые устоят, те уж будут отборные, морозоустойчивые, крепкие!

1. «Пирӗн колхозшӑн чи кирли» // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.

Хӑҫан та пулин ӑна та ҫапла масар ҫине йӑтса килӗҫ, сивӗ шӑтӑка чикӗҫ — ҫулла пулӗ-и вӑл, шартлама сивӗ хӗл кунӗ-и — пӗрре вӑл та ӗмӗр-ӗмӗр таврӑнмасла вилсе выртӗ, пуринчен ытла пытарма тӑванӗсем ҫукки шухӑшлаттарать Укане.
Куҫарса пулӑш

Савӑнӑҫпа хурлӑх юнашарах // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.

Верхоянск хули патӗнче ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи чи сивӗ вырӑн (сивӗ полюсӗ) пур.
Возле города Верхоянска находится самое холодное место земного шара (полюс холода).

Климат // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Азири пайӗнче климат ӑраснах пит сивӗ вара, кунта Атлантика океанӗнчен килекен ӑшӑ нӳрлӗ ҫилсем ҫитеймеҫҫӗ, ҫурҫӗр енчен кунти ҫӗршыва сивӗ поляр тинӗсӗсем хупӑрласа тӑраҫҫӗ.
Азиатская часть тайги отличается особой суровостью климата. Сюда не доносятся теплые и влажные ветры-с Атлантического океана, а северные берега омываются холодными полярными морями.

Час-часах шартлама сивӗсем, ҫил-тӑмансем пулаҫҫӗ; час-часах типӗ, сивӗ ҫилсем вӗреҫҫӗ.
Часто бывает жестокие морозы, снежные метели: часто дуют холодные и сухие ветры.

Тундрӑри ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Сивӗ климатран вӑтам сивӗ, унтан вӑтам ӑшӑ, чи кӑнтӑрта тата ӑшӑ климат та пулса тӑрать.
Климат из холодного становится умеренно-холодным, затем умеренным, а на самом юге — даже умеренно-теплым.

II. ССР Союзӗн ҫутҫанталӑкӗпе халӑх пурӑнӑҫӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кӑнтӑралла кайнӑҫемӗн сивӗ тӑрӑхри хӗллехи шартлама сивӗсем майӗпе ҫемҫелсе пыраҫҫӗ.
Жестокие зимние морозы холодного пояса по направлению к югу постепенно ослабевают.

Вӑтам тӑрӑхсенче шӑрӑх тӑрӑхри пек вӑйран яракан вӗри те ҫук, сивӗ тӑрӑхри пек шӑнтса хытаракан сивӗ те ҫук.
В умеренных поясах нет ни той изнуряющей жары, как в жарком поясе, ни того леденящего холода, как в холодном.

Вӑтам тӑрӑхсенчи ҫутҫанталӑк // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫурҫӗрти полюспа Кӑнтӑрти полюс тавра ҫӗр ҫинчи сивӗ тӑрӑхсем сарӑлса выртаҫҫӗ — ҫурҫӗрти тата кӑнтӑрти сивӗ тӑрӑхсем.
Вокруг Северного и Южного полюсов земного шара лежат холодные пояса земли — северный и южный.

Сивӗ тӑрӑхсенчи ҫутҫанталӑк // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Уйӑх хушшинче сивӗ кунсем те пулнӑ пулсан, вара ак ҫапла тунӑ: ӑшӑ градусӗсене кӑтартакан числосене хӑйсене уйрӑм хушаттӑмӑр, сивӗ градусӗсене кӑтартакан числосене те уйрӑм хушаттӑмӑр.
Если в месяце были и морозные дни, поступали иначе: складывали отдельно числа, показывавшие градусы тепла, и отдельно числа, показывавшие градусы мороза.

Эпир хамӑр шкулта ҫанталӑка епле сӑнаса пыни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӗсем ҫурҫӗрти сивӗ тӑрӑхпа кӑнтӑрти сивӗ тӑрӑхӑн чиккисем.
Они являются границами северного и южного холодных поясов.

Ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи ӑшӑ тӑрӑхӗсем // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫавӑнпа вӑтам тӑрӑхра сивӗ тӑрӑхринчен ӑшӑрах, анчах шӑрӑх тӑрӑхринчен сивӗрех.
Поэтому в умеренных поясах теплее, чем в холодных, но холоднее, чем в жарком.

Полюссем патӗнче чи сивӗ вырӑнсем выртаҫҫӗ, ҫӗр чӑмӑрӗ ҫинчи сивӗ тӑрӑхсем.
Около полюсов находятся самые холодные страны, или холодные пояса, земного шара.

Ҫавӑн пек пулать: сивӗ пырса тивсен — эпӗ пурнӑҫ сивви ҫинчен калатӑп — пӗрисем темле хытнӑ пек пулаҫҫӗ те малалла та пурӑнма пултараҫҫӗ, ни чӗре вӑл, ни вилӗ…
Куҫарса пулӑш

15. Эпӗ нимӗн те манмастӑп // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Унӑн пичӗ ҫинчен ҫумӑр тумламӗсене ал тупанӗпе шӑлса илнисӗр пуҫне, унӑн ҫӳхе кӑна сивӗ пальтин ҫухавине ҫӗкленнисӗр, унӑн хӑлхинчен татӑк-кӗсӗк сӑмахсем каланисӗр пуҫне — ҫаксем пурте: вӑрҫӑ та, тӗттӗмлӗх те, сивӗ те кӗҫех пӗтеҫҫӗ тесе пӑшӑлтатнисӗр пуҫне — урӑх нимӗн те тӑваймарӗ.
Куҫарса пулӑш

2. Вӑхӑт, каялла! // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Сивӗрен те сивӗ — шӑнтӑмӑр.
Куҫарса пулӑш

Пушкӑртстан Республикин Федоровка районне кӗрекен Ашкатар ялӗнчи туй йӑли-йӗрки // Лариса Коротаева. https://phsreda.com/e-articles/79/Action ... -43529.pdf

Страницăсем:

Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Меню

Статистика