Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

сарӑлаҫҫӗ (тĕпĕ: сарӑл) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ҫуркунне юр кайса тӑпра нӳрелсе ҫитсенех, сухан евӗрлӗ тымарлӑ ӳсентӑрансем — ҫеҫпӗлсем тата сарӑ, хӗрлӗ тюльпансем хӑвӑрт ӳссе сарӑлаҫҫӗ.

Ранней весной, как только сойдет снег и почва впитает влагу, быстро развиваются растения, имеющие луковицы,— подснежники, желтые и красные тюльпаны.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Шурлӑ ҫӗрте сив чире тата ытти чирсем те пит сарӑлаҫҫӗ.

На болотах свирепствуют лихорадки и другие болезни.

Шурлӑх // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Коллективра усал сӑмахсем сарӑлаҫҫӗ

Куҫарса пулӑш

21. Тайгари пикник // Леонид Агаков. Чаковский А. Б. Инҫетри ҫӑлтӑр ҫути: повесть / А. Б. Чаковский ; вырӑсларан Леонид Агаков куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1966. — 275 с.

Ҫавӑн пекех правилӑсем Запорожье облаҫӗнчи «Охрана» ятарлӑ центр работникӗсене тата ытти патшалӑх предприятийӗсене, регионсенче ҫар лару-тӑрӑвӗ вӑхӑтӗнче йӗркеленнӗскерсене, сарӑлаҫҫӗ.

Также действие правила распространяется на работников центра специального назначения «Охрана» в Запорожской области и других аналогичных государственных предприятий, которые создаются в регионах в период военного положения.

Путин РФ ялавӗ умӗнче доброволецсем присяга йышӑнасси ҫинчен калакан указ ҫине алӑ пуснӑ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/politika/202 ... sn-3408687

Варкӑш сывлӑш каллех Ҫеруш кӗлеткине лӑпкать, куҫ умӗнче татах тӗрлӗ тӗслӗ ункӑсем, ҫутӑ пӑнчӑсем сарӑлаҫҫӗ

Куҫарса пулӑш

Юрату // Василий Игнатьев. Игнатьев В.Г. Шӑпчӑк катинче: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 188 с. — 138–143 с.

Кукуруза пуссисем 2571 гектара ҫити сарӑлаҫҫӗ, ҫав шутран тӗшӗлӗх акни – 700. Выльӑх апачӗлӗх культурӑсем – 9722 гектар.

Куҫарса пулӑш

Акатуйра савӑнма сӑлтав пур // Елена ПОРФИРЬЕВА. http://putpobedy.ru/publikatsii/10856-ak ... s-ltav-pur

Халӗ ачасем шкула ҫӳреме тытӑннӑ май, инфекци чирӗсем татах та пысӑк хӑвӑртлӑхпа сарӑлаҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

Чир сарӑлас хӑрушлӑх ӳсет // А.АНТОНОВА. http://kasalen.ru/2022/09/06/%d1%87%d0%b ... %b5%d1%82/

Укол тунӑ вырӑнта капиллярсем сарӑлаҫҫӗ, ут-тир хӗрелсе каять.

Куҫарса пулӑш

Ӑслӑлӑх туртӑмӗ вӑрансан // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей Павӑлӗ: хроникӑллӑ роман. 3-мӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984. — 240 с. — 3–231 с.

Мӗскӗн манашкӑсен кӗлӗ юррисем кӑна монастырь кантӑкӗсенчен каҫсерен вӑрман еннелле салхуллӑн сарӑлаҫҫӗ.

Куҫарса пулӑш

9 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей таврашӗ:роман. 1-мӗш кӗнеке; [И. Иванов умсӑмахӗ; Г. Хлебников хыҫсӑмахӗ]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 463 с. — 15–458 с.

Пурте вӗсем шӑппӑн, ӑслӑн-тӑнлӑн пуплеҫҫӗ, васкамасӑр утаҫҫӗ, тата вӗсен яланах сӑмса шӑтӑкӗсем сарӑлаҫҫӗ

Все они говорят тихо и рассудительно, ступают медленно, и у них постоянно раздуваются ноздри…

IV // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Тӑваттӑмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 428 с. — 319–383 с.

Ҫеҫкисем кашни кун ирхине сарӑлаҫҫӗ те вун пӗр тӗлнелле хупӑнаҫҫӗ.

Венчик распускается каждый день утром, свертываясь к одиннадцати.

V // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Пӗрремӗш том. — Шупашкар, 2010. — 416 с. — 301–345 с.

Ун пек чухне хулӑнах мар тута пӗрӗнсе-пӑчӑртанса тӑрать, пысӑк мар тӳрӗ сӑмса ҫунаттисем пӗр сарӑлаҫҫӗ те пӗр пӗрӗнеҫҫӗ, пит шӑмми уҫӑмлӑрах палӑрать, тӗксӗмрех ӳт лапкӑшпех хытса хурҫӑланнӑн туйӑнать.

Куҫарса пулӑш

1 // Николай Максимов. Максимов Н.Н. Синкер. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 349 с.

Ҫанталӑк хӗрринче ку пӗлӗтсем сарӑлаҫҫӗ, вӗсен витӗр вара кӑвак таса пӗлӗт хушӑкӗсем курӑнми пулаҫҫӗ, анчах вӗсем хӑйсем те, таса пӗлӗт пекех, чакӑр курӑнаҫҫӗ: вӗсене витӗрех ӑшӑпа ҫутӑ ҫапса тӑрать.

Далее, к небосклону, они сдвигаются, теснятся, синевы между ними уже не видать; но сами они так же лазурны, как небо: они все насквозь проникнуты светом и теплотой.

Бежин ҫаранӗ // Ярукка Сантри. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 71–91 с.

Туратсем ҫине ҫеп-ҫемҫе кӑчкӑсем тухаҫҫӗ, мамӑк пек сарӑлаҫҫӗ, унтан ҫулҫӑсем тухма пуҫлаҫҫӗ…

Распустятся на ветке барашки пушистые, а потом листочки…

Маруся, Галя тата Вера ҫухални // Илле Тукташ. Шварц, Е.Л. Пӗрремӗш класра; И. Тукташ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 124 с.

Унран сарӑлаҫҫӗ ҫав чашлату та чӑштӑртату, вӑйлансах пыракан хӑрушӑ кӑштӑр-кӑштӑр.

От неё шло это шипение, шуршание, усиливающийся, зловещий шорох.

Магр майра патша лабиринчӗ // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Ҫӑлтӑрсен сӑнарлавӗсем сарӑлаҫҫӗ, — шыв ҫийӗн ҫӳхе-ҫӳхе тӗтре йӑсӑрланать.

Отражения звёзд расплывались, — над водою закурился тончайший туман.

Пусма ҫинче // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Вӗсен нумай ҫулсем хушши ӳсекен хулӑн тымарӗсем ҫурӑксене кӗрсе каяҫҫӗ, ҫулсем иртнӗҫемӗн сарӑлаҫҫӗ, савӑл евӗр хӗсӗнсе кӗрсе, ҫурӑка ытларах та ытларах сараҫҫӗ.

Их корни, многолетние и толстые, проникают в трещины, утолщаются с годами и, действуя словно клинья, расширяют трещину всё больше и больше.

1. Тусем мӗншӗн ишӗлеҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.

Ҫурӑксем сарӑлаҫҫӗ те — пысӑк тӗмсемпе йывӑҫсем валли вырӑн хатӗр те.

Трещины расширяются — и вот подготовлено место для больших кустов и деревьев.

1. Тусем мӗншӗн ишӗлеҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.

Ҫӗр хуппи туртӑнса тӑсӑлнӑ тапхӑрсенче Ҫӗрӗн варринчи чӑмӑрӗ сарӑлнӑ чух ҫакӑн пек пулать: ҫирӗп вырӑнсене татӑлнӑ ҫӗнӗ ҫурӑксем касса иртеҫҫӗ, кивӗ ҫурӑксем сарӑлаҫҫӗ, икӗ тӗрлӗ ҫурӑксем тӑрӑх та ҫӗр пичӗ ҫине шӑранса пулнӑ шӗвек сирпӗнсе тухать те каярах ҫиелти ту породисем пулса тӑрать, ҫурӑксем тӑрӑх ҫак хулӑн породӑсем ӑшне ҫӗр тӗпӗнчен шӑранса тухнӑ шӗвек кӗрсе тулать, массивсем тата породӑсем тулса ларнӑ тарӑнти ҫӗр ҫурӑкӗсем пулса тӑраҫҫӗ, тепӗр чух ҫав ҫӗр ҫурӑкӗсем, ҫӗр пичӗ патнех ҫитсе, вулкансем туса хураҫҫӗ.

Периоды растяжения земной коры при расширении ядра Земли также вызывают различные последствия: устойчивые места рассекаются новыми трещинами разрывов, старые трещины расширяются, и по тем и другим на поверхность изливаются вулканические горные породы; отдельные глыбы и площади поднимаются; в геосинклиналях толщи осадочных пород, сильно сжатые в период сжатия, выпячиваются вверх и образуют горные цепи, а по трещинам в эти толщи из глубин проникают расплавленные массы и образуют массивы и жилы глубинных пород, частью также достигая поверхности и создавая вулканы.

5. Тусене мӗнле вӑйсем тунӑ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.

Ӑшӑннӑ пирки япаласем сарӑлаҫҫӗ, вак пайӗсем пӗр-пӗринчен уйрӑласси вӑйланать.

А это нагревание вызывает расширение тел и отталкивание частиц друг от друга.

5. Тусене мӗнле вӑйсем тунӑ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех