Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Хушпу вырӑнне ҫыхма пултаракан ахаль пуҫ тумӗ виҫӗ пайран тӑнӑ: сурпан, масмак тата пуҫ тутри.

Куҫарса пулӑш

Сарӑ ту чӑвашӗсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.

Района 14 пайран тӑрать (ним. Stadtteile):

Район подразделяется на 14 частей (нем. Stadtteile):

Альтона // Аҫтахар Плотников. https://cv.ruwiki.ru/wiki/%D0%90%D0%BB%D ... 0%BD%D0%B0

Вӑл ертсе пыракан пайран акционерлӑ обществӑн кулленхи ӗҫӗ-хӗлӗ нумай килет.

Куҫарса пулӑш

Ентеш хисеплӗ ята тивӗҫнӗ // Юрий Гаврилов. http://kasalen.ru/2023/09/01/%d0%b5%d0%b ... %bd%d3%97/

Ҫав сборниксенчен унӑн виҫӗ пайран тӑракан «Сывлӑха сыхласси ҫинчен — чӑвашсем валли» ӗҫне те палӑртмалла.

Куҫарса пулӑш

Вырӑс тухтӑрӗсем революцичченхи чӑвашсем хушшинче // И. Демидова. «Тӑван Атӑл». — 1974, 2№ — 77–80 с.

I пайран 1—2, 9 (1), 9 (2), 10 (1), 10 (2), 11 (1), 11 (2), 12—13, 16, 19 (1), 35—37, 43, 52, 58, 70—71, 77, 79, 80—81, 83, 90—91, 98, 100, 103, 112, 138, 572, 592, 597—598, 631-мӗш томсене пӑхнӑ; III пайран 3, 5, 37, 47, 52, 62—63, 65, 67—69, 143-мӗш томсене пӑхса тухнӑ.

из I отдела — тома 1—2, 9 (1), 9 (2), 10 (1), 10 (2), 11 (1), 11 (2), 12—13, 16, 19 (1), 35—37, 43, 52, 58, 70—71, 77, 79, 80—81, 83, 90–91, 98, 100, 103, 112, 138, 572, 592, 597–598, 631; из III отдела — тома 3, 5, 37, 47, 52, 62—63, 65, 67—69, 143.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

1. «Паттӑр юмахӗсем» пухха хатӗрленӗ чухне чӑн малтан Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ӑслӑлӑх архивӗнче упранакан Н.И. Ашмарин фондӗнчи томсенчен ҫирӗмӗшне пӑхса тухнӑ: I пайран 5—8, 21—33, 808-мӗш томсене тата III пайран 5—6-мӗш томсене.

1. При подготовке сборника «Богатырские сказки» нами изучены материалы двадцати томов из фонда Н.И. Ашмарина, хранящегося в научном архиве Чувашского государственного института гуманитарных наук (НА ЧГИГН): из I отдела — тома 5—8, 21—33, 80; из III отдела — тома 5—6.

Чӑваш паттӑр юмахӗсен тӗнчи // Н.Г. ИЛЬИНА. Паттӑр юмахӗсем. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издвтельстви, 2019. — 384 с. — 6-25 с.

Ҫапла вара артистсен труппи икӗ пайран тӑракан пулчӗ: пӗри — музыка театрӗн артисчӗсем, тепри — драма артисчӗсем.

Куҫарса пулӑш

1. «Пулмалла-и, пулмалла мар-и?» // Борис Марков. «Тӑван Атӑл». — 1963, 6№ — 57-63 с.

Этем пурнӑҫӗ вӑл тӑватӑ пайран, тӑватӑ ӗмӗртен тӑрать, тенине Укаслу пӗлет.

Куҫарса пулӑш

Ыр ут хыҫҫӑн пин ут шыв ӗҫет // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

Пӗрре пӑхсах паллӑ, хула икӗ пайран тӑрать: ҫӳлте, сӑрт ҫинче, пуҫлӑхсем, чаплӑ ҫынсем пурӑнаҫҫӗ, сӑрт айккине, аяла хура халӑх вырнаҫнӑ.

Куҫарса пулӑш

12. Икӗ хула // Куҫма Турхан. Турхан К. С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: Истори романӗ. Иккӗмӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 559 с.

Вӑл виҫӗ пайран тӑрать: чӗрчунсемпе, йӑла-йӗркепе тата асамлӑхпа ҫыхӑннӑ юмахсенчен.

Куҫарса пулӑш

Юмах ярса юптарас тетӗр-и? // Н.ГЕОРГИЕВА. «Хыпар», 2015, 37 (26689)№, 4 с.

Ут чуптарнӑ ачасем ӑна хӑйсене ҫакланнӑ пайран пӗр ывӑҫ аҫтӑрхан мӑйӑрӗ пырса пачӗҫ, вӗсем хыҫҫӑн ҫав-ҫавах лашасене ҫерем тӑрӑх уттарса ҫӳрекен Ахтупай патне уяв ячӗпе шап-шур пусма кӗпе тӑхӑннӑ Нухрат чупса ҫитрӗ.

Куҫарса пулӑш

13. Сӗрен хыҫҫӑн // Куҫма Турхан. Турхан К.С. Сӗве Атӑла юхса кӗрет: истори романӗ. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1994. — 607 с. — 9–606 с.

Кӗнеке куравӗ темиҫе пайран тӑрать.

Книжная выставка состоит из нескольких разделов.

Турханти ял вулавӑшӗнче «Ун мӑнаҫлӑхӗ — яланлӑхах!» кӗнеке куравӗ уҫӑлнӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/31615.html

Асӑннӑ япала ҫывхарса ҫитсен, эпӗ вӑл темӗнле хытӑ пайран тӑнине пӗлтӗм.

Когда это тело приблизилось, я увидел, что оно состоит из какого-то твердого вещества.

Пӗрремӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.

Ҫар ҫынни тимӗр тумтир тӑхӑнсан та лайӑх ҫӳреме пултартӑр тесе, каярахпа тимӗр тумтире темиҫе пайран тума тытӑннӑ.

Чтобы латы не стесняли движений воина, их в конце концов начали делать членистыми.

Тимӗр тумтир // В. Сергеев. Дрожжин Олег. Ухӑран — танка ҫитиччен. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 110 с.

Ку ракета темиҫе уйрӑм пайран е секцирен тӑрать.

Эта ракета состоит из нескольких отдельных частей или секций.

Ҫӗртен уйӑх патне ҫитиччен // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Пӗлӳ ӑслӑлӑхӗ икӗ пайран тӑрать: хатӗрленӳ, — ӳт-кӗлетке, кӑмӑл ҫирӗплӗхӗпе ӑс аталанӑвӗ; тӗп, — ҫут ҫанталӑка, тӗнчене тата формулӑсене (вӗсен урлӑ аталанса ӑнтӑлакан матери ҫут ҫанталӑкпа хуҫаланма пуҫлать) тӗпчесе ӑнланни.

Наука знания разделялась на две части: — подготовительную, — развитие тела, воли и ума, и основную, — познавание природы, мира и формул, через которые материя устремлённого знания овладевает природой.

Аэлитӑн иккӗмӗш калавӗ // Алексей Леонтьев. Толстой А. Н. Гарин инженер гиперболоичӗ; Аэлита (Марс пӗтмӗшӗ): романсем; Алексей Леонтьев куҫарнӑ. — Шупашкар: Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2014. — 495 с. — 319–494 с.

Ҫӑкӑр пайран юлнӑ пирӗн — терӗ ҫӗнӗ партизан, темиҫе кун каярах Йован хуларан илсе килнӗскер.

Мы свой паек сберегли, — отозвался один из бойцов, новичок, которого Йован несколько дней назад привел из города.

28 // Александр Яндаш. Чосич, Д. Хӗвел инҫетре: роман / вырӑсларан А.Яндаш куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 352 с.

Анчах ҫак тусенчи ӗлӗкхи Тянь-Шань вырӑнӗнче юлнӑ, темиҫе пайран тӑракан тӳремлӗхлӗ капмар катӑксем сарӑлу тапхӑрӗсем хыҫҫӑн пуҫланнӑ хӗсӗнӳ тапхӑрӗсем вӑхӑтӗнче ҫӗнӗрен кӑштах пӗркеленчӗкленнӗ; ҫакӑ вӗсен тытӑмне кӑткӑслатнӑ.

Но в этих горах глыбы, на которые была разломана почти равнина, оставшаяся на месте старого Тянь-шаня, подверглись некоторой дополнительной складчатости во время эпох сжатия, сменявших эпохи расширения; это усложнило их строение.

5. Тусем час-часах ҫӗнӗрен ӳссе лараҫҫӗ // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.

Манӑн пӗчӗк ачасем питӗ нумайччӗ: вунӑ ҫулхисем — виҫӗ пайран пӗр пайне яхӑн, тӑхӑр ҫулхисем те пурччӗ.

Очень много у меня было малышей: по десять лет — около трети, были даже девятилетние.

13 // Леонид Агаков. Вигдорова Ф.А. Пурнӑҫ ҫулӗ: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 484 с.

Ҫак кун хӑйне панӑ пайран ытларах сыпнӑ пирки Чередников кӑмӑлланса кайрӗ, Уткин Валентина ватӑ салтак умӗнче текех сӑмсуна ан каҫӑрт, тесе асӑрхаттарса енчӗкне каялла пачӗ.

Хватив в этот день сверх положенной фронтовой нормы, неразговорчивый Чередников расчувствовался, вернул Валентину Уткину заветный кисет — с наказом не драть носа перед старым служивым.

Разведчиксем // Михаил Рубцов. Полевой Б.Н. Эпир — совет ҫыннисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 338 с. — 46–54 с.