Шырав
Шырав ĕçĕ:
Археологсем тӗпчев ӗҫӗсем ирттернӗ чухне ҫӳп-ҫап шӑтӑкӗсене чи ӑнӑҫлӑ вырӑнсем тесе шутлаҫҫӗ, унта наукӑшӑн чи кӑсӑк япаласене асӑрхаҫҫӗ; саманасен тапхӑрне палӑртакан, ҫынсен кулленхи пурнӑҫ йӑли-йӗркине, пурлӑх шайне ҫирӗплетсе паракан артефактсем тупаҫҫӗ.
Вӑрманхӗрри Шӑхаль. Вӑта касӑм, Вӑта кас // Юрий Исаев. Исаев Ю.Н. Ҫӗнӗ касӑн шухӑ яшӗсем: калавсем, асаилӳ, тӗрленчӗксем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2023. — 149 с. — 95–102 с.
Ҫак открыти наукӑшӑн пысӑк вырӑн йышӑнса тӑрать.
Кометӑсен тытӑмӗ // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫавӑнпа та тупнӑ кашни метеорит наукӑшӑн питӗ кирлӗ: вӑл хӑй йывӑрӑш чухлӗ ылтӑн катӑкӗнчен те хаклӑрах.
Метеорсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Наукӑшӑн метеоритсем мӗнрен тӑнине сӑнаса пӗлни питӗ кирлӗ.Исследование вещества, из которого состоят метеориты, чрезвычайно важно для науки.
Метеорсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Анчах уншӑн пӑшӑрханма кирлӗ мар: спутниксем наукӑшӑн калама ҫук пысӑк усӑ кӳреҫҫӗ.Но не надо об этом жалеть: спутники приносят науке огромную пользу.
Совет Союзӗ ҫӗр тавра вӗҫтерсе янӑ малтанхи спутниксем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Пӑхмалли трубана шухӑшласа кӑларни наукӑшӑн питӗ пысӑк вырӑн йышӑннӑ, кунта кӗскен те пулин телескоп историне каласа памаллах пулать.
Телескоппа обсерватори // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Наукӑшӑн асап курнӑ ҫынсемпе геройсем хӑйсен аслӑ ӗҫне тусах пынӑ.
Галилео Галилей тата унӑн тӗлӗнмелле ӗҫӗсем // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Эпӗ ун чухне наукӑшӑн кролик вырӑнӗнче пулса ӗҫлеме мӑй пуррине пӗлменччӗ-ха, ҫитменнине Евреинов мана ҫав тери лайӑх каласа ӗнентеретчӗ: университетсене шӑпах сан пек ҫамрӑксем кирлӗ, тетчӗ.
Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.
— Э-э, эс наукӑшӑн ҫунатӑн иккен.
16 // Василий Алентей. Авдеенко А.С. Тисса хӗрринче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 196 с.
Час-часах вӗсем сийле породӑсенче тӗл пулаҫҫӗ, наукӑшӑн вӗсем пысӑк пӗлтерӗшлӗ япаласем, мӗншӗн тесен эпир ҫавӑн пек чулланчӑксем тӑрӑх кӑна пирӗн Ҫӗр ҫинче ӗлӗк-авал мӗнле чӗрчунсемпе ӳсентӑрансем пурӑннине пӗлме пултаратпӑр.
2. Сийлӗ ту породисем мӗнле пулса кайни // Лина Агеносова. Обручев, В. А. Тусемпе материксем пулса кайни / вырӑсларан Л. В. Агеносова куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1960. — 134 с.
Ҫапла, наукӑшӑн хӑйӗн пурнӑҫне паракан ҫыннӑн хӑйӗн ҫемйине государство «пулӑшу пама килӗшменнине» ӑнланса вилесси вӑл чӑнласах та ҫав тери йывӑр.
Тӗлӗнмелле демонстраци // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Поляр лётчикӗ: калавсем; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 248 с.
Ҫурҫӗр полюсӗ патне ҫитни, Тӗп Поляр бассейнне тӗпчесе пӗлни наукӑшӑн ҫав тери паха япала пулассине вӑл ҫавӑн чухне аван ӑнланнӑ.
Вуниккӗмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Водопьянов М.В. Валерий Чкалов: повесть; Куҫма Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 214 с.
Ӗлӗк Уайт, чейник хуппи пӑспа вылянине пӑхса ларнӑ ҫӗртен, пӑспа ӗҫлекен машина шутласа кӑларса, тӗнчери халӑхӑн пурӑнӑҫне улӑштарнӑ пек, — Райтсем те, хӑйсен машини ҫине малтан интереслӗ спорт енчен ҫеҫ пӑхнӑскерсем, халь хӑйсем наукӑшӑн тӗлӗнмелле япала тунине тавҫӑрса илнӗ.
16. Кӳренмеллисем, савӑнмаллисем // Ярукка Сантри. Чарнлей, М. Райтсем: (Вильбурпа Орвиль) / А. И. Ярлыкин куҫарнӑ; ред. Н. Васянка. — Шупашкар: Чӑвашсен патшалӑх издательстви, 1936. — 110 с.
Ӑна наукӑшӑн мар, пачах урӑх тӗллевпе тунишӗн ҫеҫ кӳренмелле..»Жалко, что все это сделано не для науки, а совсем для другой цели…»
Ҫирӗм ҫиччӗмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Немцов В.И. Шыв тӗпӗнчи ылтӑн: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 314 с.
— Эсир хӑвӑрах пӗлетӗр вӗт, аппаратсене малтан лабораторинче тӗрӗслеҫҫӗ, кайран вӗсене хире е тинӗс ҫине илсе тухаҫҫӗ, е тинӗс тӗпне антараҫҫӗ, ҫакна эпир тепӗр икӗ эрнерен тӑватпӑр, ҫак хушӑра эсир схемӑна наукӑшӑн питех те усӑллӑ улшӑнусемпе хушусем кӗртме пултаратӑр.
Ҫиччӗмӗш сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Немцов В.И. Шыв тӗпӗнчи ылтӑн: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 314 с.
Наукӑшӑн кирлӗ вӑрттӑнлӑха хупласа тӑракан вуншар пин тонна тӑпра халӗ ӗнтӗ ним чухлӗ те хӑрушӑ мар пек.Десятки тысяч тонн земли, прятавшей в себе научную тайну, теперь казались вовсе не такими страшными.
Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Андрей Краснов. Ефремов И.А. Ҫӑлтӑр карапӗсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 96 с.
Наукӑшӑн паллӑ мар, тӗлӗнмелле тискер кайӑксем пурӑнаҫҫӗ ҫав айлӑмри чӑтлӑх вӑрмансенче, ҫӳлте вара сивӗ, тӑман вӗҫтерет.
Иккӗмӗш сыпӑк // Андрей Краснов. Ефремов И.А. Ҫӑлтӑр карапӗсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1959. — 96 с.
Наукӑшӑн тӗрлӗ металсен хакӗсем — тимӗртен пуҫласа ылтӑна ҫитех пӗртан пулнӑ пирки, вӗсен уйрӑмлӑхӗ йӑлтах пӗтсе ларнӑ.
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.
Тӗнчере халӗ Андрее пурте — наукӑшӑн ҫунни те (вӑл математика факультетӗнче вӗреннӗ), хӑйӗн интересӗсем те, нимӗҫсем йышӑнса илнӗ Псков хулинче юлнӑ амӑшӗн кун-ҫулӗ те иккӗленӳллӗ те шанчӑксӑр пек туйӑнать.
1 // Николай Степанов. Никитин, Николай Николаевич. Ҫурҫӗр шурӑмпуҫӗ: роман; вырӑсларан Н.Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 484 с.
— Ну, Алешенька, наукӑшӑн тав тӑватӑп… — унтан шӳтлӗн тӳрлетрӗ:
6. «Сӑрнай» // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.
- 1
- 2