Чӑваш чӗлхи корпусӗ

1918 ҫулӑн ҫу кунӗсенче, граждан вӑрҫин фрончӗ Улатӑр ҫывӑхӗнче пулнӑ чух, хулари радио начальникӗ Грошев юлташ агитпунктсене, 5-мӗш ҫар штабӗн политпайне, Чӗмпӗр кӗпӗрнин ӗҫтӑвкомне, уездри тата республикӑри «Революци ҫулӗ» тата «Ӗҫ хаҫачӗ» редакцийӗсене радиоҫыхӑну тытма пулӑшнӑ, вӗсене Российӑри телеграф агентствин радиовестникӗсем панӑ.

Куҫарса пулӑш

Хӑватлӑ вӑй // В. Е. Сорокин. «Тӑван Атӑл». — 1962, 3№ — 85–91 с.

Уес Калуга тата Тула кӗпӗрнисемпе, ҫавӑн пекех Мускав кӗпӗрнин Коломенски тата Подольск уесӗсемпе чикӗленнӗ, 2,6 пин тв. ҫм яхӑн йышӑннӑ.

Уезд граничил с Калужской и Тульской губерниями, а также с Коломенским и Подольским уездами Московской губернии и занимал около 2,6 тыс. кв. км.

Серпухов уесӗ // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0% ... 1%81%D3%97

Холерӑна хирӗҫ кӗрешме Хусан кӗпӗрнин земстви 48 пин тенкӗ яхӑн укҫа пӗтернӗ, чирлисене пулӑшма ытти ҫӗртен 171 ҫынна чӗнсе илнӗ: вӗсем хушшинче 16 тухтӑр, 7 студент-медик, 41 фельдшер, 25 фельдшерица, 82 милосерди сестри шутланнӑ.

Куҫарса пулӑш

Вырӑс тухтӑрӗсем революцичченхи чӑвашсем хушшинче // И. Демидова. «Тӑван Атӑл». — 1974, 2№ — 77–80 с.

Алексей Васильевич Чӗмпӗр кӗпӗрнин Пӑва уесӗнчи Кӑнна Кушки ялӗнче 1848 ҫулта удел хресченӗн ҫемйинче ҫуралнӑ.

Куҫарса пулӑш

Кӗлӗсем чӑвашла иртнӗ // Силуан КОЗЛОВ. http://елчекен.рф/2023/04/11/%d0%bae%d0% ... 82%d0%bde/

Октябрьти революци хыҫҫӑн Ӗпхӳ кӗпӗрнин Советӗнче эсерсемпе меньшевиксем вӑй илнӗ иккен.

Куҫарса пулӑш

1 // Петр Осипов. Осипов П.Н. Пиччӗшӗпе шӑллӗ: роман. Шупашкар: Чӑваш чӗнеке издательстви, 1977. — 352 с.

Халь вӑл — Хусан кӗпӗрнин комиссар помощникӗ.

Куҫарса пулӑш

5 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей таврашӗ:роман. 1-мӗш кӗнеке; [И. Иванов умсӑмахӗ; Г. Хлебников хыҫсӑмахӗ]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 463 с. — 15–458 с.

Раштав умӗн тин ӑна Хусан кӗпӗрнин воински присутствине куҫармалли приказ тухнӑ.

Куҫарса пулӑш

3 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей таврашӗ:роман. 1-мӗш кӗнеке; [И. Иванов умсӑмахӗ; Г. Хлебников хыҫсӑмахӗ]. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1973. — 463 с. — 15–458 с.

Ведомостьсемпе сводкӑсем тӑрӑх, пӗтӗм Ҫурҫӗр Кавказ ҫар округӗнчи фронтсенче (Воронеж кӗпӗрнин кӑнтӑрти чиккинчен пуҫласа Каспийски тинӗсӗ таран) ҫӗр пин штыкпа хӗҫ пулнӑ.

По ведомостям и сводкам на всем фронте Северокавказского военного округа (от южной границы Воронежской губернии до Каспийского моря) находилось сто тысяч штыков и сабель.

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Царицына ҫӑлса хӑварасси вӑл пӗтӗм фрончӗпе — Воронеж кӗпӗрнин ҫурҫӗр кӗтессинчен пуҫласа Сальски ҫеҫен хирӗ таран — наступлени тӑвассинче пулмалла тенӗ ҫӗнӗ тема хаяррӑн та уҫӑмлӑн илтӗнет….

Суровой ясностью звучала новая тема: оборона Царицына должна быть наступлением по всему фронту — от севера Воронежской губернии до Сальских степей.

1 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.

Киев кӗпӗрнин жандармски управленине НОВИЦКИЙ ГЕНЕРАЛА

В КИЕВСКОЕ ГУБЕРНСКОЕ ЖАНДАРМСКОЕ УПРАВЛЕНИЕ Генералу НОВИЦКОМУ

XLIII сыпӑк // Петр Золотов. Мстиставлский С.Д. Курак — ҫурхи кайӑк: повесть. Вырӑсларан П. Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 366 с.

Пӗрре ҫакӑн пек кун эпӗ Тула кӗпӗрнин Черн уездӗнче ӑсансем тытасшӑн ҫӳрерӗм.

В такой точно день охотился я однажды за тетеревами в Чернском уезде, Тульской губернии.

Бежин ҫаранӗ // Ярукка Сантри. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 71–91 с.

Орёл кӗпӗрнинчи ял (эпир Орёл кӗпӗрнин хӗвелтухӑҫӗнчи пайӗ ҫинчен калаҫатпӑр) сухаласа пӑрахнӑ уй варринче, аран-аран лапраллӑ пӗве тунӑ ҫырма ҫатра хӗрринче вырнаҫса ларнӑ.

Орловская деревня (мы говорим о восточной части Орловской губернии) обыкновенно расположена среди распаханных полей, близ оврага, кое-как превращенного в грязный пруд.

Хорьпе Калиныч // Николай Степанов. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 3–16 с.

«Чӗмпӗр кӗпӗрнин хыпарӗсем» хаҫат Александр Ульянов, нумаях пулмасть ҫӗре кӗнӗ халӑх училищисен директорӗн ывӑлӗ, патшана вӗлерме тӑнисен йышне хутшӑнни ҫинчен статья пичетлесе те кӑларнӑ ӗнтӗ…

А в газете «Симбирские губернские ведомости» было уже напечатано, что сын покойного директора народных училищ Александр Ульянов…

Мартӑн пӗрремӗшӗ // Александр Галкин. Прилежаева М. П. Ленин пурнӑҫӗ: повесть; Александр Галкин куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1977. — 255 с.

Френсисӑн пӗркеленчӗк алли Архангельск кӗпӗрнин территорийӗнчен тухса, Урал ту хырҫисем патнелле пычӗ.

Морщинистая рука Френсиса двинулась за пределы Архангельской губернии, к хребту Урала.

8 // Николай Степанов. Никитин, Николай Николаевич. Ҫурҫӗр шурӑмпуҫӗ: роман; вырӑсларан Н.Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 484 с.

Кӑлараканӗ — Чӗмпӗр кӗпӗрнин халӑха вӗрентес тӗлӗшпе ӗҫлекен комиссариачӗ.

Выпускник — комиссариат Симбирской губернии по народному образованию.

Журналистикӑна чунтан парӑннӑ // Николай ЛАРИОНОВ, Алена АЛЕКСЕЕВА. «Сувар», 2010.01.08, 1–2№№(835–836), 5 стр.

1919 ҫулта – Харьковри гарнизон начальникӗ, Харьков кӗпӗрнин ҫар командирӗ, «григорьевщинӑна», кайран 1-мӗш Лаша ҫарне хирӗҫ ҫапӑҫнӑ.

Куҫарса пулӑш

Пархоменко урамӗ // Нина Еграшкина. «Канаш», 20(1369)№, 2016.05.20