Шырав
Шырав ĕçĕ:
Яланхи пекех вӗсем, иртнисене аса иле-иле, хаваслӑн калаҫрӗҫ, тӗнчери пур япала ҫинчен те калаҫса илчӗҫ: ун чухнехи историлле ӗҫсенчен пуҫласа (ҫак пӗчӗк кружока Канзасри тавлашуллӑ вӑрҫӑ интереслентернӗ; вӑл вӑрҫӑ ҫурҫӗрпе кӑнтӑр хушшинче пыракан аслӑ вӑрҫӑ умӗнхи вӑрҫӑ пулнӑ, ку аслӑ вӑрҫӑ вара Америкӑра кӑна мар пулмалли, татах та аслӑрах событисем умӗнхи вӑрҫӑ пулнӑ; халӗ политика ҫинчен пурте калаҫаҫҫӗ, ун чухне политикӑпа интересленекенсем питӗ сахал пулнӑ; вӗсен шутӗнче — Лопухов, Кирсанов, вӗсен тусӗсем) Либих теорийӗ тӑрӑх ҫӗрӗҫӗн химилле никӗсӗсем мӗнле пулмалли ҫинчен ун чухне тавлашни таран, историлле прогресӑн законӗсем ҫинчен те, — ун чухне ҫакӑн пек кружоксенче ҫав законсем ҫинчен асӑнмасӑр пӗр калаҫу та иртмен, — чӑн-чӑнах кӑмӑл туртнине ӑна тума тӑрӑшаҫҫӗ, тӑваҫҫӗ те — фантазилле ӗмӗтсенчен, пурнӑҫланман, пурнӑҫланма кирлӗ те мар ӗмӗтсенчен уйӑрса илесси питӗ паха пулни ҫинчен, — фантазилле ӗмӗтсене вӗсене, вӗри чир чухне шыв ӗҫес килне пек, пӗр ҫакӑ ҫеҫ кирлӗ: организма сыватмалла, вӑл ӗмӗтсем, организм чирлӗ пулнӑ пирки, чӑн-чӑн кӑмӑл туртнине пӑсса ҫуралаҫҫӗ, — ун чухне антропологилле философи кӑларса тӑратнӑ ҫав тӗп уйрӑмлӑх питӗ кирли ҫинчен те, пурин ҫинчен те, ҫавӑн йышши тата ун йышши те мар, анчах ҫавнашкал япаласем ҫинчен калаҫрӗҫ.
II // Николай Сандров, Владимир Садай. Чернышевский, Николай Гаврилович. Мӗн тумалла?: роман; вырӑсларан Николай Сандров, Владимир Садай куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 495 с.
24. Эхер те малтан Рим ҫыннисен е Римпа туслӑ халӑхсен ӑҫта та пулин вӑрҫӑ тухас пулсассӑн, 25. Иудея халӑхӗ вӗсене пурне те, вӑхӑтне кура, вӑрҫӑра мӗн вӑй ҫитнӗ таран пулӑшма тивӗҫлӗ; 26. Рим ҫыннисемпе вӑрҫӑ вӑрҫакансене вӗсем тырӑ-пулӑ та, кӑрал та, укҫа та, карап та ан паччӑр, илсе те ан пыччӑр — Рим халӑхӗн ирӗкӗ ҫапла; иудейсен хӑйсен тивӗҫне нимӗн илмесӗрех туса тӑмалла. 27. Шӑп ҫавӑн пекех, малтан Иудея халӑхӗн вӑрҫӑ пуҫлансассӑн, Рим ҫыннисем вӗсене вӑрҫӑра, вӑхӑтне кура, чунтан тӑрӑшса пулӑшӗҫ. 28. Иудея халӑхӗпе вӑрҫакансене тырӑ-пулӑ та, кӑрал та, укҫа та, карап та памалла мар — Рим халӑхӗн ирӗкӗ ҫапла; хӑйсен тивӗҫне вӗсен пӗр ултавсӑр пурӑнӑҫламалла» тенӗ.
1 Мак 8 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.
— «Эсир туса пыракан вӑрҫӑ — ирӗклӗхшӗн пыракан вӑрҫӑ, тӗрӗслӗхлӗ вӑрҫӑ. Ҫак вӑрҫӑра сире пирӗн ӗлӗкхи аслӑ тӑвансем — Александр Невскин, Димитрий Донскойӑн, Кузьма Мининӑн, Димитрий Пожарскин, Александр Суворовӑн, Михаил Кутузовӑн паттӑр сӑнарӗсем хавхалантарса пыччӑр!
XIV сыпӑк // Михаил Юрьев. Корольков Ю.М. Леня Голиков партизан: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 340 с.
Нимсӗррисен мӗнпурне тытаканнисене хирӗҫ иртекен вӑрҫӑ, чурасен хӑйсен хуҫисене хирӗҫ иртекен вӑрҫӑ, пусмӑртисен пусмӑрлакансене хирӗҫ иртекен вӑрҫӑ, ҫавсем пурте пирӗн вӑрҫӑ та пулмалла.
V сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
2. Вӗсем чӑнахах та хӑватлӑ та вӑйлӑ халӑх пулнине пӗлсе тӑма ӑна вӗсен вӑрҫисем ҫинчен каласа кӑтартнӑ; галатсемпе ҫапӑҫнӑ чухне мӗн тери хӑюлӑхпа паттӑрлӑх кӑтартни ҫинчен, вӗсене мӗнле парӑнтарса хырҫӑ тӳлесе тӑмалла туни ҫинчен, 3. ҫавӑн пекех Испани ҫӗрӗнче унти ылтӑн-кӗмӗл кӑларакан вырӑнсене хӑйсен аллине илес тесе вӗсем мӗн-мӗн туни ҫинчен каласа кӑтартнӑ: 4. хӑйсенчен темӗн чухлӗ аякра пулин те, ӑс тупса, ҫине тӑрса ҫав ҫӗре вӗсем пӗтӗмпех хӑйсен аллине илнӗ иккен, ҫавӑн пекех таҫти тӗнче хӗрринчи патшасем пыра-пыра тапӑнсассӑн та, вӗсем пурне те ҫӗмӗре-ҫӗмӗре тӑкса хӑватлӑн парӑнтарнӑ иккен, ыттисем вара вӗсене ҫулленех хырҫӑ тӳлесе тӑраҫҫӗ-мӗн; 5. вӗсем ҫавӑн пекех Филипа та, Китим патшине Персее те, хӑйсене хирӗҫ тухнӑ ытти патшана та вӑрҫӑра аркатса тӑкса парӑнтарнӑ, 6. темӗн тӗрлӗ вӑйлӑ Ази патшине Антиоха та — хӑйсене хирӗҫ ҫӗр ҫирӗм сӑланпа, утлӑ ҫарпа, вӑрҫӑ ураписемпе, питӗ йышлӑ ҫуран ҫарпа вӑрҫа тухнӑ Антиоха — ҫӗмӗрсе тӑкнӑ вӗсем; 7. ӑна вӗсем, чӗрӗллех тыткӑна илсе, ӑна хӑйне те, ун хыҫӗнчен ларакан патшасене те питӗ пысӑк хырҫӑ тӳлесе тӑмалла тунӑ, вӗсен ҫыннисене саклата илнӗ, вӗсен ҫӗрне валеҫтернӗ, 8. Инди ҫӗрне вара, Мидие те, Лидие те тата ытти лайӑх ҫӗрне те унран туртса илсе Евмений патшана панӑ; 9. вӗсене эллинсем пырса пӗтерме шухӑш тытнӑ иккен, 10. анчах Рим ҫыннисем, ҫавна пӗлсе, вӗсене хирӗҫ пӗр ҫарпуҫне янӑ, ҫапла вӗсене хирӗҫ вӑрҫӑ вӑрҫнӑ, вӗсене темӗн чухлӗ вӗлерсе тӑкнӑ, арӑмӗсене, ачисене тыткӑна илсе кайнӑ, вӗсене ҫаратса тухса ҫӗрне туртса илнӗ, керемӗсене ҫӗмӗре-ҫӗмӗре пӗтерсе, эллин халӑхне халичченех хӑйсене пӑхӑнса тӑмалла туса хӑварнӑ; 11. хӑҫан та пулин хӑйсене хирӗҫ тӑнӑ ытти патшалӑхсемпе утравсене те вӗсем ҫӗмӗрсе тӑкса парӑнтарнӑ.
1 Мак 8 // Библи. Раҫҫей Библи пӗрлӗхӗ. Библи. — Санкт-Петербург.:2009. 1567 с.
Ӑҫта ҫитсен те пӗр шухӑш, пӗр ыйту, пӗр калаҫу: вӑрҫӑ, вӑрҫӑ, вӑрҫӑ… вӗҫӗ пулӗ-ши ун?
Вӑрҫӑ килӗрен ҫӳрерӗ // Алексей Афанасьев. А. А. Афанасьев. Юманлӑх ҫулҫӑ тӑкмарӗ: роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1982. — 288 с.
Иккӗленӳ пулма пултараймасть, ҫак кӗске вӑхӑтлӑха Германия вӑрҫӑ тӗлӗшпе тунӑ ӑнӑҫу эпизод ҫеҫ пулса тӑрать, ССР Союзӗ политика тӗлӗшпе тунӑ питех те пысӑк ӑнӑҫу вара пысӑк вырӑнта тӑракан тата нумай вӑхӑтлӑха пыракан фактор пулса тӑрать; ҫак фактор никӗсӗ ҫинче фашистла Германие хирӗҫ пыракан вӑрҫӑра Хӗрлӗ Ҫарӑн вӑрҫӑ ӗҫӗсенче татӑклӑ ҫитӗнӳсем пулса пымалла.
Оборонӑн государственный комитечӗн председателӗ И. В. Сталин юлташ радио тӑрӑх тухса каланӑ сӑмах // Илемлӗ литература. Илемлӗ литература, 1941, 7-мӗш кӗнеке. — 5–11 с.
Вӗсем, ку вӑхӑтра революциллӗ вӑрҫӑ пулма пултарайманнине тата, ун пек вӑрҫӑ пулас пулсан та, нимӗҫсем пире хӑвӑртах ҫӗмӗрсе пӗтерессине хӑйсен ӑшӗнче вӑрттӑн ӑнланса тӑнӑ пулин те, пурпӗрех: революциллӗ вӑрҫа халех пуҫламалла, тесе, урса кайсах кӑшкӑрнӑ.
2 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Франципе темиҫе ҫул хушши вӑрҫӑ пынӑ (1702 — 1713), вӑл вӑрҫа историре «Испани наследствишӗн пыракан вӑрҫӑ» тенӗ.
4 // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с. — 335–353 с.
Ҫапла ӗнтӗ, хамӑн хуҫам мӗн хушнисене итлесе, эпӗ ӑна принц Оранский пурӑннӑ чухне Англире пулса иртнӗ юлашки революци ҫинчен, ҫав принц пуҫарса янӑ, кайран унӑн вырӑнне ларса халӗ те ҫӗршыва тытса тӑракан королева малалла тӑсса пынӑ май, Франципе Англи хушшинче нумай ҫулсем хушши пыракан вӑрҫӑ ҫинчен; ҫав вӑрҫа христос тӗнне тытакан пур аслӑ ҫӗршывсем те хутшӑнни ҫинчен, юлашкинчен ҫав вӑрҫӑ халӗ те тӑсӑлса пыни ҫинчен каласа патӑм.
Пиллӗкмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Россия ҫапӑҫма пултарнӑ чухне, ҫынсем ура ҫинче тӑнӑ чухне ҫапӑҫас пулать, мӗншӗн тесен ку вӑрҫӑ халӗ ахаль вӑрҫа мар, нацилле вӑрҫӑ пулса тӑрать».
II сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ, Иван Яковлев. Брагин М.Г. Фельдмаршал Кутузов. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 162 с.
Пуянлӑхӗ тӗлӗшпе Римра пӗрремӗш ҫын пулса тӑраканскер, вӑл италиксен вӑрҫинче тата граждансен пӑлхавӗсене путарнӑ чухне Сулла ҫарӗнче ҫапӑҫнӑ, ун чухне вӑл ҫирӗп шухӑш-кӑмӑлне, вӑрҫа ӗҫӗнчи паттӑрлӑхне, вӑрҫӑ ӗҫне ертсе пыма пултарнине кӑтартнӑ.
XIX сыпӑк // Григорий Алентей. Джованьоли, Р. Спартак: роман / вырӑсларан Г.Алендей куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 332 с. — 11–314 с.
1940 ҫул тӑршшӗпех Гвозден мобилизаци йӗркипе вӑрҫа хатӗрленчӗ, анчах вӑрҫине вӑрҫӑ пулма пӳрмен иккен.
15 // Александр Яндаш. Чосич, Д. Хӗвел инҫетре: роман / вырӑсларан А.Яндаш куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 352 с.
Вӗсен пӗр тӗллев, пӗр задача — вӑрҫӑ валли ӳссе ҫитӗнсе, пӗртен-пӗр ывӑла пулас вӑрҫӑ валли ҫуратса хӑварас та, хӑйсен вара вӑрҫӑра вилес шӑпа пулнӑ тейӗн.
12 // Александр Яндаш. Чосич, Д. Хӗвел инҫетре: роман / вырӑсларан А.Яндаш куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 352 с.
— Революциллӗ кӗрешӳ стратегийӗпе вӑрҫӑ стратегийӗ пӗр тӑван, — терӗ Стронский ҫурма сасӑпа паҫӑр хӑй мӗнле ларнӑ ҫаплах ларса, — тата ку вӑрҫӑ пирӗн хальхи вӑхӑтра революцие сыхлассишӗнех пырать, класлӑ вӑрҫӑ.
Вуннӑмӗш сыпӑк // Яков Зверев. Первенцев, А.А. Чыса ҫамрӑкран упра: роман / вырӑсларан Я.Зверев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 482 с.
Вӑрҫӑ пуҫлансанах атте вӑрҫа тухса кайнӑ та вӑрҫӑ пӗтес умӗн Одер шывӗн сылтӑм енче пуҫне хунӑ.Отец, когда началась война, ушел на фронт, погиб в самом конце войны, на правом берегу Одера.
Ҫирӗм иккӗмӗш сыпӑк // Виссарион Синичкин. Козлов В.Ф. Чул утрав президенчӗ: повесть. Пӗрремӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1983 — 224 с.
Эсир кунта ҫав тери хӑрушла, чун-чӗрене ҫӳҫентерекен картинӑсене куратӑр; кунта илемлӗ строй, музыкӑпа барабан сасси, вӗлкӗшсе пыракан ялавсемпе хӑйсен ӳчӗсене сиктеркелесе пыракан генералсем ҫук, ун пек вӑрҫӑ мар, эсир кунта чӑн-чӑн вӑрҫа куратӑр, чӑн-чӑн вӑрҫӑри юн, асап, вилӗм тухса тӑрать сирӗн куҫӑрсем умне…
Севастополь декабрь уйӑхӗнче // Василий Алагер, Стихван Шавли. Толстой Л.Н. Севастополь калавӗсем: калавсем. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1942. — 238 с.
Часах вӑрҫӑ пӗтӗ те тӗлӗнмелле лайӑх пурнӑҫ пуҫланӗ, вӑл, Воропаев, ҫав пурнӑҫа тен кӗтсе илӗ, анчах ун чух ҫурма чӗрӗ ҫын кӑна пулӗ; вӑрҫӑчченхи пурнӑҫа вӑл, ыттисемпе пӗрле, хӑй тунӑччӗ, анчах вӑрҫӑ хыҫҫӑнхи пурнӑҫа тунӑ ҫӗре вӑл ҫавӑн пек хутшӑнаймӗ, — ҫакӑн пек шухӑш ӑна хӑратать, салхуллатать.
Тӑваттӑмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.
Пӗрремӗш тӗнче вӑрҫи пуҫланнӑ сехетрен тытӑнса, Америка капиталӗпе Америка промышленноҫӗ, Америка хӑй вӑрҫа хутшӑннӑ ҫӗршывсем шутне кӗмен пулин те, вӑрҫӑ валли ӗҫленӗ.
5 // Николай Степанов. Никитин, Николай Николаевич. Ҫурҫӗр шурӑмпуҫӗ: роман; вырӑсларан Н.Степанов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 484 с.
Пысӑк вӑрҫӑ пӗчӗк вӑрҫа — Спиридон Подифоровичпа колхоз хушшинчи вӑрҫа — кӑштах тепӗр вӑхӑта куҫарнӑ.Большая война на время отодвинула маленькую — войну Спиридона Подифоровича с колхозом.
Шӑпчӑк Ванюшӗ // Асклида Соколова. Алексеев, Михаил Николаевич. Ҫӑкӑртан асли ҫук: [повеҫ] / М. Н. Алексеев. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1967. — 192 с.