Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

вӑрмансене (тĕпĕ: вӑрман) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ӑна пӗлес тесессӗн, кӑнтӑралла вӗҫекен кайӑк хур ӗмӗлкисемлӗ хирсемпе ҫарансене, пилеш пайӑркисемпе ҫунса ларакан вӑрмансене, темле шухӑша кайса хуллен-хуллен кӑна хумӗсене шӑмпӑлтаттарса юхакан шывсен хӗррине тухмалла.

Куҫарса пулӑш

Ҫиччӗмӗш ҫыру // Александр Клементьев. Клементьев А.К. Вунҫиччӗрисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1981. — 216 с. — 121–178 с.

Ҫапла вара, пирӗн усӑ курма пӑрахнӑ лаптӑксенчи вӑрмансене 2024 ҫулта тата малашлӑхра ҫӗр проценчӗпех ҫӗнетме пӗтӗм май пур.

Таким образом, у нас есть все для того, чтобы в 2024 году и в будущем мы обеспечили стопроцентное восстановление на площади выбывших лесов.

Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне 2024 ҫул валли янӑ Ҫыру // Олег Николаев. https://www.cap.ru/action/activity/sobit ... sudarstven

Пӗлтӗр вӑрмансене ҫӗнетмелли плана тӑкаксене питех пысӑклатмасӑр 14 процента ҫити ирттерсе тултарнӑ, ку пысӑк пӗлтерӗшлӗ.

В прошлом году план по лесовосстановлению перевыполнен на 14 %, что важно, без существенного увеличения затрат.

Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне 2024 ҫул валли янӑ Ҫыру // Олег Николаев. https://www.cap.ru/action/activity/sobit ... sudarstven

Вӑрмансене ҫӗнетмелли ӗҫсем лайӑх хӑвӑртлӑхпа пыраҫҫӗ.

Набраны убедительные темпы работ по лесовосстановлению

Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне 2024 ҫул валли янӑ Ҫыру // Олег Николаев. https://www.cap.ru/action/activity/sobit ... sudarstven

Архипелагри вӑрмансем Виҫҫӗмӗш тапхӑрти вӑрмансене майлӑ, унашкаллисем миллионшар ҫул каялла Кӑнтӑр Европӑпа Ҫурҫӗр Африкӑра ӳснӗ.

Леса на архипелаге очень похожи на леса Третичного периода, покрывавшие Южную Европу и Северную Африку миллионы лет назад.

Мадейра // Аҫтахар Плотников. https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0% ... 1%80%D0%B0

Иртсе ҫӳреме май ҫук паха мартарах вӑрмансене касаҫҫӗ.

Вырубают малоценные непроходимые леса.

Колхидӑри шурлӑхсем вырӑнне хитре садсем пулаҫҫӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Халӗ ӗнтӗ Крымри вӑрмансене касасран тата пушарсенчен упраҫҫӗ.

Теперь леса в Крыму охраняются от порубок и пожаров.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Октябрьти социализмлӑ Аслӑ революциччен Крымри вӑрмансене нимӗн хӗрхенмесӗр пӗтерсе пынӑ.

До Великой Октябрьской Социалистической революции крымские леса беспощадно истреблялись.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫынсем ҫӗре сухаланӑ, вӑрмансене каснӑ, тискер кайӑксене, вӗҫен кайӑксене тытнӑ, ҫӗр айӗнчи усӑллӑ япаласене чавса кӑларнӑ.

Люди распахивают земли, рубят леса, охотятся на зверей и птиц, добывают полезные ископаемые.

Ҫурҫӗр енчи вӑтам тӑрӑхра ҫӗршыв пуянлӑхӗпе епле усӑ кураҫҫӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Ҫав хушӑра пин километр ытла тӑсӑлса выртакан ҫӗрте летчиксем пур еннелле сарӑлса каякан вӑрмансене те кураҫҫӗ.

Почти все это время на протяжении более тысячи километров летчики видели уходящие во все стороны непроходимые леса.

Поляр ункинчен тропик патне самолетпа кайни // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӑрмансене упраҫҫӗ, пуринчен ытла вар пуҫӗнчисене хытӑ асӑрхаса усраҫҫӗ: йывӑҫсем хӑйсен тымарӗсемпе ҫӗре ҫирӗплентерсе тӑраҫҫӗ.

Охраняют леса, особенно у вершины оврагов, так как деревья своими корнями скрепляют почву.

Вар // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

План ҫинче кунта таврари ҫӗр пичӗ хӑш тӗлте ҫӳлерех хӑпарнине, хӑш тӗлте айлӑммине кӑтартнӑ, ҫавӑнти ялсене, уй-хирсене, ҫарансене вӑрмансене, юханшывсене, ҫулсене, ӳкерсе паллӑ тунӑ.

На плане показано, где местность выше, где ниже, обозначены селения, поля, луга, леса, реки, дороги.

Топографи планӗ мӗн вӑл тата вӑл мӗншӗн кирлӗ // Никифор Ваҫанкка. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 132 с.

Вӑрмансене упраса хӑварас тата полигонсенчи ҫӳп-ҫап калӑпӑшне чакарас ӗҫе кашниех пысӑк тӳпе хывма пултарать.

Каждый может внести вклад в сохранение лесов и уменьшение объема мусора на полигонах.

Пушкӑрт ҫыннисене "Кивӗ хута пар — йывӑҫ ҫӑлса хӑвар!" акцие хутшӑнма чӗнеҫҫӗ // Ҫутӑ ҫул. https://sutasul.ru/articles/ekologi/2023 ... ne-3446401

Вӑрҫӑ енчен тӗрлӗ тискер кайӑксем кунти лӑпкӑ вӑрмансене тарса килнӗ тенине нумай илтнӗччӗ вӑл.

Куҫарса пулӑш

1 // Юрий Скворцов. Скворцов, Ю. И. Ҫул юлташӗ: калавсемпе кӗске повеҫсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1975. — 184 с. — 128–184 с.

Ҫуралса ӳснӗ вырӑна – сӑртсене, юхан шывсене, вӑрмансене – питӗ юратнӑ тет вӗсем.

Безумно любили они родные места: горы, реки, леса.

Шӑмашпа Вӑтанпи // Александра Сергеевна. https://t.me/sergeyevnachavashla/4

Вӑрмансене ҫӗнетни, вӑрмансем ӗрчетни, Атӑл юхан шывӗн тӑрӑмне лайӑхлатни, каяшсене тирпейлемелли ҫӗнӗ тытӑма ӗҫе кӗртни, ирӗк памасӑр йӗркеленнӗ ҫӳп-ҫап вырӑнӗсене пӗтерни, тасатакан сооруженисем туни – ҫакӑ пурте республикӑна пурӑнма лайӑхрах, хӑтлӑрах вырӑна ҫавӑрма пулӑшать.

Лесовосстановление, лесоразведение, улучшение состояния реки Волги, внедрение новой системы обработки отходов, устранение незаконных свалок, строительство очистных сооружений – все это делает республику еще более благоприятным и комфортным местом для жизни.

Олег Николаев Эколог кунӗпе саламлани (2023) // Олег Николаев. https://glava.cap.ru/news/2023/06/05/ole ... em-ekologa

Тӑшман йышӑнса илнӗ районсенче партизансен отрячӗсене, юланутлӑ тата ҫуран партизансен отрячӗсене тӑвас пулать, тӑшман ҫарӗн чаҫӗсене хирӗҫ кӗрешме, пур ҫӗрте те партизанла вӑрҫа чӗртсе яма, кӗперсене, ҫулсене сирпӗтсе аркатса тӑкма, телефонпа телеграф ҫыхӑнуне пӑсма, вӑрмансене, складсене, обозсене ҫунтарса яма диверсиллӗ группӑсем тӑвас пулать.

В занятых врагом районах нужно создавать партизанские отряды, конные и пешие, создавать диверсионные группы для борьбы с частями вражеской армии, для разжигания партизанской войны всюду и везде, для взрыва мостов, дорог, порчи телефонной и телеграфной связи, поджогов лесов, складов, обозов.

Оборонӑн государственный комитечӗн председателӗ И. В. Сталин юлташ радио тӑрӑх тухса каланӑ сӑмах // Илемлӗ литература. Илемлӗ литература, 1941, 7-мӗш кӗнеке. — 5–11 с.

Ҫавӑнпа вӗсем Сюльдяшов ҫарӗ хӑйсен ялӗ патнелле пыма тухнӑ тенине илтсенех сӗм вӑрмансене тарса пӗтнӗ.

Куҫарса пулӑш

Шывӑн турачӗ пур-и? // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

Пуянсемпе ытти пусмӑрҫӑсем ытла хӗснине чӑтаймасӑр ҫынсем вӑрмансене тарма тытӑннӑ, ирӗк пурнӑҫ шырама пуҫланӑ.

Куҫарса пулӑш

Хӑшместӗр йывӑҫӗ // Юхма Мишши. Юхма М. Кӑвал ҫӗмрен: историлле роман. — Шупашкар: «Вучах» библиотеки, 1998. — 352 с.

Хӑвӑрт ӳснипе, ҫурхи илемӗпе вӑл вӑрмансене нумай пулӑшу пама пултарать.

Куҫарса пулӑш

Чугун ҫулӑн икӗ енӗпе // Юлия Николаева. Николаева Ю.Ф. Уй куҫлӑ, вӑрман хӑлхаллӑ: калавсем. — Шупашкар, 2002. — 72 с. — 67–71 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех