Чӑваш чӗлхи корпусӗ

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Хӗрлӗ сăмах пирĕн базăра пур.
Хӗрлӗ (тĕпĕ: хӗрлӗ) сăмах форми çинчен тĕплĕнрех пăхма пултаратăр.
Ак хайхи Шурӑ Старик те… анчах унӑн сухалӗ хӗп-хӗрлех, тумтирӗ те хӗрлӗ, сӑнӗ те хӗрлӗ — тухан хӗвел ҫутти ӳкнӗ пек…

А вот и Белый Старец… но борода его красна, и одежда красна, и лицо его красно, точно все в зареве…

IX // Петӗр Хусанкай. Телешов Д.Н. Типшар: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1946. — 56 с. — 8–56 с.

Сириус — шурӑ, Капелла — сарӑ, Арктур — ҫутӑ хӗрлӗ, Альдебаран — хӗрлӗ.

Сириус — белый, Капелла — желтая, Арктур — оранжевый, Альдебаран — красный.

Ҫӑлтӑрлӑ тӳпе ӳкерчӗкӗ // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Акӑ 1066 ҫулхи вырӑссен летопиҫӗнчи комета ҫинчен калакан пӗлтерӳ: «Хӗвеланӑҫ енче тӳпере ҫав тери пысӑк ҫӑлтӑр курӑнса кайрӗ, унӑн ҫути юн пек хӗрлӗ, Хӗвел аннӑ хыҫҫӑн каҫхине тухрӗ те ҫичӗ каҫ хушши куҫран ҫухалмарӗ, унтан вара тискер вӑрҫӑ хускалчӗ, Русь ҫӗрӗ ҫине половецсем тапӑнса кӗчӗҫ, ҫӑлтӑр юн пек хӗрлӗ пулсан, вӑл яланах юн тӑкӑнасса пӗлтерет…»

Вот известие о комете из русской летописи 1066 года: «В это время было знамение на западе, звезда превеликая, лучи имела как будто кровавые, восходила с вечера после солнозаката и была семь дней; потом были междоусобные войны и нашествие половцев на Русскую землю; когда бывает кровавая звезда, она всегда предвещает кровопролитие…»

Ҫӑмламас ҫӑлтӑрсем — «инкеклӗ хыпар кӳрекенсем» // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Марсӑн хӗрлӗ тӗсӗ типӗ ҫӗрӗн хӗрлӗрех тӗсӗнчен килет.

Красный цвет Марса происходит от красноватой окраски суши.

Марс // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.

Выҫӑ ҫамрӑксем хушшинче текех, ним тӗлне пӗлмесӗр — хӗрлӗ ҫӳҫлӗ, кукша, сарлака янах шӑммиллӗ, пысӑк хырӑмлӑ, ҫинҫе ураллӑ, тӗмӗн пысӑкӑш ҫӑварлӑ та лаша шӑлӗсем пек шӑллӑ, ҫавӑн пирки мӑшкӑлласа «Хӗрлӗ лаша» тесе ят панӑ этем сулланса ҫӳретчӗ.

Среди голодной молодёжи бестолково болтался рыжий, плешивый, скуластый человек с большим животом, на тонких ногах, с огромным ртом и зубами лошади, — за эти зубы прозвали его Рыжий Конь.

Манӑн университетсем // Леонид Агаков. Горький М. Манӑн университетсем: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1948. — 138 с.

Вӑл пачах халран кайнӑ, хӗрлӗ сӑмсаллӑскер, имшеркке ҫынсем сайра-хутра ҫеҫ хӗрлӗ пулаҫҫӗ.

Он был растерян и красен лицом, что с худосочными бывает редко.

XXIV сыпӑк // Петр Золотов. Мстиставлский С.Д. Курак — ҫурхи кайӑк: повесть. Вырӑсларан П. Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 366 с.

Майор ҫине, ун хӗрлӗ тӗслӗ картузӗн хӗрлӗ кӑшкарӗ ҫине, гимнастёркипе орденӗсем ҫине куҫ илмесӗр пӑхрӗ вӑл.

Он, не отрываясь, глядел на майора, на его фуражку с малиновым околышем, на гимнастерку, на ордена.

XXIII сыпӑк // Михаил Юрьев. Корольков Ю.М. Леня Голиков партизан: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 340 с.

Урасем вӗри хӗвелпе пиҫӗхнӗ вӑрӑм курӑкран тӑтӑшах ҫакланаҫҫӗ; йывӑҫсем ҫинчи хӗрлӗ тӗслӗ ҫамрӑк ҫулҫӑсем йӗри-таврах куҫа вӗлтӗртетсе курӑнаҫҫӗ; пур ҫӗрте те тӑрна пӑрҫин кӑвак тӗслӗ хутаҫҫисен сапакӗсем, йыт-пыршин ылттӑн шӑнкӑравӗсем, ҫурри кӑвак, ҫурри сарӑ ҫеҫпӗл чечекӗсем ула-чӑлан курӑнса лараҫҫӗ; кустӑрма йӗрӗсем хӗрлӗ тӗслӗ вӗтӗ курӑк йӑрӑмӗ пек палӑрса выртакан пӑрахӑҫа тухнӑ ҫул хӗрринче ҫилпе тата ҫумӑрпа хуралса кайнӑ чалӑшшерӗн шаршӑнланса хунӑ вутӑ куписем курӑнса лараҫҫӗ; вӗсенчен чалӑш тӑваткӗтеслӗх евӗрлӗ мӗлкӗ ӳкет, — урӑх ниҫта та нимӗнле мӗлкӗ таврашӗ те курӑнмасть.

Ноги беспрестанно путались и цеплялись в длинной траве, пресыщенной горячим солнцем; всюду рябило в глазах от резкого металлического сверкания молодых, красноватых листьев на деревцах; всюду пестрели голубые гроздья журавлиного гороху, золотые чашечки куриной слепоты, наполовину лиловые, наполовину желтые цветы ивана-да-марьи; кое-где, возле заброшенных дорожек, на которых следы колес обозначались полосами красной мелкой травки, возвышались кучки дров, потемневших от ветра и дождя, сложенные саженями; слабая тень падала от них косыми четвероугольниками, — другой тени не было нигде.

Илемлӗ Хӗҫри Касьян // Николай Степанов. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 92–112 с.

— «1941 ҫулхи ноябрӗн 7-мӗшӗнче Мускавра, Хӗрлӗ площадьре, Хӗрлӗ Ҫар парадӗнче Сталин юлташ каланӑ сӑмах», — пуҫларӗ Ленька.

— «Речь товарища Сталина, — начал Ленька, — на параде Красной Армии 7 ноября 1941 года на Красной площади в Москве».

XIV сыпӑк // Михаил Юрьев. Корольков Ю.М. Леня Голиков партизан: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 340 с.

Икӗ ҫухрӑм та кайманччӗ, пӗтӗм таврана, нӳрленнӗ ҫаран ҫине, симӗсленнӗ сӑртсем ҫине, вӑрман ҫине вӑрӑммӑн курӑнса выртакан тусанлӑ ҫул ҫине, ҫутӑ хӗрлӗ курӑнакан йывӑҫ тӗмӗсем ҫине, сирӗлсе пыракан тӗтре айӗнче вӑтаннӑ пек сарӑлса кӑвакарса выртакан шыв ҫине тин тухнӑ хӗвелӗн малтан тӗттӗм хӗрлӗ, кӗрен, вара ылттӑн пек илемлӗ, ҫамрӑк, ӑшӑ ҫути килсе тӑкӑнчӗ…

Не успел я отойти двух верст, как уже полились кругом меня по широкому мокрому лугу, и спереди, по зазеленевшимся холмам, от лесу до лесу, и сзади по длинной пыльной дороге, по сверкающим, обагренным кустам, и по реке, стыдливо синевшей из-под редеющего тумана, — полились сперва алые, потом красные, золотые потоки молодого, горячего света…

Бежин ҫаранӗ // Ярукка Сантри. Тургенев И. С. Сунарҫӑ ҫрса пынисем: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1949. — 172 с. — 71–91 с.

Иксӗмӗр кумрӑмӑр та витӗртӗмӗр: 4 хура, 2 хурапа 2 шурӑ, 4 хура, 4 симӗс, 4 хӗрлӗ, 4 кӑвак, хурине малти кӗрӗрен, саррине кайри кӗрӗрен 5 хут илтӗмӗр, унтан кӑвак, хӗрлӗ, симӗс, хура, хурапа шурӑ, 4 хура.

Мы общими усилиями насновали небольшую основу, пробрали в ремизки 4 черные, 2 черные, 2 белые, 4 черные, 4 зеленые, 4 красные, 4 синие, 2 белые, 5 раз по одной черной и желтой нитке, а остальное пробрали уже в обратном порядке.

Тӗрлӗрен хӑю, пиҫиххи // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Шурӑ ҫинче хӗрлӗ йӑрӑмсем хушшинче варрине тӑваткалсемпе тултарнӑ хӗрлӗ ҫаврашкасем ларса тухнӑ.

Среди белых и красных прокидок на белом полотняном фоне расположен ряд красных кружков с узором «в розу» в середине.

Тӗрлӗрен пирсем тата кавирсем // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Пӗрчӗклӗ тӗрӗ: 1 шурӑ, 4 хӗрлӗ; 1 шурӑ, 4 хӗрлӗ.

«Узор с крапинками»: 1 белая, 4 красных, 1 белая, 4 красных и т.д.

Тӗрлӗрен пирсем тата кавирсем // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Ураҫҫи — 6 хӗрлӗ, 2 кӑвак, 6 хӗрлӗ.

Уток: 6 красных, 2 синих, 6 красных, 2 синих и т.д.

Тӗрлӗрен пирсем тата кавирсем // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Хӗрлӗ кӗпе тесе ӑна пирӗн куммипе ураҫҫинче хӗрлӗ ҫип пулнипе каланӑ.

И надо ясно представить себе, что рубаху и штаны не потому называли красными, что сшиты из чисто красной материи, а потому что в пестряди той присутствовал красный цвет.

Тӗрлӗрен пирсем тата кавирсем // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Ҫав улачаран ҫӗленӗ хӗрлӗ кӗпене таса хӗрлӗ пир-авӑртан ҫӗленипе пӑтраштарас пулмасть.

Не следует путать платье из этой пестрядины с платьем из чисто красной ткани.

Тӗрлӗрен пирсем тата кавирсем // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Ӑна, арҫынна пулсан, урлӑшне те хӗрлӗ кӑна ывӑтаҫҫӗ, хӗрарӑма пулсан, кумми пекех тӑваттӑ хӗрлӗ, иккӗ шурӑ ывӑтаҫҫӗ те вӑл каллех тӑваткӑл куҫлӑ пулать вара…»

Если такая пестрядь ткалась для мужчин, брали только красные нитки, когда ткали пестрядь для женщин, то соблюдался порядок цветных нитей одинаковый и в основе и утке».

Тӗрлӗрен пирсем тата кавирсем // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Унтан тата тӑваттӑ хӗрлӗ, икӗ пӗрчӗ шурӑ, татах тӑваттӑ хӗрлӗ, икӗ пӗрчӗ шурӑ тӑваҫҫӗ.

А еще четыре красных, две белых, снова четыре красных, две белых.

Тӗрлӗрен пирсем тата кавирсем // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Тата пирӗн чӑвашӑн килте тӗртсе тунӑ хӗрлӗ кӗпесем, хӗрлӗ йӗмсем тӑваҫҫӗ.

А еще у чувашей есть домотканые красные рубахи и красные штаны.

Тӗрлӗрен пирсем тата кавирсем // Валентина Минеева. Минеева В.А. Чӑвашсен эрешлӗ пир-авӑрӗ: кӗнеке-альбом. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2008. — 182 с.

Хӗрлӗ тӗс — пӑлхавҫӑсем юратнӑ тӗс, революциллӗ тӗс, ку шукӑль ҫын вара хӗрлӗ тутӑр ҫине сӑмса шӑнкарать…

Красное — цвет бунтарский, революционный цвет, а этому щеголю в красное нос сморкать…

XI сыпӑк // Петр Золотов. Мстиставлский С.Д. Курак — ҫурхи кайӑк: повесть. Вырӑсларан П. Золотов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 366 с.

Страницăсем:

Меню

 

Статистика

...тĕплӗнрех