Шырав
Шырав ĕçĕ:
Кратера каярахпа NASA-ӑн Уйӑх тавра вӗҫекен аппарачӗ тата Уйӑх тавра ҫаврӑнакан инди аппарачӗ ҫеҫ ӳкерсе илме пултараҫҫӗ.
Уйӑх ҫине ракета ӳкнӗрен унта ҫӗнӗ кратер йӗркеленнӗ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/31211.html
Ҫул пӗрре — Царицына… пӗр уйӑх е виҫӗ уйӑх каймалла пулӗ.
4 // Чӑвашсен патшалӑх издательстви. Толстой, А.Н. Ҫӑкӑр: Царицына оборонӑлани: повесть. — Шупашкар: ЧАССР государство издательстви, 1941. — 244 с.
Ҫулталӑк шутне вӗсем хӗвелпе уйӑх ҫаврӑннӑ май уйӑх тӑрӑх шутласа пыраҫҫӗ.
Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Урхи Наумӗ, Куҫма Чулкаҫ. Свифт, Даниэль. Лемюэль Гулливер ҫулҫӳренисем; вырӑсларан Н. Урхипе К. Чулкаҫ куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 368 с.
Тӳпере уйӑх ялтӑранӑ, уйӑх тавра тем пысӑккӗш шупка-шурӑ ҫаврашка пулнӑ.На небе блестит месяц, окруженный громадным белесоватым кольцом.
VIII // Петӗр Хусанкай. Телешов Д.Н. Типшар: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1946. — 56 с. — 8–56 с.
Хӗмленсе тӑракан фонтан 10 минут хушшинче Ҫӗрпе Уйӑх хушши чухлӗ ҫӳлелле ҫӗкленет; Уйӑх унӑн ҫулӗ ҫинче пулас пулсан, протуберанец темиҫе секундра ӑна хӗмленсе тӑракан чаршавпа карса илнӗ пулӗччӗ.
Хӗвел корони // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫӗрӗн, Уйӑхӑн тата Хӗвелӗн варрисем пӗр тӳрӗ йӗр тӗлне килсен тата ҫак вӑхӑтра Уйӑх Хӗвелтен пысӑкрах курӑнать пулсан, Хӗвел пӗтӗмӗшпех тӗттӗмленет.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫавӑнпа та Хӗвелпе Уйӑх пире пӗр тан пек курӑнаҫҫӗ, хӑшпӗр чухне Уйӑх кӑшт пысӑкраххӑн курӑнать.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Хӗвелӗн урлӑшӗ Уйӑх урлӑшӗнчен 400 хут пысӑк, Уйӑх, Хӗвелпе танлаштарсан, пирӗнтен 400 хут ҫывӑхарах тӑрать.Поперечник Солнца в 400 раз больше поперечника Луны, зато Луна в 400 раз ближе к нам, чем Солнце.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Хӗвел те, Уйӑх та, Ҫӗр те тӗнче уҫлӑхӗнче куҫнине пула, Уйӑх мӗлки Ҫӗр пичӗ тӑрӑх хӑвӑрт куҫать.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Хӗвел тӗттӗмленесси вара Уйӑх Ҫӗрпе Хӗвел хушшине пулнинчен килет: Уйӑх мӗлки Ҫӗр ҫине ӳкет.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Кӗркуннен юлашки уйӑхӗн пӗрремӗш кунӗнче Хӗвелпе Уйӑх кӗтмен ҫӗртен тӗл пулнӑ.В последний месяц осени, в первый день месяца Солнце и Луна вопреки ожиданиям встретились.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
«Уйӑх тӗттӗмленни» ҫинчен калакан сыпӑкра астрономсем Уйӑх тӗттӗмленесси ҫинчен авалтанпа малтанах пӗлтерме вӗренни ҫинчен каланӑччӗ.
Хӗвел тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Хӗвел хӑвӑлӗнче Уйӑх валли те вырӑн ҫитет, вӑл Ҫӗр тавра яланхи пекех 384 пин километртан ҫаврӑнать пулсан, Уйӑхран Хӗвел ҫийӗ патне ҫитиччен тата 300 пин километр юлать-ха.
Xӗвел // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Уйӑх ҫинче пачах тепӗр майлӑ, Уйӑхӑн туртӑмӗ сахал, ҫынсем унта ҫӳлӗ улӑпсем пек ҫитӗннӗ пулӗччӗҫ.Наоборот, на Луне, при малой силе тяжести, вырастали бы великаны.
Юпитер // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫӗр ҫинчен Уйӑх патне ракета 34 сехет вӗҫнӗ, анчах ученӑйсем космос карапӗ ҫинчи приборсем янӑ сигналсене нумай уйӑхсем хушши тӗпченӗ.
Пӗрремӗш искусственнӑй планета // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Уйӑх тӗттӗмленессине маларах пӗлтерме вӗренсе, вӗсем хӑйсен пӗлӗвӗпе тӗн вӗрентӗвӗсенче усӑ курнӑ, Уйӑх тӗтӗмленессе пире турӑсем хӑйсемех пӗлтереҫҫӗ, тесе халӑха суйса пурӑннӑ.
Уйӑх тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Ҫӗр хӑйӗн мӗлкипе Уйӑха пӗтӗмӗшпех хупласа илнине Уйӑх пӗтӗмӗшпе тӗттӗмленни теҫҫӗ.
Уйӑх тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Акӑ Уйӑх пичӗн пысӑк пайӗ ҫав мӗлке айне пулчӗ те, кайран Уйӑх ҫутатма та пӑрахрӗ.Вот уже большая часть лунной поверхности исчезла, а потом исчезает и все остальное.
Уйӑх тӗттӗмленни // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Снарячӗ, персе ярсан, каялла ӳкмест, вӑл Уйӑх спутникӗ пулса тӑрать те Уйӑх тавра пӗчӗк планета пек вӗҫсе ҫӳрет.
Уйӑха тӗпчесе сӑнани // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.
Пирӗн ракетӑн йывӑрӑшӗ Уйӑх ҫинче ултӑ хут ҫӑмӑлланнӑ, Уйӑхран уйрӑлса тӗнче пушлӑхне вӗҫсе тухма ӑна секундра 2 километр та 400 метр хӑвӑртлӑха ҫитерсен ҫителӗклӗ.
Уйӑха тӗпчесе сӑнани // Лина Агеносова. Волков А.Л. Ҫӗрпе пӗлӗт: калавсем. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1961. — 188 с.